علیرضا محمودی در کمیسیون تخصصی همایش ملی کار:
لزوم حمایت از تعاونی‌های خورشیدی/ رفع «ناترازی انرژی» با سرمایه‌های خُرد ممکن است
عضو هیات رئیسه اتاق تعاون ایران اظهار کرد: در حوزه ناترازی‌های انرژی باید از سرمایه‌های خرد تعاونی‌ها و تجمیع ثروت بهره بگیریم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جلسه نخست کمیسیون‌های تخصصی همایش ملی کار و تامین اجتماعی با حضور صاحب نظران صبح امروز در مرکز همایش‌های تلاش وزارت کار با موضوع «اشتغال، تعاون و مهارت افزایی» برگزار شد.
در ادامه این نشست، رضا صفری شالی (عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و جامعه شناس) با اشاره به موضوع نقش تعاونی‌ها در اقتصاد پلتفرمی گفت: تعاونی‌ها به این دلیل که می‌توانند نشر و توسعه همکاری داشته باشند، در مشاغل نوظهور توان موفقیت دارند.
وی افزود: تعاونی‌ها در بخش‌های مختلف مسکن، حمل و نقل، تولید و خدمات به دلیل تمرکز سرمایه و ثروتی که میان افراد ایجاد می‌کنند، کارکرد ویژه‌ای دارند. در مشاغل نوظهور و پلتفرمی، عمدتاً آنلاین هستند و از طریق شبکه‌های مدرن ارتباطی با هم متصل هستند که امکان توسعه و رشد آن‌ها از این طریق بیشتر می‌شود و امکان استثمار و بهره‌کشی را از طریق یافتن همیاران کمتر می‌کند.
صفری شالی ادامه داد: عوامل درون سازمانی، ساختاری و مالی می‌توانند جلوی رشد تعاونی‌ها را بگیرند یا آن‌ها را در عصر مشاغل نوظهور و پلتفرمی توسعه دهند. وظایف دولت در ارتباط با تعاونی‌ها در این شرایط برجسته می‌شود. برنامه‌ریزی و مساعدت در مراحل اولیه، می‌تواند تعاونی‌ها را به یک نهضت مردمی برای نجات اقتصادی کشورها تبدیل کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: تعاونی‌ها باوجود توجهات دولت‌ها و وزرای کار، هنوز مشکل ضعف و فقدان آموزش دارند. هنوز هم جامعه ویژگی‌های تعاونی‌ها و مدیریت آن‌ها را نمی‌شناسد. تعاونی‌های حمل و نقل و صیادی کشور که مشکلات زیاد دارند، نمونه این موضوع هستند. مسئله بعدی مالکیت و سهام و برگه عضویت در تعاونی‌ها است. هنوز برگه عضویت تعاونی‌ها در شهرستان‌ها مصداق سهم مالکیتی محسوب نمی‌شود که این موضوع نیز از نظر فرهنگی و حقوق مالکیتی حل شود. لازم به ذکر است که تعاونی‌های نوظهور در حوزه آموزشی و پژوهشی نیز می‌توانند برای توانمندسازی خود با استفاده از پلتفرم‌ها آموزش را دنبال کنند.
در ادامه این نشست، علیرضا محمودی (عضو هیات رئیسه اتاق تعاون) با اشاره به تعاونی‌ها و انرژی‌های پاک اظهار کرد: ما به دلیل اعتقاد به سرمایه‌های خرد در حل مشکلات ملی، شروع به کار علمی کردیم. از آنجا که دولت نمی‌تواند مشکل ناترازی انرژی را در کوتاه مدت حل کند، باید سرمایه‌های خرد را در اسرع وقت به میدان آوریم تا مشکلات برطرف شود.
وی افزود: در هند تعاونی‌های خورشیدی به شدت مطرح است. این تعاونی‌ها با استفاده از سلول‌های خورشیدی، مشکل کمبود انرژی هند را تا حدی رفع کردند. امروزه ما ۳۵ هزار مگاوات انرژی کسر داریم که باعث ناترازی انرژی است اما هند ۶۲۷ کیلومتر مربع را به این کار در تعاونی‌ها اختصاص داده که در عرض پنج سال ۳۲ هزار مگاوات کمبود برق را جبران می‌کند. ما برای مقابله با تغییرات اقلیمی و محیط زیست و هزاران مشکل دیگر به این نکته رسیدیم که ناگزیر به افزایش استفاده از انرژی خورشیدی هستیم. چین، آلمان و هند در حوزه تعاونی‌های انرژی پاک پیشرو هستند.
محمودی ادامه داد: در آمریکا تعاونی‌ها این برنامه را دارند که ۱۵ گیگاوات انرژی الکترونیکی با تبدیل انرژی خورشیدی ایجاد کنند. در آلمان در سال ۲۰۲۳ حدود ۸۲ هزار آگهی کارگر ماهر نصاب سلول خورشیدی منتشر شده است. آلمان به دنبال واردات کارگر در این حوزه است که نشان از ظرفیت اشتغال‌زایی این حوزه است. در چند مطالعه موردی درمورد تعاونی‌های آمریکایی، تعاونی‌ای را در آمریکا دیدیم که با ۱۰۰ نفر عضو مشکل برق یک شهر را حل کرده است.
عضو هیات رئیسه اتاق تعاون اظهار کرد: ما در ایران ۱۰۰ تعاونی داریم که ۲۰۰ مگاوات برق تولید می‌کنند. ایران پتانسیل بسیار بالا و گسترده‌ای در حوزه بهره‌برداری از انرژی خورشیدی دارد. ما ۴ میلیون عضو تعاونی در روستاها و مناطق مختلف کشور داریم که اغلب غیرفعال هستند و می‌توانند با اتخاذ راهکارهایی به موقعیت فعال برسند. درآمد نفتی کشور در سال گذشته ۷ میلیارد دلار بود اما از طریق انرژی پاک خورشیدی تا ۶۰ میلیارد دلار درآمد طی یک دهه محقق خواهد شد.
وی تاکید کرد: فرآیند مجوز دهی و فراهم آوردن سلول‌های خورشیدی و نصب ادوات تولید برق خورشیدی و مشکلات سرمایه‌گذاری اما پیچیده است که در ایران باید حل شود. ما برای هر یک مگاوات برق خورشیدی، باید ۴۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کنیم. ما تولید برق داریم اما ظرفیت انتقال برق خورشیدی نداریم. باطری خورشیدی برای ذخیره نیز صرفه اقتصادی ندارد و باید شبکه انتقال برق خورشیدی ایجاد کرد. در هند ۱.۶ میلیارد دلار تسهیلات و وام خارجی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه اختصاص داده است و ما نیز با عبور از تحریم‌ها در این حوزه سرمایه‌گذاری خارجی می‌خواهیم.
محمودی تصریح کرد: در تعاونی آینه‌های آسمان که بیشتر از کارگران و بازنشستگان تشکیل شده است، ثابت شد که طی چهار سال با ایجاد اشتغال برای ده نفر، می‌توان ۱ مگاوات برق تولید کرد. تاثیرات اقتصادی و اجتماعی تعاونی‌های خورشیدی، بسیار گسترده است. ۵۳ درصد از انرژی‌های تجدیدپذیر پاک تولیدی در ایران خورشیدی هستند و سهم انرژی بادی ۲۵ درصد است. امروزه در جهان سهم انرژی خورشیدی بسیار بیشتر شده است. در جهان بیش از ۲۰ میلیون شاغل در حوزه انرژی‌های خورشیدی داریم که ایران نیز می‌تواند سهم اشتغال قابل توجهی را باتوجه به شرایطش از این سبد اشتغال داشته باشد.
عضو هیات رئیسه اتاق تعاون خاطرنشان کرد: سلول‌های خورشیدی در داخل کشور قابلیت تولید دارد. ستادکل نیروهای مسلح به دلیل ظرفیت پایین تولید در کشور، سلول‌های خورشیدی خود را به کشور چین سفارش داده است اما باید ظرفیت تولید سلول‌های خورشیدی خود را افزایش دهیم.
وی بیان کرد: ما باید اصلاح سیاست یارانه‌ای را برای حمایت از تعاونی‌های خورشیدی در دستور کار قرار دهیم. باید سوخت‌های فسیلی ارزان فعلی را کنار گذاشته و سهم یارانه آن را تا حدی به تولید انرژی‌های پاک و خورشیدی اختصاص دهیم. مورد دیگر حمایت از صادرات است. عراق ۲۵ برابر گرانتر از ما برق می‌خرد که این یک فرصت برای تولیدکننده تعاونی خورشیدی ماست. ما در یزد، سیستان و بلوچستان و کرمان حداکثر توان تعاونی‌های انرژی‌های خورشیدی را داریم اما در همان استان‌ها کمترین امکانات زیربنایی برای انتقال برق را داریم و به همین دلیل، تقویت تعاونی‌های خورشیدی در این استان‌ها مهم است. افزایش آگاهی‌های عمومی پیرامون انرژی خورشیدی و ساده‌سازی فرآیندهای اداری و مجوزها مهم است. در ایران سه ماه مجوز گرفتن طول می‌کشد که در هند این فرآیند حدود یک ماه است.
محمودی خاطرنشان کرد: وام‌ها و تسهیلات ارزان قیمت بانک‌ها و موسسه‌های مالی نیز در این حوزه بسیار مهم است. بانک‌ها باید به شکل تکلیفی در زمینه دادن مشوق و وام در این حوزه حمایت کنند. ضمن اینکه نهادهای آموزش مهارتی در این حوزه باید به میدان بیایند. در این حوزه سرمایه خرد فقط از طریق تعاونی‌ها جمع می‌شوند. همانطور که تعاونی‌های ما در تلاطمات کرونا عالی عمل کردند، در مورد ناترازی‌های انرژی نیز با استفاده از سرمایه خرد تعاونی‌ها و تجمیع ثروت، می‌توان مشکل انرژی را حل کرد.
