کارشناس حوزه سیاستگذاری بیمه و رفاه‌اجتماعی:
آرمان حقوق‌شهروندی، آرمانِ برابری و عدالت است/نظام تامین اجتماعی سه مفهوم لیبرال، سوسیال و محافظه‌کار دارد
فرشید یزدانی با بیان اینکه آرمان حقوق شهروندی، آرمان برابری و عدالت است، گفت: تامین اجتماعی با حقوق اجتماعی و عدالت ارتباط دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، فرشید یزدانی در سومین نشست از سلسله نشست‌های «عدالت اجتماعی آرمان تا واقعیت» گفت: چارچوب بحث نگاهی کلی در این‌باره است که مفهوم عدالت چیست و بعد اینکه تامین اجتماعی یا بیمه‌های اجتماعی کجای کار در چهارچوب عدالت می‌ایستند.
وی افزود: بحث عدالت تنبیهی و توزیعی را داریم. دو رویکرد در بحث عدالت است که باید داشته باشیم. یک رویکرد می‌گوید عدالت مقابل آزادی است و رویکرد دیگری که عدالت اجتماعی را سراب می‌داند، این مفهوم را کج کارکردی برای جامعه می‌داند. در مقابل، دیدگاه رالزی است که عدالت را همسو با آزادی می‌داند. اینجا بیمه اجتماعی وارد می‌شود. رالز، عدالت را به مثابه انصاف می‌داند و از دل این مباحث می‌توان به مسایل بیمه‌ای هم پرداخت.
یزدانی تاکید کرد: در حقیقت، آرمان حقوق‌شهروندی، آرمان برابری و عدالت است. حقوق شهروندی به تعبیر مارشال سه‌گونه دارد. حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی تقسیم بندی می‌کند. در رویکرد عدالت طلبی، دولت حداقلی قرار دارد که دولت کمترین دخالت را در حقوق مدنی و سیاسی دارد. همین بحث در واقع قراردادن حقوق مدنی در مقابل حقوق اجتماعی است که باعث مشکل می‌شود. این بحث را در بازار هم داریم. وقتی حقوق اجتماعی شکل گرفت که بازار شکست خورده بود.
وی افزود: شما زیاد می‌شنوید تامین اجتماعی ضد توسعه و عدالت است. تامین اجتماعی بحث دیگری هم دارد که آیزا برلین مطرح کرده که آزادی مثبت را توانایی پیگیری دستیابی به اهداف توسط افراد می‌داند. تامین اجتماعی را می‌توان در این چارچوب مطرح کرد. کارکردی که از لحاظ برابری و عدالت، حوزه بیمه‌های اجتماعی در کشورما دارد، یکی اثر تعادل و اثر توزیعی است. دوم، توزیع افقی و بین نسلی است و سوم هم توزیع عمودی که بین طبقات و اقشار اتفاق می‌افتد. بدین واسطه می‌گوییم تامین اجتماعی با حقوق اجتماعی و عدالت ارتباط می‌یابد.
این کارشناس سیاستگذاری اجتماعی در ادامه با بیان اینکه هر کشوری نظام تامین اجتماعی مخصوص به خود دارد ولی نظام تامین اجتماعی سه مفهوم لیبرال، سوسیال و محافظه کار دارد، تصریح کرد: رویکرد مشارکت‌جویانه هم در این بحث مطرح است که اگر مشارکت افراد نباشد، به‌شدت این رویکرد در نقش بیمه‌های اجتماعی در عدالت اجتماعی به هم می‌ریزد.
یزدانی افزود: در قانون تامین اجتماعی ماده ۱۱۱ می‌گوید شما کمتر از حداقل حق بیمه را نباید پرداخت کنید. یا ماده دیگری می‌گوید پرداختی‌ها متناسب با قدرت خرید و ارزش پول افزایش یابد. این هم یک رویکرد اصول مترقی تامین اجتماعی است .
کارشناس حوزه سیاستگذاری بیمه و رفاه اجتماعی تاکید کرد: سیستم محافظه‌کارانه این بخش است که قشربندی اجتماعی را کمک به حفظ می‌کند و در عین حال تشویق به مشارکت می‌کند. قسمت دوم هم با اتکای به این مشارکت‌طلبی نقش در توزیع منابع بازی می‌کند که مهمترین مثال در این عرصه، بیمه های درمانی است. می بینیم افراد با حداقل و حداکثر پرداختی به یک گونه از خدمات درمانی استفاده می کنند.
