عراقچی:
صلح پایدار در غرب آسیا تنها با توانمندسازی بازیگران منطقهای قابل تحقق است

وزیر خارجه ایران نوشت: پیام جمهوری اسلامی ایران به جامعه جهانی روشن است؛ صلح پایدار در غرب آسیا تنها با توانمندسازی بازیگران منطقهای قابل تحقق است.
به گزارش ایلنا، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در مقالهای در مجله تخصصی مجمع گفتوگوی تهران تحت عنوان «ساختن واقعیتی نوین برای منطقه: به سوی ثبات حاکمیت و همبستگی در غرب آسیا» نوشت: منطقه غرب آسیا در حال گذر از دورهای با ناپایداری عمیق است که تحت تأثیر بحرانهای در هم تنیده و فشارهای فزاینده شکل گرفته است. این منطقه با درهم تنیدگی پیچیدهای از بیثباتی ژئوپلیتیکی، ناامنی مزمن و بحرانهای انسانی رو به وخامت مواجه است.
دههها نزاع حل نشده که با مداخلات خارجی و آسیبهای زیست محیطی شدت یافتهاند، میلیونها انسان را آواره کرده و افقهای روشن را تیره ساخته است. کمبود آب ناشی از تغییرات اقلیمی، همراه با سوءمدیریت منابع، بنیان زندگی را در بسیاری از کشورها با تهدید مواجه کرده است. در همین حال، بحران فزاینده پناهجویان که از جنگها و فروپاشی اقتصادی ناشی میشود، فشار مضاعفی بر منطقه وارد کرده و پیامدهای انسانی را در سطح جهانی به دنبال داشته است.
پشت این چالشهای آشکار، لایهای عمیقتر از رنجهای تاریخی و گسستهای سیاسی نهفته است. روابط میان دولتها که سالها زیر سایه روایتهای تحمیلی خارجی شکل گرفتهاند، مسیر دستیابی به راهحلهای پایدار و جمعی را سد کردهاند.
نظم پایدار منطقهای باید از درون بجوشد
در بسیاری از موارد، بازیگران منطقهای به جای تأثیرگذاری بر روند تحولات، صرفاً به بحرانها واکنش نشان دادهاند. در نتیجه، واقعیتی شکل گرفته که بیشتر تحمیلشده مینماید تا برخاسته از اراده جمعی و بیشتر، محصول دیکتههای بیرونی است تا نتیجه گفتوگو و تصمیمسازی مشترک.
برای ترسیم مسیری نو، منطقه باید از ایستارهای فرسوده و پیشفرضهای وارداتی که دیگر بازتابدهنده آرمانهای مردمش نیستند، عبور کند. نظم پایدار منطقهای باید از درون بجوشد و مبتنی بر شناسایی متقابل، گفتوگوی فراگیر و مسئولیتپذیری مشترک شکل بگیرد. این دگرگونی نه صرفاً آرمان گرایانه، بلکه ضرورتی سیاسی و اجتماعی است. واقعیت چه در غرب آسیا و چه در دیگر نقاط جهان امری ایستا نیست، بلکه از دل کنشگری، اجماع و آیندهنگری ساخته میشود.
اکنون زمان آن فرا رسیده که دولتهای غرب آسیا مالکیت آینده مشترک خود را بازپس گیرند، با ورود به گفتوگویی اصیل و طراحی چارچوبهایی برخاسته از بطن منطقه، میتوانند سرانجام از چرخه تکراری منازعات عبور کرده و به سوی افقی حرکت کنند که بر پایه کرامت، پایداری و صلح بنا شده است.
در پاسخ به این ضرورت تحول، جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که چالشهای امنیتی در غرب آسیا به هم پیوسته و به طور ذاتی میان کشورهای منطقه مشترکاند، چه در مقابله با تروریسم، مهاجرت ناشی از تغییرات اقلیمی، تهدیدات سایبری یا شکنندگی اقتصادی، هیچ کشوری از سرنوشت همسایگان خود جدا نیست. بنابراین، شکلگیری چارچوبی جمعی مبتنی بر احترام متقابل، عدم مداخله و مالکیت منطقهای نه یک انتخاب، بلکه یک الزام حیاتی است.