ایلنا گزارش می‌دهد؛
بار «خدمات شهری» روی دوش رانندگان اینترنتی / بیکاری و فقر کار را به اجاره روزانه موتور کشاند!
آگهی‌های پرتعداد اجاره روزانه «موتورسیکلت» برای کار در سکوهای تاکسی اینترنتی، پدیده عجیبی است که حاکی از وخامت اوضاع بازار کار در کشور دارد؛ بدون تردید رشد مشاغلی مانند رانندگی موتور کرایه‌ای، با بهره‌وری و ارزش افزوده پایین و استهلاک بالای نیروی انسانی تحصیل کرده که هزینه زیادی برای تحصیلات آن از جیب جامعه رفته، گواه بروز یک بحران جدی در پس پرده بازار کار ایران است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مشکلات رانندگان تاکسی‌های اینترنتی، مخصوصاً آن‌هایی که برای کمک هزینه زندگی در سکوهای اینترنتی شاغل می‌شوند، این روزها بیش از گذشته بازتاب یافته است. درصد بالای حق کمیسیونی که این پلتفرم‌ها از مبلغ سفر کسر می‌کنند، درحالی است که شاغلان ثابت آن‌ها با ساعت کار روزانه بالا علیرغم پیگیری‌های بسیار هنوز بیمه نیستند؛ در عین حال، این رانندگان اخیراً درگیر کسور جدیدی چون «مالیات» و «عوارض شهری» از حق الزحمه مسافربری خود نیز شده‌اند.
«ح.ع» یک راننده خودروی بازنشسته شاغل در این پلتفرم در گفتگو با خبرنگار ایلنا اعلام کرد: بنده یک بازنشسته دولت، به دلیل مشکلات معیشتی و کمبود مبلغ مستمری که کمتر از ۱۶ میلیون تومان است، روزانه تا ۸ ساعت در یکی از پلتفرم‌های اینترنتی تاکسیرانی با خودروی شخصی فعال هستم. این کار را برای پوشش اجاره خانه ۸ میلیون تومانی انجام می‌دهم تا هزینه سفره زندگی خود و همسرم تامین شود؛ اما حق کمیسیون پلتفرم‌ها دمار از روزگارم درآورده است.
وی اضافه کرد: بیش از یک ماه است که این پلتفرم‌ها با افزایش هزینه کرایه تاکسی، درصد حق کمیسیون خود را افزایش داده‌اند. در برخی سفرهای معمولی که تا ۱۷ درصد حق کمیسیون اخذ می‌شد، حالا تا ۲۲ درصد می‌گیرند. در سفرهای ویژه و خاص نیز ۵ درصد بیشتر از این، از کل مبلغ پرداختی مسافر کسر می‌کنند.
این راننده بازنشسته تصریح کرد: علاوه بر این، در روزهای اخیر مشاهده شد که ردیف مالیات بر ارزش افزوده (۱۰ درصد) را نیز از همین مبلغ کسر می‌کنند. علاوه بر این پلتفرم‌ها اخیراً مبلغ دیگری را تحت عنوان «کسر خدمات شهری» از مبلغی که مسافر می‌پردازد کسر و پس از کسر هر سه ردیف، مابقی مبلغ را به راننده می‌دهند. این درحالی است که به دلیل قطع هدایت‌گرهای جی. پی. اس، کار برای ما دشوارتر شده و تعداد مسافرینی که در روز جابه‌جا می‌کنیم، با افزایش ترافیک شهری در پایان تابستان کمتر هم شده است.
ح.ع با بیان این نکته که افزایش کرایه‌ها در مسیرهای کوتاه به میزانی نیست که هزینه افزایش کسورات را پوشش دهد، گفت: مبالغی مانند خدمات شهری و مالیات باید از حق کمیسیون خود پلتفرم‌ها کسر شود. نمی‌دانیم هزینه خدمات شهری به چه دلیل با این عنوان از جیب راننده برداشت می‌شود؟
وی خاطرنشان کرد: بحث خدمات جانبی پلتفرم‌ها مانند ارائه قطعات خودروی با تخفیف نیز تا به حال توسط اکثریت رانندگان پلتفرم‌ها استفاده نشده زیرا هم با دردسر فراوان همراه است و بسیار دیر به دست راننده می‌رسد و هم به گواه اکثر رانندگان، کیفیت اندکی دارند. ما برای امرار معاش روزانه باید بیش از ۶-۷ ساعت کار کنیم تا حداقل به اندازه حقوق مستمری خودمان درآمد داشته باشیم که این ساعات طولانی موجب استهلاک بالای وسایل خودرو در این ترافیک می‌شود.
او در پایان تاکید کرد: در یک روز کاری ۱۰ساعته، در پایان ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان از مسافرین دریافت کردم که در پایان حدود ۴۵۰ هزار تومان کسورات از بنده کسر شد و تنها ۷۵۰ تومان بدون کسر استهلاک و بنزین برای من باقی ماند. اگر سر ساختمان کار می‌کردم، قطعاً دریافتی بیشتری با ۸ ساعت کار می‌داشتم! این بخشی از زندگی روزانه بنده با این شغل است......
بازی با مرگ برای نان؛ بدون پشتیبانی بیمه‌ای
همچنین «س.ع.ز» یک راننده موتورسیکلت جوان در یکی از این پلتفرم‌های اینترنتی می‌گوید: من مدتی است برای هزینه‌های تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد با موتورسیکلت رانندگی می‌کنم. تاکنون اما دوبار ماشین‌ها در اتوبان‌های تهران به من زدند و از محل متواری شدند. یکبار که اخیراً اتفاق افتاده، از ناحیه پا دچار ترک برداشتگی استخوان شدم و یکماه نتوانستم کار کنم؛ اما پلتفرم‌هایی که برای آن کار می‌کنم، نه تنها حمایتی نمی‌کنند، بلکه امکان بیمه از طریق کار در این پلتفرم‌ها و حتی تخفیفات بیمه‌ای با حمایت آن‌ها را ندارم.
وی می‌افزاید: درآمد من به حدی نیست که بتوانم با وجود بالارفتن سن خود را از دهه سوم زندگی بیمه کنم. این درحالی است که خطر از کارافتادگی، بیکاری و یا سرقت موتورسیکلت در هرلحظه وجود دارد.
این راننده جوان تصریح می‌کند: شرکت‌های مسافربری اینترنتی سود زیادی می‌کنند. چرا ما که روزانه ساعت‌های زیادی کار می‌کنیم نمی‌توانیم با درصدی حق بیمه خود را بیمه کنیم؟ حق کمیسیون‌ها و کرایه مسافران به قدری است که حتی استهلاک وسیله ما نیز در پایان هر سال درنمی‌آید؛ من فقط برای فرار از بیکاری به این کار روی آوردم....
«موج بیکاری» پشتیبان پلتفرم‌های ایرانی / جوانان برای اینکه کارگر نشوند موتور اجاره می‌کنند!
به نظر می‌رسد موج بیکاری حقیقی و ناکافی بودن درآمد ناشی از دریافت دستمزد در بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی، باعث شده رانندگی برای پلتفرم‌های اینترنتی به یکی از پراستقبال‌ترین مشاغل کشور بدل شود.
شدت این استقبال به حدی است که امروزه بسیاری از واحدهای تولیدی (به ویژه بعد از رد مرز اتباع خارجی در ابعاد میلیونی) با کمبود شدید نیرو مواجه شده‌اند؛ اما همزمان با این اتفاق، آگهی‌های پرتعداد اجاره روزانه «موتورسیکلت» برای کار در سکوهای تاکسی اینترنتی، پدیده عجیبی است که حاکی از وخامت اوضاع بازار کار در کشور دارد؛ بدون تردید رشد مشاغلی مانند رانندگی موتور کرایه‌ای، با بهره‌وری و ارزش افزوده پایین و استهلاک بالای نیروی انسانی تحصیل کرده که هزینه زیادی برای تحصیلات آن از جیب جامعه رفته، گواه بروز یک بحران جدی در پس پرده بازار کار ایران است.
گزارش: رضا اسدآبادی
