خبرگزاری کار ایران

در گفت‌وگو با صمیمی‌مفخم مطرح شد؛

مستندسازی در حوزه کودک جدی گرفته نمی‌شود

یاشار صمیمی‌مفخم با بیان اینکه علاقه‌مندیم نمایشگاه کارنامه در شهرهای دیگر نیز برگزار شود، گفت: امیدواریم که این پیشنهادات از سوی مسئولان فرهنگی شهرهای مختلف به ما داده شود و ما این نمایشگاه را به صورت تور در شهرهای مختلف به نمایش در آوریم.

به گزارش خبرنگار ایلنا، نمایشگاه «کارنامه فرهنگ دیداری کودکان ایران، ۱۳۳۰-۱۳۶۰» که این روز‌ها در موزه‌ هنرهای معاصر در حال برگزاری است، تلاشی است برای نمایش بخشی از آنچه در این سه دهه که به کوشش معلمان، روشنفکران، هنرمندان و نویسندگان برای کودکان بیش از ۵ نسل ایران آفریده شده است. این نمایشگاه به همت علی بختیاری، یاشار صمیمی‌مفخم و پیمان پورحسین برپا شده و فرهنگ دیداری کودکان ایرانی در بستر اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در سه دهه را مورد بررسی قرار می‌دهد و آرشیوی از تصویرسازی‌های کتاب‌های درسی، عکاسی مستند از مدارس ابتدایی، کتاب، مجلات کودک و نوجوان، فیلم و انیمیشن‌های بین سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۶۰ را به نمایش گذاشته است. همچنین این نمایشگاه به معرفی پیشگامان صعنت تصویرسازی و سرگرمی می‌پردازد و علاوه بر اینکه خاطرات دوران کودکی را زنده می‌کند یکی از مهم‌ترین منابع و آرشیوهای ما در زمینه کودک و نوجوان است.

یاشار صمیمی مفخم کیوریتور نمایشگاه کارنامه با بیان اینکه سال‌ها پیش من و دوستانم علی بختیاری و پیمان پورحسین به صورت جداگانه‌ این کلکسیون‌ها که شامل کتاب، پوستر، تصویرسازی، طراحی‌های اورجینال انیمیشن‌ها، جلد صفحات مجله و... را جمع‌آوری کردیم، اظهارکرد: در یک مقطع زمانی تصمیم گرفتیم آنچه که تاکنون جداگانه به صورت آرشیو درآورده بودیم را در یک نمایشگاه جمعی به نمایش بگذاریم.

او ادامه داد: متاسفانه در ایران آرشیو کردن و مستندسازی دقیق و درست انجام نمی‌شود و بخصوص در حوزه کودک خیلی جدی گرفته نشده است. ما مرجع مشخصی نداشتیم تا بدانیم که آیا آرشیو ما کامل است یا نه؟

این کیوریتور با اشاره به اینکه منبع کاملی در این زمینه وجود ندارد، افزود: آرشیو‌هایی را که در اختیار داشتیم با هم و با منابع مهم‌تر مثلا آرشیو مجلات، کانون پرورش فکری و وزارت ارشاد که در آن موقع وزارت فرهنگ و هنر بود مقایسه کردیم اما متاسفانه مسئله مهم این بود که در این مراکز نیز آرشیو‌ها و مستندسازی‌ها به درستی جمع‌آوری نشده بود.

صمیمی‌مفخم با اشاره به اینکه برخی از پوسترهایی که در اختیار ما بود در آرشیو کانون وجود نداشت، توضیح داد: ضرورت این مسئله برای ما از اینجا ایجاد شد که آنچه را در اختیار داشتیم به عنوان منبعی در اختیار مردم بخصوص پژوهشگران بگذاریم تا از آن استفاده کنند. در این مدت نیز افراد زیادی در حوزه‌های مختلف از جمله ادبیات کودک، تصویرسازی کودک به نمایشگاه مراجعه کردند.

او افزود: به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران در این حوزه ما توانسته‌ایم مجموعه‌ کاملی را ایجاد کنیم، البته ممکن است آثاری در این بین باشدکه ما هنوز نداریم و به همین دلیل ما نمایشگاه را یک نمایشگاه بسته فرض نکردیم و به عقیده ما می‌تواند این نمایشگاه کامل‌تر شود و نسخه‌های بعدی نیز متمم داشته باشد.

این کیوریتور با اشاره به اینکه نمایشگاه‌های هنری در یک تاریخی به پایان می‌رسد و ادامه پیدا نمی‌کند، گفت: نمایشگاه کارنامه نیز از این قاعده مستثنی نیست و متاسفانه جای ثابتی برای این نمایشگاه وجود نخواهد داشت البته ما فرض را بر این گذاشتیم که بتوانیم هر چند سال یکبار بازنگری در این نمایشگاه داشته باشیم مانند اتفاقی که برای دایره‌المعارف‌ها می‌افتد.

صمیمی‌مفخم ابراز امیدواری کرد که بتوانند این کار را انجام دهند و تصریح کرد: این مسئله به توان ما و بودجه‌ای که برای برپایی نمایشگاه لازم است بستگی دارد. و فرض ما بر این است که در سال‌های آینده بتوانیم آرشیو کامل‌تری از این نمایشگاه را در معرض نمایش قرار دهیم.

او با اشاره به کتاب کارنامه که برگرفته از این نمایشگاه است گفت: بخش عمده‌ای از منابعی را که به دست‌ آوردیم و در این نمایشگاه به معرض نمایش گذاشته شده در کتاب نمایشگاه به صورت مکتوب درآمده است همچنین این اطلاعات به همراه متن‌ آن روی وب‌سایت کارنامه در دسترس عموم قرار داده شده است چراکه این اتفاق بسیار بدی است که نمایشگاه را جمع کنیم و هر کدام از ما آرشیومان را ببریم و دیگر در اختیار مردم نباشد.

این کیوریتور ادامه داد: کلکسیون‌های ما ارزش مالی ندارند که بخواهیم آن‌ها را در گنجینه نگه داریم و اصولا ارزش پژوهشی دارد به همین دلیل تمام آنچه را که این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده در این وب‌سایت به قرارداده‌ایم و هرگونه استفاده‌ای از منابعی که دراین وب‌سایت قرار می‌گیرد مجاز است.

او در پاسخ به این سوال که آیا قرار نیست این مجموعه را در مکانی مانند انجمن تصویرگران یا انجمن گرافیک یا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به طور دائمی نمایش دهید یا اینکه از سوی این مراکز پیشنهادی در این‌باره داشته‌اید یا نه، گفت: منابعی که ما جمع‌آوری کردیم در کنار هم معنا پیدا می‌کند اگر قرار باشد به عنوان مثال به مرکزی مانند کانون بدهیم از آنجا که کانون برخی از اسناد مانند کیهان بچه‌ها را جمع‌آوری نمی‌کنند بنابراین مجبور می‌شویم بخشی از آن را به کانون بدهیم و اگر قرار باشد روزی این مجموعه را دوباره گردهم آوریم بیرون کشیدن بخشی از آنکه در اختیار سازمان دیگری است کار سختی است.

صمیمی‌مفخم ادامه داد: تنها راهی که در حال حاضر پیش روی ما است این است که این منابع را به صورت مجازی در اختیار علاقه‌مندان قرار دهیم از طرفی هم این پروژه که در حال حاضر مانند یک پکیچ آماده است باز است و اگر موزه‌ای پذیرای این نمایشگاه باشد در آن‌جا ارائه خواهیم کرد.

او همچنین درباره اینکه آیا از طرف موزه‌ها در شهرهای مختلف مانند مراکز استان‌ها پیشنهادی برای برپایی این نمایشگاه‌ها در آن‌ شهر‌ها داشته‌اید یا نه؟ اظهارکرد: اجرای این نمایشگاه با بودجه خصوصی انجام شده و اسپانسر‌ها فقط برای نمایش این پروژه در تهران ما را حمایت کردند البته در صورتی که از سوی مراکز استان‌ها که قابلیت جذب از اطراف و اکناف را دارند در زمینه برپایی این نمایشگاه به ما پیشنهادی شود، می‌پذیریم البته این مسئله باز هم منوط به این است که اسپانسری برای نمایش آثار اقدام کند چراکه هزینه حمل و نقل و نمایش آثار بسیار بالاست و در توان مجموعه کارنامه نیست.

این کیوریتور با بیان اینکه این نمایشگاه کاملا برای آن‌ها غیر انتفاعی بوده و حتی برای تالیف کتاب کارنامه حق‌التألیف هم دریافت نکردیم و صرف چاپ کتاب برای ما کفایت می‌کرد افزود: مخاطبینی که از شهرستان‌های مختلف به دیدن این نمایشگاه در تهران می‌آمدند این پیشنهاد را به ما می‌دادند که ای‌کاش می‌شد این نمایشگاه در شهر آن‌ها نیز به نمایش درآید ما هم تمایل داریم که این نمایشگاه را که با صرف وقت و هزینه‌های زیاد که البته فقط مالی هم نیست برگزار شده، بعد از گذشت دوماه تعطیل نشود و امیدواریم پیشنهادات از سوی مسئولان فرهنگی شهرهای مختلف به ما داده شود و ما این نمایشگاه را به صورت تور در شهرهای مختلف به نمایش در آوریم.

صمیمی‌مفخم در پایان با اشاره به اینکه تجربه‌ ما در زمینه نمایشگاهی مربوط به هنرهای تجسمی بوده، گفت: مخاطب هنرهای تجسمی نیز یک عده معدود و محدودی هستند، اما در این نمایشگاه ما طیف وسیعی از مخاطبان چه در حوزه کتاب کودک، سینمای کودک، تصویرسازی، گرافیک، تئا‌تر کودک و مردم عادی از هر طیف و سنی روبرو بودیم و این مسئله برای ما نیز خیلی خوب بود.

نمایشگاه کارنامه تا ۲۵ تیرماه در موزه هنرهای معاصر ادامه دارد.

کد خبر : ۳۸۴۰۸۷