۲۰۲۵، سالی عجیب و شگفتانگیز برای ادبیات ژاپن
ادبیات ژاپن در سال ۲۰۲۵ در ترجمه آثار انگلیسی از داستانهای آرام و دلنشین تا رمانهای ترسناک جنایی مسیری شگفتانگیز را طی کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از ژاپن تایمز، ادبیات ژاپن در سال ۲۰۲۵ در ترجمه آثار انگلیسی از داستانهای آرام و دلنشین تا رمانهای ترسناک جنایی مسیری شگفتانگیز را طی کرد.
سال ۲۰۲۵ شگفتیهایی به همراه داشت، «اسامه دازای» مجددا محبوب شد که بیانگر این حقیقت است که روایت دغدغههای انسانی، تنهایی و بحران هویت، حتی باگذشت ۷ دهه همچنان طرفدارانی دارد.
«اوکستو اما» با درآمیختن عنصر ترس و عناصر بصری، سبکی تازه از روایت را در پیش گرفته که نه ویدئوی محض است و نه به طور کامل رمان. ترکیبی است مدرن از ادبیات و فرهنگ دیجیتال.
آثار دیگر نویسندگان نیز با پرداختن به آیندههای عجیب، جامعههای غیرمعمول و روابط انسانی غیرمتعارف، نشان دادند که ادبیات ژاپن توانایی ایجاد جهانی نو و متفاوت را دارد.
در مجموع سال ۲۰۲۵ نه فقط در زمینه ترجمه و انتشار آثار و ویدئوها، بلکه با شگفتیآفرینی، ادبیات ژاپن را به موفقیت جهانی رساند و ژاپن ثابت کرد خلاقیت حتی در داستانهای کوتاه و روایتهای شگفتآور و عجیب همواره مخاطبان جهانی دارد.
ادبیات ژاپن در سال ۲۰۲۵ بار دیگر با موجی از داستانهای آرام، رمانتیک و داستانهایی درباره گربهها و گهگاه آثار جنایی به انگلیسی ترجمه و روانه بازار جهانی شد.
۲۰۲۵ سالی پررونق برای نامزدیها و جوایز بینالمللی نویسندگان ژاپنی بود. در ماه مه، رمان «کره» اثر «آساکو یوزوکی» با ترجمه «پولی بارتن»، پس از کسب عنوان بهترین کتاب سال واتراستونز در ۲۰۲۴، جایزه بهترین رمان اول را از جوایز کتاب بریتانیا در ۲۰۲۵ دریافت کرد.
برای نخستینبار، دو اثر ژاپنی در فهرست بلند جایزه بینالمللی بوکر ویژه بهترین داستان ترجمهشده به انگلیسی قرار گرفتند: «قوزپشت» نوشته «سااو ایچیکاوا» با ترجمه بارتن و «زیر نگاه پرنده بزرگ» اثر «هیرومی کاواکامی» با ترجمه «آسا یوندا». دومی حتی به فهرست نهایی هم راه یافت و تنها سومین کتاب ژاپنی در ۱۰ سال تاریخ این جایزه شد که به چنین جایگاهی میرسد.
بر اساس تحلیل موسسه کتاب نیلسن، آثار نویسندگان ژاپنی بار دیگر صدر کتابهای ترجمهشده در بریتانیا را تصاحب کردند؛ هفت رتبه نخست همگی ژاپنی بود و از میان ۵۰ عنوان برتر، ۲۴ کتاب به نویسندگان ژاپنی تعلق داشت. این آمار شامل مانگاهای منتشرشده در بریتانیا نمیشود.
اگرچه در نیمه دوم ۲۰۲۵ هیچ برندهای برای جوایز معتبر آکوتاگاوا و نائوکی اعلام نشد اتفاقی نادر اما چهار اثر از برندگان پیشین آکوتاگاوا امسال به انگلیسی منتشر شد؛ از جمله «جای صدفها» نوشته «مای ایشیزاوا» و «قوزپشت» اثر «ایچیکاوا» با ترجمه بارتن.
در کنار سیل داستانهای آرام، خاطرات و غیرداستان هم نقش پررنگی داشتند. «یوکی تجیما» که سالی درخشان را بهعنوان مترجم تجربه کرد، دنباله خاطرات نماد فرهنگی ژاپن، تتسوکو کورویاناگی، با عنوان «توتو-چان: دخترک کنار پنجره دنباله» را ترجمه کرد. کتاب اصلی «توتو-چان» یکی از پرفروشترین آثار تاریخ نشر ژاپن است و در ۲۰۲۳ رکورد گینس بیشترین تیراژ یک خاطرهنگاری تکنویسنده را شکست.
امسال همچنین شاهد ترجمه آثاری بودیم که الهامبخش دو فیلم محبوب استودیو جیبلی بودند؛ از «روستای آنسوی مه» نوشته «ساچیکو کاشیوابا» که الهامبخش «شهر اشباح» میازاکی شد، تا نوولای نیمهخودزندگینامهای «مدفن کرمهای شبتاب» اثر «آکییوکی نوساکا» که برای نخستینبار بهصورت مستقل به انگلیسی منتشر شد.
شگفتی آفرینی فقط در حوزه ادبیات و آثار ادبی نبود، اتفاقاتی که برای نویسندگان ژاپنی و بلاگرهای ادبیات ژاپن رخ داد نیز حیرتآور بود. در این سال اوسامو دازای، رماننویسی که در سال ۱۹۴۸ در ۳۸سالگی براثر خودکشی درگذشت، و اوکتسو، نویسنده ناشناس ادبیات وحشت و یوتیوبر نقابدار، دوستداران کتاب را چه در فضای آنلاین و چه در دنیای واقعی مجذوب خود کردند.
