پایگاه اینترنتی لوبلاگ گزارش داد؛
بررسی چشم‌انداز روابط انرژی ایران و پاکستان در سایه تحریم‌های آمریکا
تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران عاملی است که در تصمیم پاکستان برای انتخاب شرکای انرژی دیگری به جای ایران اثر گذاشته است.
به گزارش ایلنا به نقل از پایگاه اینترنتی لوبلاگ، حوزه انرژی یکی از ستون‌های اصلی روابط ایران و پاکستان است. در سال ۱۹۹۰، افزایش تقاضای داخلی برای گاز طبیعی باعث شد که پاکستان مذاکراتی را برای صادرات گاز از ایران آغاز کند.
در این گزارش آمده است با روند افزایش تقاضای انرژی در هندوستان طرح احداث خطوط انتقال نفت ۲۷۰۰ کیلومتری از سوی هند و پاکستان برای انتقال نفت ایران مورد حمایت قرار گرفت. با توجه به توافق اولیه قرار شد ۱۱۰۰ کیلومتر از این خطوط انتقال نفت در ایران، ۱۰۰۰ کیلومتر در پاکستان و ۶۰۰ کیلومتر در هند ساخته شود.
تخمین زده می‌شود که در اینصورت چیزی حدود ۱۵۰ میلیون متر مکعب گاز روزانه به هند و پاکستان صادر شود که ۹۰ میلیون متر مکعب به هند و ۶۰ میلیون متر مکعب برای پاکستان اختصاص داده می‌شود. با این حال، در سال ۲۰۱۱، به دلیل فشار ایالات متحده، هندوستان حمایت خود را از خط لوله انتقال نفت لغو کرد.
این یک اقدام منفی برای ایران محسوب می‌شد؛ چراکه امیدوار بود که این خط لوله به توسعه و گسترش دوستی و همکاری در منطقه کمک کند.
با این وجود ایران تا ماه دسامبر ۲۰۱۴ احداث خط لوله مورد نیاز را برای تامین گاز طبیعی از پارس جنوبی به مرز ایران-پاکستان به اتمام رساند. در نتیجه اسلام آباد هیچ اقدام عملی برای پایان دادن به این قرارداد انجام نداده است.
در همین رابطه سخنگوی وزارت امور خارجه پیشین پاکستان اظهار داشت که برای دستیابی به اهداف بلندمدت مانند ثبات منطقه‌ای و حفظ منافع ملی پاکستان نیاز به پروژه‌های جدید در زمینه حمل و نقل انرژی است. پاکستان از تقویت اقتصادی منطقه حمایت می‌کند و اعلام کرده است که بخش انرژی عامل مهمی در تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی منطقه است. اما این کشور به طور فزاینده‌ای به مکان‌هایی غیر از ایران نیز برای توسعه این منابع نگاه می‌کند.
یکی از گزینه‌های پاکستان برای استفاده از منابع انرژی مختلف، پروژه‌ای است که با پشتیبانی ایالات متحده رقیبی برای خط لوله انتقال نفت ایران محسوب می‌شود.
این طرح در سال ۱۹۹۰ برای ارائه گاز طبیعی ترکمنستان به هند از طریق افغانستان و پاکستان پیاده شد. هند در سال ۲۰۰۸ به این پروژه پیوست. رهبران چهار کشور در دسامبر ۲۰۱۵ یک قرارداد اجرایی را امضا کردند و کار عملی پروژه در نهایت در سال ۲۰۱۶ آغاز شد.
انتقال گاز در اوایل سال ۲۰۲۰ آغاز خواهد شد. این پروژه هزینه‌ای حدود ۷ تا ۹ میلیارد دلار دارد و ۹۰ میلیون متر مکعب گاز را در روز به این کشورها انتقال خواهد داد.
گاز مایع طبیعی اکنون ۵۰ درصد از سبد انرژی پاکستان را تشکیل می‌دهد و این مقدار در سال‌های آتی به دلیل توافق جدید پاکستان با تامین‌کنندگان گاز مایع طبیعی افزایش خواهد یافت. در ماه فوریه سال ۲۰۱۵، پاکستان قرارداد ۲۱ میلیارد دلاری را برای خرید ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز از قطر امضا کرد. ورود گاز قطر بحران انرژی پاکستان را کاهش می‌دهد. به دلیل رشد گاز شیل، ایالات متحده سال ۲۰۱۷ صادرکننده انرژی شد و قصد دارد ۳ میلیون متر مکعب گاز به پاکستان ارسال کند.
از طرفی هم صنعت نفتی غول پیکر روسیه امکان تامین ۵ تا ۷ میلیون تن گاز طبیعی پاکستان به صورت سالانه را در نظر گرفته است. در جولای سال ۲۰۱۴، پاکستان و شرکت گازپروم روسیه توافق کردند تا سه ترمینال تولید گاز مایع طبیعی بسازند.
پاکستان و آذربایجان هم در سال ۲۰۱۶ برای تأمین انرژی برق، نفت خام و نفت تصفیه شده و همچنین گاز مایع طبیعی و فرآورده‌های نفتی قراردادی را امضا کردند.
شرکت نفت دولتی آذربایجان سوکار (soccar) در ماه‌های آینده عرضه گاز مایع طبیعی را به پاکستان آغاز می‌کند. در حال حاضر پاکستان ۴ تا ۷ هزار مگاوات انرژی لازم را دارد. ایران یک منبع گاز طبیعی محسوب می‌شود. اما هزینه گاز ایران برای استفاده در نیروگاه‌های پاکستان بسیار گران است.
برق تولید شده از نیروگاه‌های پاکستان که عمدتا در استان بلوچستان قرار دارد، هزینه ۳.۵ دلاری برای هر یک میلیون واحد می پردازند، در حالی که گاز ایران ۱۲ دلار است. اسلام آباد به زودی قادر به تولید برق از نیروگاه‌های زغال سنگ خواهد بود و برق را از کشورهایی مانند ترکمنستان وارد می‌کند.
اسلام آباد همچنین سعی دارد بخشی از کمبود برق خود را از طریق پروژه‌های دیگری مانند پروژه کاسا۱۰۰۰ ( Casa ۱۰۰۰) که به منظور تقویت تجارت برق میان کشورهای آسیای مرکزی تاجیکستان و جمهوری قرقیزستان و کشورهای آسیای جنوبی افغانستان و پاکستان طراحی شده است، تامین کند.
ایران باید به دیپلماسی انرژی تکیه کند تا بازارهای منطقه‌ای را حفظ کند و تنش‌ها را با همسایگان خود کاهش دهد، در نتیجه راه را برای استفاده از مزایای اقتصادی باز می‌کند. اگر پاکستان بتواند سرمایه داخلی و سرمایه‌های خارجی را برای ساخت زیرساخت‌های مورد نیاز انرژی جذب کند، نیاز کمی به انرژی و گاز طبیعی ایران دارد و به جای آن به دیگران متکی می‌شود.
تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران عامل دیگری است که بر اینکه پاکستان شرکای انرژی دیگری را به ایران ترجیح دهد، اثر گذاشته است.
