جوانگرایی سرمربی زیر ذرهبین آمار: شوخی تلخ امیر!

سرمربی تیم ملی ایران بعد از باخت به قطر، یکی از دلایل آن را بازی دادن به جوانان عنوان کرد که با حواشی زیادی همراه شده است؛ کدام جوان آقای قلعهنویی؟
به گزارش ایلنا، امیر قلعهنویی پس از پایان بازی تیم ملی مقابل قطر که با شکست ایران همراه بود، در بخشی از نشست خبری خود ادعای عجیبی مطرح کرد و گفت: برخی از بازیکنان را در اختیار نداشتیم و در اردو نبودند. اما جوانانی که بودند ما را به آینده خیلی امیدوار کردند. به هرحال با اخراج یک بازیکن (میلاد محمدی) تفکرات تاکتیکی ما را به هم ریخت، اما جوانان ما تا زمانی که در زمین بودند خیلی خوب کار کردند.
قلعهنویی صحبتهایش را به این شکل ادامه داد و گفت: خب جوان باید اشتباه کند. مثلاً گلی که خوردیم، وینگر چپ ما باید با یارش میآمد اما اشتباه کرد و منجر به گل شد. بالاخره جوان بازی دادنها هزینهها را هم دارد!
سرمربی تیم ملی در ادامه ادعای عجیبش گفت: ولی در مجموع خوب بودند. با اینکه تیم یک چیزی نزدیک به ۶۰ دقیقه ۱۰ نفره بود اما فکر میکنم جوانان ما تا زمانی که در زمین بودند چیزی که از آنها خواسته بودیم را انجام دادند و بازی به بازی بهتر میشوند.
این بخشی از گفتگوی امیر قلعه نویی در نشست خبری بعد از شکست مقابل قطر است که در آن به نکته مهم “بازی دادن به جوانان” و “تاوان آن در نتیجه” اشاره کرده است که با واکنشهایی همراه شده است.
موضوعی مربوط به ترکیب تیم ملی و سابقه و شرایط سنی بازیکنان است که عملا هیچ بازیکن جوان و بیتجربهای در آن دیده نشد.
نکتهای که کارشناسان به آن اشاره میکنند، این است که طرح واژه “جوانگرایی” پس از شکست، نوعی دفاع رسانهای است، نه واقعیت فنی وگرنه بازی دادن به بازیکنانی با سابقه لژیونری یا تجربه جام جهانی، نمیتواند مصداق جوانگرایی باشد و بیشتر میتوان از آن به عنوان یک گام بزرگ برای سپر دفاعی بعد از شکست یاد کرد.
در روزهایی که فوتبال ایران به دنبال تغییر و پوستاندازی است، اینگونه اظهارات بدون پشتوانه آماری و فنی، فقط به ابهامها دامن میزند.
اگر شفافتر بخواهیم به موضوع نگاه کنیم، ترکیب تیم ملی را در بازی مقابل قطر این نفرات تشکیل دادند:
شجاع خلیلزاده ۳۶ سال
علیرضا بیرانوند ۳۲ سال
مهدی طارمی ۳۲ سال
میلاد محمدی ۳۱ سال
محمد کریمی ۲۹ سال
علی علیپور ۲۸ سال
سعید عزتاللهی ۲۸ سال
محمدمهدی محبی ۲۶ سال
صالح حردانی ۲۶ سال
عارف آقاسی ۲۸ سال
امیرحسین حسینزاده ۲۴ سال
نگاهی به ترکیب اصلی تیم ملی ایران مقابل قطر، این پرسش را مطرح میکند که دقیقاً منظور امیر قلعهنویی از “جوانان” چه کسانی بودهاند؟
در بین نفرات ترکیب ابتدایی که قلعهنویی شاید کمترین فرصت را به آنها داده، امیرحسین حسین زاده جوانترین بازیکن محسوب میشود که با سابقه آقای گلی این فصل و تجربه بازی در تیم قهرمان و همچنین رقابتهای آسیایی و پیش از آن هم استقلال و بازی در لیگ بلژیک اکنون در تیم ملی حضور یافته است.
محبی نیز با ۲۶ سال سن قطعا بازیکن جوان و بیتجربه ای محسوب نمیشود و در فرآیند سلیقه سرمربی تیم ملی فرصت حضور را به دست آورده و با سپاهان در رقابتهای آسیایی و همچنین این فصل از لیگ برتر را به دست آورده است.
با این اوصاف میتوان تمامی ادعای امیر قلعهنویی را با مستنداتی کافی رد کرد:
1. میانگین سنی ترکیب تیم ملی بالا بود
ترکیب اصلی مقابل قطر شامل بازیکنانی مانند شجاع خلیلزاده (۳۶ سال)، بیرانوند و طارمی (۳۲)، میلاد محمدی (۳۱) و عزتاللهی (۲۸) بود.
میانگین سنی ترکیب ایران در این بازی حدود ۲۹ سال بود، که نه تنها «جوان» نیست، بلکه نسبتاً پُر تجربه و پا به سنگذاشته محسوب میشود.
2. عدم حضور بازیکن بیتجربه یا تازهکار
حتی بازیکنانی مانند محمد کریمی یا محمدمهدی محبی، علی علیپور و صالح حردانی نیز چندین بازی ملی یا بینالمللی را در کارنامه دارند.
تنها بازیکن زیر ۲۴ سال تیم، امیرحسین حسینزاده بود که او هم همانطور که اشاره شد با سابقه آقای گلی و لژیونری و حضور در تیمهای مطرح استقلال و تراکتور بازیکن تازهوارد و بیتجربهای محسوب نمیشود.
3. جوانگرایی اجبار بود!
قلعهنویی مدعی شد که برخی بازیکنان را نداشتند. پس حتی اگر بازیکنان کمسابقهتری بازی کرده باشند، بر اثر اجبار بوده، نه تصمیم تاکتیکی برای جوانگرایی. جوانگرایی مفهومی استراتژیک و آگاهانه است، نه واکنش اضطراری به کمبود نفرات.
4. برترین بازیکنان در اختیار قلعهنویی
بیرانوند، شجاع، میلاد محمدی، عزتاللهی و طارمی از نسل ۲۰۱۸ به اینطرف تقریباً در همه اردوها حضور داشتهاند. این ترکیب به معنای «ثبات» است، نه «تغییر نسل» یا «جوانگرایی».
5. “جوانگرایی” برای پوشش ضعف
وقتی نتیجه مطلوب حاصل نمیشود، گاهی مربیان برای کاهش فشار رسانهای از واژههایی مثل “جوانی” و “آینده” استفاده میکنند. اما این رویکرد وقتی با ترکیب واقعی تطابق ندارد، میتواند نوعی فرافکنی بزرگ محسوب شود.
در نهایت میتوان گفت بر اساس آمار، ترکیب واقعی و ساختار تیمی، صحبتهای امیر قلعهنویی درباره «جوانگرایی» در بازی مقابل قطر، قابل تأیید نیست و میتوان آن را استراتژی دفاعی پس از شکست دانست، نه بازتاب یک سیاست روشن فنی.