۱۸ مه روز جهانی موزه است
هر سال در تاریخ ۱۸ مه، جهان روز جهانی موزه را گرامی می‌دارد. این روز که از سال ۱۹۷۷ توسط شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) نامگذاری شده است، فرصتی بی‌نظیر برای افزایش آگاهی عمومی درباره نقش حیاتی موزه‌ها در جامعه، تبادلات فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ‌ها و توسعه درک متقابل، همکاری و صلح میان مردم است.
موزه: پلی میان گذشته و آینده
موزه‌ها صرفاً مکان‌هایی برای نگهداری و نمایش اشیاء قدیمی نیستند. آنها مراکز زنده یادگیری، تحقیق، و گفتگو هستند که:
میراث‌بان تاریخ و فرهنگ: موزه‌ها حافظان اصلی میراث مادی و ناملموس بشر هستند. از آثار باستانی تمدن‌های کهن تا آثار هنری معاصر، هر شیء در موزه داستانی از گذشته را روایت می‌کند و به ما کمک می‌کند تا ریشه‌های خود را بشناسیم.
مراکز آموزش و الهام‌بخش: موزه‌ها نقش پررنگی در آموزش نسل‌های جدید ایفا می‌کنند. با ارائه برنامه‌های آموزشی متنوع، کارگاه‌ها و نمایشگاه‌های تعاملی، آنها حس کنجکاوی را برمی‌انگیزند و به مردم در هر سنی فرصت می‌دهند تا از طریق تجربه مستقیم، دانش کسب کنند.
فضایی برای گفتگو و تبادل نظر: موزه‌ها مکان‌هایی خنثی و ایمن برای بحث و گفتگو درباره موضوعات مختلف، از تاریخ و هنر گرفته تا مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی هستند. آنها فضایی را برای تفاوت دیدگاه‌ها فراهم می‌کنند و به درک بهتر جهان کمک می‌کنند.
موتورهای توسعه پایدار: موزه‌ها می‌توانند نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی ایفا کنند. جذب گردشگر، ایجاد فرصت‌های شغلی و ترویج صنایع دستی و هنرهای بومی، تنها بخشی از تأثیرات مثبت آنها بر جامعه است.
مروجان صلح و تفاهم: با نمایش فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف، موزه‌ها به افراد کمک می‌کنند تا تفاوت‌ها را درک کرده و احترام بگذارند، و بدین ترتیب به ترویج صلح و تفاهم میان ملت‌ها کمک می‌کنند.
شعار سالانه: بازتابی از چالش‌ها و فرصت‌ها
هر سال، ICOM شعار خاصی را برای روز جهانی موزه انتخاب می‌کند که به مهم‌ترین مسائل و چالش‌های پیش روی جامعه موزه‌ای و نقش موزه‌ها در حل آنها می‌پردازد. این شعارها، موزه‌ها را ترغیب می‌کنند تا برنامه‌ها و فعالیت‌های خود را بر اساس این محوریت‌ها تنظیم کنند و نقش فعال‌تری در جامعه ایفا نمایند. (برای سال ۲۰۲۵، شعار "آینده موزه‌ها در جوامع به سرعت در حال تغییر" است.)
چالش‌های پیش روی موزه‌ها:
حفظ و نگهداری: نگهداری و مرمت آثار باستانی و هنری به دانش، تجهیزات و بودجه زیادی نیاز دارد.
دسترسی و فراگیری: تلاش برای فراگیرتر کردن موزه‌ها و دسترسی آسان برای افراد با توانایی‌های مختلف، و همچنین جذب مخاطبان جدید از جوامع متنوع، از چالش‌های مهم است.
فناوری‌های جدید: استفاده از فناوری‌های نوین مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای غنی‌سازی تجربه بازدیدکنندگان و گسترش دسترسی آنلاین، فرصت‌ها و چالش‌های خود را دارد.
تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی: حفظ میراث فرهنگی در برابر تهدیدات ناشی از تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی، از مسائل جدی است.
بودجه و پایداری مالی: بسیاری از موزه‌ها، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، با چالش‌های مالی مواجه هستند.
