فرهنگیان در انتظار بهبودِ معیشت/ رتبه‌بندی معلمان چه زمان اجرایی خواهد شد؟

به گزارش خبرنگار ایلنا، در آخرین روز از آبان ماه، مهدی نویدادهم (دبیر شورای عالی آموزش و پرورش) از تامین اعتبار بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال برای رتبه‌بندی معلمان توسط دولت خبر داد.

وی در این رابطه گفت: بعد از تهیه و تدوین آئین‌نامه‌های مربوطه و تصویب در هیئت وزیران و ابلاغ به آموزش و پرورش، پرداخت‌های مربوط به معلمان در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود.

تکرار وعده‌ی اجرای رتبه‌بندی از بلندگوهای مختلف، به انتقاد معلمان انجامیده است؛ سوال اصلی معلمان در شرایطی که پیش از این بارها وعده داده بودند رتبه‌بندی از مهرماه اجرایی خواهد شد، این است که چرا از ابتدای سال همین ۲ هزار میلیاردِ ناچیز که بدون تردید برای اجرای دقیق رتبه‌بندی کفایت نمی‌کند، اختصاص داده نشد و از آن مهم‌تر اینکه آنچه مقامات و مسئولان، «تهیه و تدوین آئین‌نامه‌های مربوطه و تصویب در هیئت وزیران» می‌نامند، چقدر قرار است به طول بیانجامد؟

محسن حاجی میرزایی (وزیر آموزش و پرورش) در دیدار معلمان دبیرستان دخترانه دوره اول علی‌اکبر داور منطقه ۷ تهران که هم‌زمان با ۱۳ آبان برگزار شد، گفت: رتبه‌بندی معلمان در صورت تصویب آئین‌نامه مربوطه از اول مهرماه اجرایی می‌شود لذا این طرح قطعاً در نیمه دوم سال ۹۸ اجرایی می‌شود.

وزیر آموزش و پرورش درحالی اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان از مهرماه را «مشروط» و «محتمل» توصیف کرده و آن را به «تصویب آیین‌نامه مربوطه» به عنوان پیش‌فرض منوط کرده است که پیش از این از اجرای بدون شرط رتبه‌بندی از پایان مهرماه خبر داده بودند.

کار را مشروط کردند!

در همان زمان نمایندگان مجلس از شرط گذاشتن برای اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان و به تاخیر انداختن مکرر این اجرا انتقاد کردند؛ همان سیزدهم آبان ماه، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس خطاب به وزیر آموزش و پرورش گفت: پس از پایان دولت یازدهم در شرایطی که دولت دوازدهم به نیمه راه هم رسیده است رتبه‌بندی معلمان به کلاف سردرگم تبدیل شده و پنج وزیر و سرپرستی که به نوبت وارد گردونه مدیریت عالی آموزش و پرورش شد هم در این میان گرفتار شده‌اند و وعده‌های توخالی، بدون پشتوانه و نافرجام از خود به یادگار گذاشتند.

صدیف بدری اضافه کرد: رتبه‌بندی معلمان قرار بود از اول مهر اجرا شود اما اخیرا از اجرای آن در نیمه دوم سال خبر دادید مگر در نیمه چندم سال هستیم؟ نکند قصد دارید اجرای آن را به نیمه سوم سال موکول کنید؟ کاری نکنید مجلس رای اعتمادی که به شما داد را با همان دست پس بگیرد.

مشروط کردن اجرای رتبه‌بندی به تدوین آیین‌نامه‌ها و تصویب آن در هیات وزیران آنهم در انتهای آبان ماه، در شرایطی که از ابتدای تابستان، همه مقامات و مسئولان، وعده داده بودند رتبه‌بندی «حتماً» و «بدون شرط» از مهرماه اجرایی خواهد شد، به گفته‌ی جعفر ابراهیمی (فعال صنفی معلمان)، قاطبه‌ی معلمان کشور را از لمس عینی نتایج این طرح در ماه‌های پیش رو ناامید کرده است.

مساله اینجاست که مقامات آموزش و پرورش پیش از این، «همه معلمان» را به افزایش ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی حقوق ماهانه امیدوار کرده بودند؛ دوم مرداد ماه سال جاری، سیدجواد حسینی (سرپرست وقت وزارت آموزش و پرورش) از اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان از نیمه شهریور امسال خبر داد و افزود: با اجرای این طرح ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به دریافتی معلمان افزوده خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه این طرح شامل همه معلمان خواهد شد، گفت: با اعتبار ۲ هزار میلیارد تومانی که برای اجرای طرح رتبه‌بندی در نظر گرفته شده است؛ افزایش حقوق معلمان در احکام حقوقی آنان از شهریور اعمال می‌شود.

جعفر ابراهیمی با انتقاد از رویکردِ «وعده-محور دولت» می‌گوید: اگر بودجه ندارند، نمی‌توانند یا نمی‌خواهند، چرا وعده‌ی سرخرمن به معلمان می‌دهند؟! آیا نمی‌توانستند در این چند ماهِ گذشته که کار را فقط به وعده دادن گذراندند، آیین‌نامه‌های فوق‌الذکر را تدوین کرده و به تصویب هیات وزیران برسانند؟! باید حتما صبر می‌کردند تا آخر آبان ماه که ۲ هزار میلیارد تومان اختصاص یابد و بعد پروسه‌ی تدوین آیین‌نامه‌های مربوطه را  به کندی و با طمانینه کلید بزنند؟!

چرا وعده‌ها تغییر کرد؟!

مدتهاست اخباری که معلمان کشور و معیشت آنها را به صدر رسانه‌ها می‌آورد، همگی در پیوند با طرح رتبه‌بندی‌ست؛ طرحی که از زمان تصویب در سال‌های آغازین دهه ۹۰، همیشه به  عنوان یک دورنما یا در باغ سبز، فقط کارکردِ «تقریباً پوپولیستی» داشته و بارها از بلندگوهای مختلف بر ضرورت اجرای آن تاکید شده اما از ابتدای ۹۸، مکانیسم وعده دادن تا حدودی تغییر کرده؛ از ابتدای تابستان، تمامی مسئولان بر حتمیت اجرای طرح رتبه‌بندی از مهرماه تاکید کردند؛ از ابتدای مهر اعلام کردند تا پایان ماه منابع لازم تامین می‌شود و در نهایت از ابتدای آبان ماه، بحث را در زمینِ دیگری انداختند و پای ضرورتِ «تدوین آیین‌نامه‌های مربوطه» را پیش کشیدند؟

سوال اینجاست که اگر آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌های اجرای این طرح، پیشاپیش تدوین نشده بود، چگونه در مردادماه، سرپرست وقت وازرتِ آموزش و پرورش گفت: با اجرای این طرح ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به دریافتی معلمان افزوده خواهد شد!

اسکندر لطفی که فعال صنفی معلمان در شهرستان مریوان است، انتقاد را متوجه ناکافی بودن بودجه‌های آموزشی می‌داند و می‌گوید: نه در بحث معیشت معلمان و نه در بحث سرانه دانش‌آموزی و بودجه‌ای که برای نوسازی مدارس فرسوده در نظر گرفته‌اند، به اولویت موضوع توجه نشده است؛ همیشه و همواره، اهمیت بالای مقوله‌ی آموزش و معلمان نادیده گرفته شده است.

وی یک سوال اساسی مطرح می‌کند: حالا که ۲ هزار میلیارد تومان برای طرح رتبه‌بندی به گفته‌ی خودشان اختصاص داده‌اند، تکلیف چه می‌شود؟! جدا از اینکه این مبلغ برای افزایش حقوق معلمان به شدت ناکافی است، آیا می‌خواهند تا پایان سال را به تدوین و تصویب آیین‌نامه بگذرانند و بعد بگویند اجرای رتبه‌بندی افتاد سال بعد؟ آیا قرار است از مهرماه را مطالبات معوق معلمان حساب کنند یا از هر زمان که آیین‌نامه‌ها تصویب شد، طرح را اجرا خواهند کرد؟ چرا  به جای وعده‌های مکرر پوپولیستی، جزئیات اجرایی طرح را اعلام نمی‌کنند؟ چرا اعتراف نمی‌کنند که با این ۲ هزار میلیارد تومان چقدر قرار است به حقوق معلمان اضافه شود؛ اصلا  با این پول ناچیز، چقدر «می‌تواند» به حقوق معلمان افزوده شود؟!

نکته دیگری که مورد انتقاد این فعال صنفی معلمان است، مشارکت ندادن معلمان در تدوین و شکل‌گیری طرح‌های معیشتی مانند رتبه‌بندی است؛ او می‌گوید: چرا از تشکل‌های صنفی فرهنگیان کشور در تدوین آیین‌نامه‌های مربوط به همین طرح رتبه‌بندی و سازوکار آن مشارکت نمی‌گیرند؟

اصلاحات دموکراتیک در معیشت مزدبگیران – چه معلمان و چه کارگران- نیازمند مشارکت جمعی‌ست؛ قرار نیست مسئولان به تنهایی و بدون مشارکت برای گروه‌هایی از مزدبگیران تصمیم‌سازی کنند و تازه هیچ تعهد زمانی و اجرایی مشخصی به اجرای همین تصمیمات هم نداشته باشند و کار را به وعده دادن بگذرانند! پیاپی وعده‌ی اجرای طرحی را بدهند که خودِ جامعه‌ی هدف –در اینجا معلمان- از اساس با طرح و شاکله‌ی آن موافقت چندانی ندارند.

به هر حال معلمان از وعده‌های بی‌سرانجامی که حالا به تدوین آیین‌نامه‌ها منوط شده، ناراضی هستند و از اینکه آنها را در تصمیم‌گیری‌ها مداخله نمی‌دهند، انتقاد دارند؛ مساله نهایی این است که چرا روی طرحی که فی‌الذاته توانِ بهبود معیشتی معلمان را به اندازه قابل قبولی ندارد، تا این حد پروپاگاندای رسانه‌ای می‌شود؟!

گزارش: نسرین هزاره مقدم