آلبوم «زار» آخرین اثر محسن نفر رونمایی شد/صدای خوش یکی از جلوه‌های رب العالمین است/ با موسیقی ایرانی از جایگاه انسانی خود افول نمی‌کنیم
آلبوم «زار» آخرین ساخته محسن نفر (نوازنده تار و آهنگساز) امروز شنبه هفدهم دی‌ماه در حوزه هنری تهران رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آیین رونمایی از آلبوم «زار» آخرین ساخته محسن نفر (نوازنده تار و آهنگساز موسیقی دستگاهی) امروز شنبه هفدهم دی‌ماه در سالن زنده‌یاد صفارزاده حوزه هنری تهران برگزار شد و علاوه بر محسن نفر، امیرحسین سمیعی (خواننده و آهنگساز) و میلاد عرفان‌پور (مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری) در این رویداد حضور داشتند.
در ابتدای برنامه میلاد عرفان‌پور گفت: اینکه حوزه هنری ناشر آلبوم گرانبهای «زار» است، باعث افتخار ماست.
او افزود: در بین گونه‌های هنر ایران برخی شناسنامه فرهنگ ایرانی هستند. یکی از این گونه‌های مهم، موسیقی ایرانی و ردیف دستگاهی ماست. این موسیقی در روزگار کنونی به سبب عوامل بسیار دچار مشکلاتی است؛ بخصوص در حوزه مخاطب.
موسیقی ایرانی آمیخته با معنا و حکمت و معرفت است
عرفان‌پور گفت: باید مخاطب را به موسیقی ایرانی بازگشت دهیم و این سبک اصیل باید چاره اندیشی‌هایی برای خودش داشته باشد.
او افزود: موسیقی ایرانی آمیخته با معنا و حکمت و معرفت است. ایرانی‌ها سده‌ها با موسیقی زندگی کرده‌اند و باید گفت موسیقی زندگی و همه ساعت‌های آن است.
مخاطب با موسیقی ایرانی متعالی‌تر می‌شود
این شاعر تاکید کرد: موسیقی ایرانی با سلوک انسان ایرانی گره خورده است، هنرمند و مخاطب هر دو باید این سلوک را تجربه کرده باشد. مخاطب می‌تواند با موسیقی ایرانی با متعالی‌ترشدن نزدیک شود. موسیقی ایرانی مهم‌تر از موسیقی‌های نوپدید است؛ چراکه موسیقی ایرانی و با فرهنگ ایرانی نسبت بسیط‌تری دارد. این هنر گنجینه است و حفظ آن زحمت دارد و مستلزم تلاش فراوان است.
میلاد عرفان‌پور در پایان صحبت‌هایش گفت: نام استاد محسن نفر سال‌هاست با موسیقی و حکمت؛ و فلسفه در موسیقی گره خورده است. ما هم امروز افتخار داریم از آلبوم تکنوازی استاد نفر رونمایی کنیم.
در حد توان برای انتشار و معرفی آلبوم «زار » تلاش می‌کنیم
عرفان‌پور گفت: آلبوم موسیقی اصیل و بی‌کلام برای جذب مخاطب شرایط سختی دارند، ما در حد و وسع‌مان تلاش می‌کنیم از درگاه‌ها و فضاهای مجازی برای انتشار و شناخت اثر تلاش کنیم. اهالی رسانه‌ها هم در این زمینه به ما کمک می‌کنند و ما هم چنین در خواستی داریم.
او ادامه داد: آثار فیزیکی بیشتر دچار بحران هستند و آثاری چون «زار» که تخصصی‌تر هستند مخاطبشان کمتر است و این طبیعی است. گاه مخاطب محدودتر است اما عمیق‌تر و ویژه‌تر است.
او گفت: اینکه رشته‌های مختلف هنری چند ماهی است اجرایی ندارند، غلط است. هنرمند مدعی اجازه ندارد دیگران را به سکوت وا دارد و خودش ساکت شود چرا که هنر باید جریان داشته باشد. اینکه برخی به دنبال سکوت هستند نسبتی با هنر ندارند، ما هم در پی برگزاری کنسرت‌هایی هستیم و روزهای آینده خبررسانی خواهیم کرد.
محسن نفر را در دهه هفتاد فیلسوف می‌دانستند
در ادامه برنامه امیرحسین سمیعی (خواننده، آهنگساز و معاون هنری فرهنگی هنری شهرداری) گفت: آشنایی من با استاد محسن نفر به سال‌ها پیش می‌رسد و همواره برای داشتن توفیق شاگردی ایشان تلاش کرده‌ام. چراکه یادگیری از چنین استادانی را لازم و ضروری می‌دانم.
سمیعی در ادامه گفت: به هر حال ماندن و ماندگاری در دوره‌های متفاوتی که با متغیرهای بسیار اجتماعی و سیاسی و فرهنگی همراه است، بسیار سخت است. ثابت ماندن سخت است و باید بگویم محسن نفر نه فقط به خاطر کارهایی که کرده بلکه برای کارهایی که انجام نداده نیز قابل تقدیر و با اهمیت است. یادم هست در دهه هفتاد ایشان را با لقب فیلسوف موسیقی می‌شناختند.
مضراب‌های نفر بر اساس ساختاری تعریف شده نواخته می‌شود
سمیعی در ادامه بیان کرد: آنهایی که موسیقی ایرانی را می‌شناسند هر مضراب استاد محسن نفر بر اساس ساختاری تعریف شده نواخته می‌شود و ردپای اصلی هنر و فرهنگ را در ایشان و آثارش می‌توان یافت.
سمعی اذعان داشت: هنر بصری ما خوشنویسی است و حتی شعر را تاثیر گرفته از خوشنویسی را می‌دانند، چراکه باعث ترویج شعر و ادبیات شده است. این هویت به لحاظ شنیداری در موسیقی است. در دهه‌های قبل موسیقی فراز و نشیبی داشته، مثلا موسیقی مقاومت در دهه شصت اوج می‌گیرد و در دهه‌های بعد کامل می‌شود و در قالب موسیقی فیلم بروز پیدا می‌کند.
محسن نفر حلقه وصلی بین هنرهای مختلف است
او با بیان اینکه باید به هویتمان پایبند باشیم، ادامه داد: استاد نفر حلقه وصلی بین هنرهای مختلف است. هنر ایشان تجلی یافته است و باید گفت این درخت بارور الان نماینده هنر متعهد و متخصص است.
سمیعی گفت: نگاه متعهد و متخصص باهم تفاوت دارند. استادی می‌گفت معمولا کسی که ذوق دارد تخصص ندارد و آنکه دارای تخصص است فاقد ذوق است. این دو به ندرت در یک نفر جمع می‌شوند. استاد نفر چنین هنرمندی است که هر دو را دارد و می‌توانیم از هنر و ذوق و تخصص ایشان بهره ببربم،
او تاکید کرد: آلبوم «زار» زیر ساخت‌های موسیقی دستگاهی ما را محکم می‌کند و باید این صداها به نسل جدید برسد و برای این قضیه راهکاری اندیشیده شود.
پس از صحبت‌های سمیعی نماهنگی از روند تولید آلبوم زار پخش شد.
موسیقی یکی از پاسخ‌های بشر به حس زیبادوستی است
در ادامه برنامه محسن نفر گفت: دوستان چیزهایی گفتند که من اصلا باور ندارم و لایق این اوصاف نیستم. کریمان مهربانانه می‌گویند و می‌اندیشند و باید بدانم زیر این نگاه کریمانه هستم و این قضیه کار مرا سخت می‌کند؛ چون باید لایق این الطاف باشم.
او گفت: موسیقی یکی از پاسخ‌های بشر به حس زیبادوستی است. اگر ما زیبایی داریم هنر خداست. خدا هنر را نیافریده اما بهانه آنرا خلق کرده است و آن بهانه آوا و صداست که خداوند آنرا آفریده است.
نفر گفته‌های خود را اینگونه تکمیل کرد: صدای خوش یکی از جلوه‌های رب العالمین است، پس از ایجاد صدا قرن‌ها می‌گذرد تا به موسیقی برسیم که این روند نکات تاریخی بسیار دارد و پردداختن به آن در این محفل باصفا نمی‌گنجد.
حنجره و ساز دو عامل اصلی ایجاد صدای خوش/کوه‌ها و پرندگان با داود نبی تسبیح می‌کردند
او گفت: صدای خوش به دو صورت ارائه می‌شود؛ یکی با حنجره و دیگری ساز. این حنجره را حضرت داود داشته و طبیعت و کوه‌ها با او تسبیح پروردگار می‌کردند، این حیرت‌انگیز است که کوه‌ها و پرندگان با آدمی و همراه او نجوا کنند و تسبیح خداوند گویند. این حیرت یکی از معجزات رب العالمین است. در ادامه طی پروسه‌های طولانی موسیقی به ابزار می‌رسد که در ساز نمود می‌یابد. موسیقی یعنی صدای خوش و اگر کلام می‌شنویم برای کامل کردن آن است و جانبی است وگرنه موسیقی صدای خوش است و اگر از این مسیر مخاطب را مجاب کنیم، کار بهتری انجام داده‌ایم.
موسیقی با هیجان آدمی کاری ندارد
در ادامه محسن نفر درباره وجوه مختلف موسیقی ایرانی توضیحاتی داد. او گفت: موسیقی ایرانی نشان می‌دهد که با تعقل و احساس ادمی کار دارد؛ آنچه با هیجانات همراه است در موسیقی ایرانی اندک است. موسیقی فطرتا با هیجان آدمی کاری ندارد، اگر موسیقی ایرانی را در این زمینه مورد انتقادهای تند قرار داده‌اند دلیلش این است که به این دسته‌بندی توجهی نداشته‌اند.
ساحت احساسات از تعقل بالاتر است
نفر گفت: این سوال پیش می‌آید که فلان گوشه و دستگاه چه می‌خواهد بگوید؟ همین ایجاد سوال و چرایی نشانه تعقل است و یعنی به دنبال این هستیم که به چیستی و حقیقت برسیم. وجه بعدی موسیقی احساس بشر است. ساحت احساسات ساحتی است که از تعقل هم بالاتر است، چون مثلا معنای منطق یعنی دو دوتا چارتا؛ اما همه چیز با منطق به نتیجه نمی‌رسد. حال اگر بدهکار را ببخشید عمل منطقی انجام نداده‌اید بلکه این کار فوق منطقی است. یا مثلا در روندی منطقی در طرف چک را اجرا گذارد و درست هم هست؛ اما او با احساس چنین کاری نمی‌کند و می‌بخشد. این تعلیم راه ادمیت است.
با موسیقی ایرانی حداقل از جایگاه انسانی خود افول نمی‌کنیم
او ادامه داد: ما با موسیقی مواجهیم که همه موارد را دارد. این موسیقی وجه عرفانی هم دارد. موسیقی ما به خاطر همراهی اشعار و ادبیات حکیمانه از این وجه برخوردار است. با موسیقی ایرانی حداقل از جایگاه انسانی خود افول نمی‌کنیم. ضمن این روند است که به شعر و مضامین توجه می‌کنیم.
محسن نفر درباره آلبوم «زار» هم گفت: این مجموعه شامل قطعات تکنوازی است. من مکلف به ابلاغ ایده‌هایی بوده و می‌خواستم از این طریق به واسطه آلبوم به سمع و نظر مخاطبان برسد. اگر طی شنیدن اثر آوایی بشنوید که به جانتان بنشیند این را می‌رساند که مرتبه‌تان در چه جایگاهی است.
نفر ادامه داد: از آن جهت که موسیقی ایرانی گنجینه‌ای سرشار از مضامین هدایتگر است، تصمیم گرفتم چنین ارتکابی را انجام دهم و این مکررات ادامه خواهد داشت.
نفر در بخش دیگر گفت: انشالله در سال جدید اگر توفیق باشد اجراهایی خواهم داشت. در پایان از پوستر آلبوم «زار» رونمایی شد.
