معاون فرهنگی آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایلنا:
مدیریت متمرکزی برای رسیدگی به خودزنی دانش‌آموزان وجود ندارد/ ۷۰ درصد مدارس، مشاورِ مستقر ندارند
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش درباره رواج خودزنی در میان دانش‌آموزان گفت: عدم مدیریت متمرکز در ساختار آموزش و پرورش و کمبود نیروی انسانی متخصص از جمله چالش‌های روبه‌رو شدن با آسیب‌های اجتماعی در مدارس است.
مهدی فیض، معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش درباره رواج خودزنی میان دانش‌آموزان به خبرنگار ایلنا گفت: در آموزش و پرورش بخش‌های مختلفی وجود دارد که در این مسئله تاثیر‌گذار هستند. مشاوران مدارس در حوزه معاونت پرورشی، اداره کل پیشگیری در آسیب‌های اجتماعی در معاونت سلامت و انجمن اولیا و مربیان از بخش‌هایی هستند که این موضوع را در مدارس بررسی و پیگیری می‌کنند.
او با تاکید بر اینکه مدیریت متمرکزی در رابطه با مسائل اجتماعی از جمله خودزنی دانش‌آموزان وجود ندارد، گفت: در تلاش هستیم، تمرکز مدیریتی نسبت به این موضوع ایجاد شود تا به عنوان یک مسئله محوری آسیب‌های اجتماعی و اختلالات رفتاری بررسی شود. این موضوع یکی از مسائل جدی در آموزش و پرورش است که باید به شکل متمرکز به آن پرداخته شود.
فیض با اشاره به اینکه مسئولیت حوزه پرورشی درباره این موضوع پیشگیری است، گفت: درمان مسئله خودزنی میان دانش‌آموزان برعهده بخش‌های دیگر آموزش و پرورش است. در مقوله پیشگیری بحث آموزش‌های آن به دو بخش رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شود. بخش رسمی به عهده دبیران دروس دینی، قرآن و سبک زندگی است و بخش غیررسمی آن به عهده معاونت پژوهشی است.
اصلاح ساختار در آموزش و پرورش غیرممکن است
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش با بیان اینکه سهم حوزه پرورشی در این موضوع کم است، افزود: هیچ دیواری کوتاه‌تر از معاونت پرورشی نیست، همه اتفاقات در نهایت به گردن این حوزه است در حالی که در بحث مدیریت و اجرا دیگران سهم بیشتری نسبت به معاونت پرورشی دارند. در این مسئله نیز فقط جنبه پیشگیری به معاونت پرورشی مربوط می‌شود.
او گفت: معاونت پرورشی با آموزش‌های فوق برنامه برای این موضوع اقداماتی انجام داده، البته عده‌ای از این آموزش‌ها استفاده نمی‌کنند. این برنامه‌ها با مشارکت دانش‌آموزان برگزار می‌شود. برنامه‌ها برای افزایش اعتماد به نفس دانش‌آموزان و احساس کارآمدی و مفید بودن برای جامعه و ایجاد احساسات مثبت طراحی شده که در مدارس اجرا می‌شود.
فیض درباره کاستی‌های حوزه پرورشی در وزارت آموزش و پرورش گفت: فرماندهی واحد یا تمرکز مدیریت در این حوزه وجود ندارد. آسیب‌های اجتماعی و جلسات اولیای دانش‌آموزان باید زیر نظر معاون پرورشی قرار بگیرد تا بر روی آسیب‌های اجتماعی تمرکز ایجاد شود.
وی ادامه داد: همچنین در معاونت پرورشی که از گذشته برای ما به ارث گذاشته شده، هیچ ساختار مطالعات فرهنگی و برنامه‌ریزی فرهنگی و تربیتی وجود ندارد از طرفی اصلاح ساختار موجود نیز با شرایط کنونی تقریبا غیرممکن است. همین‌طور هیچ ساختار ارزیابی یا سنجش عملکرد نیز در این مجموعه وجود ندارد. یعنی تاثیر فعالیت‌های ما مشخص نمی‌شود.
20 هزار مشاور تا 5 سال آینده جذب می‌شوند
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه الگوی برنامه‌ریزی راهبردی فرهنگی در معاونت پرورشی وجود ندارد، گفت: فقدان این ساختارها مشکلاتی زیادی ایجاد می‌کند. امیدواریم بتوانیم این مسئله را در معاونت پرورشی اصلاح کنیم.
او افزود: در شبکه نیروی انسانی آموزش و پرورش نقص وجود دارد. بیش از صدهزار مدرسه در سطح کشور فعالیت می‌کنند که حدود 30 درصد این مدارس مشاور مستقر دارند. مابقی این مدارس مشاور ندارند یا مشاور آنها به صورت مستقر نیست و مسئولیت دو یا سه مدرسه دیگر را نیز به عهده دارند و به دلیل رفت و آمد بیشتر وقت مشاور گرفته می‌شود.
وی تصریح کرد: حتی یک مشاور در چند شهرستان یا چند روستا در حال سرویس‌دهی به مدارس است که بازدهی او را کاهش می‌دهد. ارزش وجود مشاور در مدارس به حضور تمام وقت است تا از نزدیک با مسائل دانش‌آموزان آشنا باشد و بتواند پیشگیری‌های لازم را کند.
فیض گفت: از طرفی رشته تحصیلی برخی مشاوران، روانشناسی یا مشاوره نبوده و از رشته‌های دیگر وارد این حوزه شدند، البته دوره‌های آموزشی کوتاه مدت دیده‌اند. اگر رشته تخصصی‌شان مشاوره باشد می‌توانند تاثیر بیشتری در این زمینه بگذارند.
او افزود: معاونت پرورشی ظرف 5 سال آینده 20 هزار مشاور جذب می‌کند، البته این پروسه طولانی است و همین‌طور انتخاب این تعداد مشاور با توجه به متقاضیان و گذشتن از فیلترهای آموزش و پرورش نگران کننده است. یعنی حداقل دو یا سه برابر باید داوطلب وجود داشته باشد که در نهایت پیش‌بینی می‌شود ظرفیت 20 هزار برای جذب مشاور در عمل جذب نخواهد شد، اما باید برنامه‌ریزی داشته باشیم که در 5 سال یا 7 آینده این نقصان را برطرف کنیم.
