یادداشت؛
اقتصاد فارس؛ نیاز به نفس تازه دارد/ چشم‌انداز توسعه پایدار استان در ۱۴۰۴
استان فارس، با گنجینه‌ای از ظرفیت‌های کشاورزی، صنعت و خدمات اگر چه نمی تواند تبدیل به پیشران اقتصاد ایران شود اما امروز، چالش‌هایی نظیر کمبود سرمایه‌گذاری، ناکارآمدی در کشاورزی، بحران مسکن و فشارهای معیشتی بر کارگران، سایه‌ای بر این پتانسیل افکنده است.
اقتصاد فارس مانند تاروپودی هنرمندانه است که بخش‌هایش به هم وابسته‌اند، اما موانع، این بافت را شکننده کرده‌اند.
در حوزه تولید، صنایع کوچک و متوسط، که قلب تپنده اشتغال‌زایی هستند، به دلیل کمبود سرمایه و هدایت نادرست منابع بانکی به بخش‌های غیرمولد، در تنگنا قرار دارند. زیرساخت‌های ناکافی حمل‌ونقل و انرژی، همراه با پیچیدگی‌های بوروکراتیک، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را از استان دور کرده و فرصت‌های رشد را کم‌رنگ ساخته است.
کشاورزی به عنوان ستون اصلی اقتصاد فارس، زیر فشار تغییر اقلیم، نبود فناوری‌های پیشرفته هواشناسی و سیاست‌های ناعادلانه قیمت‌گذاری خمیده است. نهاده‌هایی مانند کود و سم با قیمت‌های جهانی به کشاورزان عرضه می‌شود، اما محصولاتی نظیر گندم با قیمتی ناچیز خریداری می شود که نتیجه‌اش دلسردی کشاورزان و تضعیف زنجیره تولید غذا است.
در بخش مسکن، افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها و اجاره‌بها در کلان‌شهرهایی چون شیراز، اقشار کم‌درآمد و کارگران را در تنگنای معیشتی قرار داده است. این فشار، تقاضا برای کالاهای اساسی مانند لبنیات و گوشت را کاهش داده و تولیدکنندگان را نیز متضرر کرده است.
این چرخه معیوب، با کاهش قدرت خرید کارگران، اقتصاد استان را در سراشیبی قرار داده است.
برای احیای شکوه اقتصادی فارس، پیشنهاد می‌شود: ارائه تسهیلات کم‌بهره و امهال وام‌ها برای رونق صنایع کوچک و ایجاد اشتغال، راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری استانی با مشارکت بخش خصوصی جهت حمایت از استارتاپ‌ها، تأمین یارانه نهاده‌های کشاورزی، افزایش قیمت خرید تضمینی محصولات مثل گندم و توسعه فناوری‌های هوشمند آبیاری برای تقویت کشاورزی، ایجاد پنجره واحد گمرکی و ساده‌سازی فرآیندهای اداری برای جذب سرمایه‌گذاری، ارتقای زیرساخت‌های حمل‌ونقل و انرژی در مناطق اقتصادی، ارائه وام‌های آسان مسکن و پروژه‌های مسکن اجتماعی برای اقشار کم‌درآمد، افزایش دستمزد متناسب با تورم و توزیع بسته‌های معیشتی برای بهبود قدرت خرید کارگران، و حمایت از کارآفرینی و صنایع کوچک برای اشتغال پایدار. اجرای هماهنگ این اقدامات با نظارت کارگروه استانی، اقتصاد فارس را شکوفا خواهد کرد.
البته که اجرای این راهکارها نیازمند هم‌افزایی و اراده جمعی سازمان‌های مسئول است.
استانداری فارس باید با تدوین برنامه‌ای جامع، هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی را تضمین کرده و با جذب بودجه‌های دولتی و سرمایه‌گذاری خصوصی، موتور توسعه را به حرکت درآورد.
سازمان جهاد کشاورزی با تأمین نهاده‌های ارزان و توسعه فناوری‌های نوین، تولید کشاورزی را احیا و معیشت کشاورزان را بهبود بخشد. اداره‌کل امور اقتصادی و دارایی با ارائه تسهیلات هدفمند و مشوق‌های مالیاتی، تولید و سرمایه‌گذاری را رونق دهد. اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی فارس نیز با شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری، برگزاری همایش‌های اقتصادی و تقویت دیپلماسی منطقه‌ای، سرمایه‌گذاران را به سوی استان هدایت کند.
مشکلات به‌هم‌تنیده تولید، کشاورزی، مسکن و معیشت کارگران، با اجرای راهکارهای یکپارچه و همکاری سازمان‌ها، قابل‌رفع است.
سال ۱۴۰۴ می‌تواند نقطه عطفی برای فارس باشد تا نه‌تنها برای خود، بلکه برای کل کشور، الگویی درخشان از توسعه پایدار شود. اکنون زمان همدلی و اقدام است تا این چشم‌انداز به واقعیتی ملموس بدل شود.
محمدرضا طاهری فعال رسانه، سرپرست خبرگزاری ایلنا مرکز فارس
