مدیرکل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی تامین اجتماعی در گفت‌وگو با ایلنا:
کدام «خدمات تامین اجتماعی» هوشمند و غیرحضوری‌ست؟
بشیر عمرانی گفت: سازمان تأمین اجتماعی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی کشور و با وابستگی به جامعۀ کثیری از مخاطبان، همواره مسئولیت ارائه حجم وسیعی از خدمات اجتماعی را در حوزه‌های مختلف بیمه‌ای و درمانی برعهده داشته است. ارائه دقیق این خدمات نیازمند بهره‌گیری از داده‌های مجتمع در بانک‌های اطلاعاتی بزرگ‌مقیاس، به‌همراه اعمال مجموعۀ پیچیده‌ای از دستورالعمل‌ها و قوانین کسب‌وکاری است که نیازمند طراحی سیستم‌های نرم‌افزاری متناسب با مقیاس یادشده جهت محاسبه، ثبت، رخدادنگاری و تحلیل آماری مناسبات متناظر این خدمات است.
بشیر عمرانی، مدیرکل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی و مدیر طرح تحول دیجیتال و هوشمندسازی خدمات بیمه‌ایِ سازمان تأمین اجتماعی، در گفتگو با «ایلنا» با اشاره به تحولات عرصه دیجیتال گفت: تهیۀ سند چگونگی استقرار فناوری‌های نوین برای ایجاد تغییرات بنیادی در نحوۀ عملکرد حوزه بیمه‌ای، استفاده از فناوری‌های مذکور برای بهبود فرایندها، تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر، افزایش بهره‌وری و ارائه تجربیات بهتر به مخاطبان را در برمی‌گیرد.
وی افزود: تحول دیجیتال (Digital Transformation) فرایندی است که سازمان‌ها برای به‌کارگیری فناوری‌های دیجیتال به‌منظور بهبود عملکرد، افزایش بهره‌وری و ایجاد ارزشافزوده در محصولات و خدمات خود اتخاذ می‌کنند. این تحول تغییرات بنیادی در نحوۀ کارکرد سازمان‌ها و به‌کارگیری فناوری‌های نوین را شامل می‌شود.
عمرانی ادامه داد: به‌منظور تعیین خدمات ارائه‌شده از سوی سازمان لازم است کلیۀ فرایندهای اجرایی مورد بررسی قرار گرفته و پس از شناسایی فرایند هر خدمت، نسبت به بازنگری و چابک‌سازی آن اقدام کرده و براساس آن برای هر خدمت یک شناسنامه ایجاد می‌شود. برای بهبود مستمر خدمات لازم است در دوره‌های مشخص نسبت به بازنگری و بهبود خدمات اقدام شود. طرح فوق با بازنگری و چابک‌سازی خدمات، موجب بهبود مستمر آن‌ها می‌شود. از سوی دیگر، با پیشرفت تکنولوژی امکان به‌کارگیری آن‌ها در هر بار بازنگری خدمت امکان‌پذیر خواهد بود.
تکمیل فرایند غیرحضوری خدمات (۳۰۷۰)
وی گفت: سازمان تأمین اجتماعی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی کشور و با وابستگی به جامعۀ کثیری از مخاطبان، همواره مسئولیت ارائه حجم وسیعی از خدمات اجتماعی را در حوزه‌های مختلف بیمه‌ای و درمانی برعهده داشته است. ارائه دقیق این خدمات نیازمند بهره‌گیری از داده‌های مجتمع در بانک‌های اطلاعاتی بزرگ‌مقیاس، به‌همراه اعمال مجموعۀ پیچیده‌ای از دستورالعمل‌ها و قوانین کسب‌وکاری است که نیازمند طراحی سیستم‌های نرم‌افزاری متناسب با مقیاس یادشده جهت محاسبه، ثبت، رخدادنگاری و تحلیل آماری مناسبات متناظر این خدمات است.
مدیرکل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی تامین اجتماعی اضافه کرد: سازمان تأمین اجتماعی از سنوات گذشته تاکنون همواره در پی بهبود نحوۀ ارائه خدمات به ذی‌نفعان خود بوده که درهمین‌راستا سامانۀ خدمات غیرحضوری سازمان تحت عنوان ۳۰۷۰ از نوزدهم آبان ۱۳۹۹ راه‌اندازی و درراستای تکمیل ارائه غیرحضوری خدمات طرح فوق به‌عنوان یکی زیرعنوان‌های طرح هفت معرفی شد که هدف آن شناسایی و تعیین میزان مراجعۀ خدمات حضوری و ارائه آن خدمت به‌صورت غیرحضوری از طریق درگاه خدمات غیرحضوری سازمان است.
وی ادامه داد: درهمین‌راستا، پس از تعیین میزان مراجعات حضوری و نوع خدمت مورد درخواست، فهرستی مشتمل بر ۳۸ خدمت که دارای تعداد مراجعۀ بالایی بوده و به‌صورت حضوری ارائه می‌شوند، احصا و جهت پیاده‌سازی آن به‌صورت غیرحضوری و استقرار در سامانۀ خدمات غیرحضوری اعلام شد. مقرر شده به‌منظور تکمیل فرایند غیرحضوری خدمات هر هفته یک خدمت به‌صورت غیرحضوری و حتی‌الامکان بدون نیاز به درخواست رونمایی شود.
شناسایی و تدوین نیازهای اطلاعاتی و برقراری تعامل برخط با سامانۀ سایر دستگاه‌ها
عمرانی گفت: با توجه به رویکرد دولت و ایجاد بستر تعامل برخط با سایر دستگاه‌های مولد اطلاعات از طریق راه‌اندازی شبکۀ دولت الکترونیک و الزام کلیۀ نهادها مبنی بر تبادل اطلاعات در بستر شبکۀ مذکور، از این طرح به‌منظور برآورده‌سازی نیازهای اطلاعاتی سازمان از بانک‌های اطلاعاتی موجود دیگر دستگاه‌ها برنامه‌ریزی خواهد شد.
وی بیان کرد: بازنگری خدمات ارائه‌شده در حوزۀ بیمه‌ای و ارائۀ آن‌ها به‌صورت کاملاً غیرحضوری با رویکرد حذف درخواست مستلزم تعیین نیازمندی‌های اطلاعاتی از مراجع برون‌سازمانی است. این طرح با بررسی خدمات قابل ارائه در حوزۀ بیمه‌ای و احصای نیازهای اطلاعاتی هر خدمت به اطلاعات مراجع برون‌سازمانی آغاز و با شکل‌گیری جلسات تعاملی و آماده‌سازی بستر تفاهمات بین دو دستگاه ادامه می‌یابد.
صدور گواهی‌های الکترونیکی نظیر تمدید کارت بازرگانی، مفاصای مادۀ (۳۷) و…
عمرانی گفت: طبق مادۀ (۳۷) قانون تأمین اجتماعی هنگام نقل و انتقال عین یا منافع مؤسسات و کارگاه‌های مشمول قانون اعم از این‌که انتقال به‌صورت قطعی، شرطی، رهنی، صلح حقوق یا اجاره باشد و اعم از این‌که انتقال به‌طور رسمی یا غیررسمی انجام گیرد، انتقال‌گیرنده مکلف است گواهی سازمان را مبنی بر نداشتن بدهی معوق بابت حق بیمه و متفرعات آن از انتقال‌دهنده مطالبه کند و دفاتر اسناد رسمی نیز مکلفند هنگام تنظیم سند از سازمان راجع‌به بدهی واگذارکننده استعلام به عمل آورند.
وی اضافه کرد: درصورتی‌که سازمان ظرف ۱۵ روز از تاریخ ورود برگ استعلام به دفتر سازمان پاسخی به دفترخانه ندهد، دفترخانه معامله را بدون مفاصاحساب ثبت خواهد کرد.
مدیریت اعتراض به اقلام پیامک‌های ارسالی
عمرانی بیان کرد: در راستای اجرای تکالیف مقرر در مادۀ ۳۹ قانون تأمین اجتماعی و آیین‌نامۀ طرز تنظیم صورت‌مزد و حقوق و مواقع ارسال آن و به‌منظور شفاف‌سازی امور، احقاق حقوق بیمه‌شدگان و کاهش صدور آرا از مراجع تشخیص و حل اختلاف قانون کار، دیوان عدالت اداری و مراجع قضایی، هرماه پیامک‌های سابقه حاوی اقلام اطلاعاتی کارکرد، دستمزد و عناوین شغلی به بیمه‌شدگان اجباری ارسال می‌شود که جهت دریافت، رسیدگی و پاسخگویی به اعتراضات بیمه‌شدگان به اقلام پیامک‌های ارسالی طرح موصوف تهیه شده است.
وی بیان کرد: اجرای تکالیف مقرر در مادۀ ۳۹ قانون تأمین اجتماعی، احقاق حق بیمه‌شدگان، جلوگیری از فرار بیمه‌ای کارفرمایان، کاهش دعاوی در مراجع قضایی و شبه‌قضایی و افزایش وصولی سازمان از اهداف اصلی این طرح است.
هوشمندسازی صدور مفاصاحساب کارفرمایان
مدیرکل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی تامین اجتماعی گفت: نحوۀ محاسبه و مطالبۀ حق بیمه در قراردادهای مقاطعه‌کاری به استناد مواد ۳۸ و ۴۱ قانون تأمین اجتماعی متمایز از سایر کارگاه‌ها است و ازاین‌رو مستند به قوانین و مقررات جاری نسبت به محاسبۀ حق بیمۀ قراردادهای مذکور اقدام می‌شود؛ لکن به‌منظور تسهیل‌گری، ایجاد شفافیت و کاهش اعتراضات کارفرمایان به نحوۀ محاسبۀ حق بیمۀ قراردادهای مقاطعه‌کاری به موجب بندهای ۹ و ۱۰ طرح‌های ابلاغی شمارۀ ۸۴۹۳/۱۴۰۳/۱۰۰۰ مورخ دهم دی ۱۴۰۳ مقام عالی سازمان با موضوع هوشمندسازی صدور مفاصاحساب کارفرمایان (براساس فرایند اصلاحی) و هوشمندسازی ضریب پیمان (براساس فرایند اصلاحی) و همچنین بند ۶ طرح ابلاغی شمارۀ ۸۴۹۱/۱۴۰۳/۱۰۰۰ مورخ دهم دی ۱۴۰۳ با موضوع اصلاح فرآیند صدور مفاصاحساب‌های تعهدی مقاطعه‌کاران با رویکرد صدور مفاصاحساب غیرحضوری و برخط، در دستور کار معاونت بیمه‌ای سازمان قرار گرفت.
وی ادامه داد: برابر تبصرۀ ذیل بند (ت) از مادۀ (۴) قانون برنامۀ پنج‌سالۀ هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، سازمان تأمین اجتماعی مکلف است تا پایان سال اول برنامه نسبت به الکترونیکی‌کردن فرایند صدور مفاصاحساب به نحوی اقدام کند که در تمامی قراردادهای پیمان تشخیص نوع قرارداد، محاسبه نرخ حق بیمه و تعهدات طرفین به‌صورت سامانه‌ای در زمان صدور ردیف پیمان تعیین شود.
عمرانی افزود: در راستای اجرای مقررۀ فوق و هوشمندسازی ضرایب پیمان، گزارش شناخت مربوطه تحت عنوان طرح سیستم متمرکز پیمان و هوشمندسازی تعیین میزان حق بیمه پیش و پس از انعقاد پیمان از سوی ادارۀ کل وصول حق بیمه تهیه شده و به‌عنوان بخشی از فرایند سیستم جامع متمرکز بیمه‌ای در دست بررسی و اجرا با نظارت مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات سازمان است.
وی گفت: به‌منظور اجرای کامل طرح مذکور پایگاه جامع قراردادها با مرکزیت سازمان تأمین اجتماعی و همراهی سازمان امور مالیاتی وسازمان برنامه و بودجه در مرحلۀ طراحی و اجرا است. در صورت اجرای سراسری طرح هوشمندسازی تعیین ضریب پیمان و تعیین ضریب حق بیمه مقطوع و هنگام تخصیص ردیف پیمان و برآورد هزینه‌های بالاسری بیمۀ تأمین اجتماعی در ابتدای قرارداد علاوه‌بر کاهش نارضایتی کارفرمایان و آگاهی کامل نسبت به تعهدات بیمه‌ای، اعتراضات مطروحه در هیأت‌های تشخیص مطالبات به‌طور چشمگیر کاهش یافته و به‌واسطۀ کاهش اختلافات، صدور مفاصاحساب قراردادهای مقاطعه‌کاری در فرصت کوتاه‌تری محقق می‌شود.
تکمیل اسکن پرونده‌های حوزۀ وصول حق بیمه و پرونده‌های بایگانی راکد مرتبط
عمرانی در پایان گفت: اسکن پرونده‌های فیزیکی مستقر در واحدهای اجرایی و شعب به‌عنوان اقدامات مهم سازمان درراستای دیجیتال‌سازی اطلاعات بوده که طی سنوات گذشته در دستور کار قرار گرفته و سرفصل «تکمیل اسکن پرونده‌های حوزۀ وصول حق بیمه و پرونده‌های بایگانی راکد مرتبط» به‌عنوان یکی از سرفصل‌های طرح هفت از طرح‌های بیست‌گانه ارائه شده که طی آن مقرر است پرونده‌های حوزۀ وصول حق بیمه و پرونده‌های مستقر در مراکز بایگانی راکد نیز پس از اسکن، ویرایش و بهینه‌سازی، دسته‌بندی و شناسه‌گذاری شده و در قالب تصویر در بانک‌های اطلاعاتی ذخیره می‌شود.
