جامعه جهانی هنر محدود به هنرمندان و کیوریتورها نیست

به گزارش خبرنگار ایلنا، «سام بارداویل» و «تیل فلرث» متصدیان شانزدهمین بینال «لیون» درباره این رویداد با «آرت نیوز» گفتگو کرده‌اند که ترجمه آن در مطلب پیش رو ارائه می‌شود. 

بینال «لیون» یکی از رویدادهای معتبر بین المللی است که اخیرا در یکی از شهرهای باستانی فرانسه افتتاح شده. این رویداد به دور از از جنجال‌های سیاسی تلاش دارد هنر خلاقانه معاصر را پوشش دهد. یکی دیگر از اتفاقات مثبت شانزدهمین دوره بینال «لیون» به گفته خبرنگار «آرت نیوز» حضور سام باردائول و تیل فلرث به عنوان متصدیان این رویداد است. 

در پانزدهمین دوسالانه لیون که با هدف حمایت از خلق آثار جدید با نحوه بیان متفاوت برگزار شد، حدود ۵۰ هنرمند بین‌المللی از کشورهای سوئیس، تایلند، آرژانتین، آفریقای جنوبی و ایتالیا شرکت داشتند. دوره پانزدهم دوسالانه لیون در ابعادی بی‌سابقه برگزار شد، تا آنجا که فضای نمایشگاهی آن، پنج برابر بیشتر از دوره‌های قبلی بوده است. رویداد امسال نیز شامل اتفاقات شگفت‌انگیزی است که در ادامه متصدیان این رویداد درباره آن توضیح خواهند داد. 

سام بارداویل و تیل فلرث، در آغاز سال ۲۰۲۲ به عنوان مدیران مشترک «Hamburger Bahnhof» / «هامبورگر بانهوف»، که یکی از بزرگترین مراکز هنر معاصر در آلمان محسوب می‌شود سکان هدایت شانزدهمین بینال لیون را به عهده گرفته‌اند. 

آن‌ها در سال گذشته، علاوه بر شانزدهمین دوسالانه «لیون»، غرفه فرانسه را در دوسالانه «ونیز» به همراه یاسمینا رگاد سرپرستی کردند و کارهایی از زینب سدیرا (اولین هنرمند الجزایری تبار به عنوان نماینده کشورش) را به نمایش گذاشتند. آن‌ها همچنین به عنوان مدیر موزه «هامبورگر بانهوف»، یک موزه هنری بزرگ در برلین، منصوب شده‌اند. 

سام بارداویل و تیل فلرث در رویداد امسال‌عدم قطعیت درجهان را مورد توجه قرار داده‌اند که شاید بتوان آن را «مانیفست شکنندگی» نامید. بنا به گفته «آرت نیوز» ۲۳۰ اثر هنری از ۳۴ هنرمند و بیش از ۳۰۰ سند از آرشیوی حدود چهل مجموعه از سراسر جهان در شانزدهمین بینال لیون حضور دارند. بخش دیگری هم دردوسالانه امسال وجود دارد که به عصر طلایی هنر بیروت در دهه ۶۰ میلادی می‌پردازد. 

در ادامه مصاحبه رینا دیوی خبرنگار «آرت نیوز» با سام باردائول و تیل فلرث را مطالعه کنید. در خلال مطلب برخی آثار نمایش داده شده در بینال «لیون» قابل مشاهده است.

تیل فلرث در ابتدا درباره انتخاب موضوع و هم‌خوانی آن با اوضاع امروز جهان اینگونه گفته است: همه‌گیری کرونا باعث شد بیش از قبل به آسیب‌پذیربودن انسان و مسائلی مانند جنسیت، نژاد، اقتصاد و کلا وضعیت عمومی جهان فکر کنیم. شاید آنچه ما نیاز داریم این باشد که دور هم جمع شویم و به شکننده بودن خود و در عین حال به آسیب‌پذیربودن دیگران احترام بگذاریم. 

فلرث در ادامه در رابطه با مولفه‌هایی که مخاطبان شانزدهمین دوسالانه «لیون» را تحت تاثیر قرار خواهد داد، توضیحاتی داده است. 

فلرث گفت: شاید آنچه بیش از حضور افراد و آثار هنری آن‌ها مطرح است، انتخاب مکان و فضای برگزاری است که سال قبل هم مورد توجه بوده است. ما یک کارخانه متروکه به مساحت ۳۰۰۰۰ متر مربع را در اختیار داریم که یک موزه تاریخ طبیعی متروکه متعلق به قرن نوزدهم است. ما همچنین مشغول همکاری با موزه «گالو رومن» لیون هستیم تا رویداد بهتر و با کیفیت‌تری را برگزار کنیم. 

تیل فلرث در ادامه توضیح داد: به هرحال لیون یکی از شهرای بسیار قدرتمند رومی بوده و ما هم به این ویژگی توجه داریم. موزه «گالو رومن» لیون در دهه شصت توسط «زهرفوس» معمار معتبر آن زمان ساخته شده است. از طرفی تپه مذکور به برخی تئاترهای رومی مشرف است و حاضران سطح شیب داری را رو به پایین طی می‌کنند که به موزه «گوگنهایم» در نیوریوک شباهت دارد.

سام باردائول هم درباره برنامه‌ها و اهداف برگزاری دوسالانه «لیون» به عنوان یکی از اولین رویدادهایی که برگزاری آن به دلیل کرونا به تعویق افتاده بود، گفت: می‌خواستیم کاری انجام دهیم که به شدت به مکان، به بافت دوسالانه و شهر لیون مرتبط باشد. از طرفی معنا برای ما مهم بود و اینکه یک نمایشگاه با معنا برگزار کنیم. بخصوص وقتی که شما از یک دوسالانه‌ای چون بینال «لیون» صحبت می‌کنید، قضیه مکان برگزاری مهم‌تر می‌شود به این دلیل که شرکت‌کنندگان باید در آن فضا نفس بکشند و به زندگی و تحقیق بپردازند. به همین دلیل است که ما امسال با موسسات محلی و دست اندرکاران فرهنگی و هنرمندان منطقه برای برگزاری بهتر رویداد مشارکت و همکاری‌های زیادی داشته‌ایم، 

فلراث هم گفت: برای برگزاری یک دوسالانه مهم و متبلور کردن مفاهیمی که درذهن داریم به زمان نیاز است. زمانی هم که در رابطه با محوریت و مفهوم رویدادی چون بینال «لیون» به نتیجه‌ای مشخص می‌رسیم، یعنی وقت آن رسیده که ایده‌ها و طرح‌ها را اجرا کنیم. موضوع مهم دیگر بودجه برگزاری و حمایت‌های مالی است. زمانی هست که برنامه‌ای ریخته نشده و نمی‌دانید مکان برگزاری کجاست و چه کاری قرار است انجام دهید؟! به همین دلیل است که رویدادی چون بینال «لیون» به جای سالانه برگزار شدن، هر دوسال برگزار می‌شود. فرصت و مدت زمانی که در اختیار برگزارکنندگان است با ارزش است و استفاده بهینه از آن منفعتی بزرگ محسوب می‌شود. حتی من فکر می‌کنم باید در آینده فاصله برگزاری‌ها کمتر شود تا بینال «لیون» را با کیفیت بهتری برگزار کنیم.

شما واقعاً به زمان نیاز دارید تا مفهوم خود را متبلور کنید. هنگامی که مفهوم را به دست آوردید، باید اجرای آن را شروع کنید. البته، شما باید همزمان جمع‌آوری کمک مالی نیز انجام دهید و وقتی واقعا نمی‌دانید سفر به کجا می‌رود و چه کاری می‌خواهید انجام دهید، نمی‌توانید واقعاً کمک مالی کنید. مطمئناً داشتن یک سال اضافی بسیار مهم است و احتمالاً در آینده باید به آن فکر کرد. برای ما، من فکر می‌کنم، مطمئناً یک منفعت عظیم و عظیم بود. از طرفی هم باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که ریتم برگزاری دوسالانه‌ها خیلی سریع است. به همین دلیل نمی‌توان با مدیریت یک نفر آن را پیش برد و مثلا پانزده ماه بعد رویدادی عظیم و آنچنانی را انتظار داشته باشیم. 

در ادامه رینا دیوی خبرنگار «آرت نیوز» این سوال را مطرح می‌کند که چرا در بحبوحه تورم فزاینده، بحران‌های آب وهوایی و درگیری‌های ژئوپلیتیکی (به خصوص در حال حاضر) باز هم به این نتیجه رسیده‌ایم تا یک رویداد بین‌المللی دیگر برگزار کنیم؟ 

برادویل در پاسخ به این سوال اینگونه توضیح داده است: به نظرم اتفاقا در دنیای امروز گفتگوهایی که با یکدیگر در سراسر جغرافیا و فراسوی مرزها داریم، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. اتفاقا یکی از مهم‌ترین موارد در جوامع هنری همین جنبه بین‌المللی موضوع است. به نظرم این گردهمایی بین‌المللی به دلیل جمع کردن هنرمندان گرد یکدیگر رویداد بسیار شایسته‌ای است. این جمع شدن هنرمندان گرد یکدیگر منجر به یادگیری بیشتر و بهتر می‌شود. آن‌ها به صحبت‌های یکدیگر گوش می‌دهند و در همین راستاست که افراد به هم قدرت می‌بخشند و فعالیت خلاقانه خود را ادامه می‌دهند. 

سام بارداویل در ادامه درباره اهداف برگزاری دوسالانه «لیون» گفت: هدف ما صرفا این نبود که هنرمندان را گردآوری کنیم و محصولی بسته‌بندی شده در مکان‌های جغرافیایی جعبه‌وار به آن‌ها ارائه کنیم. هدف ما ایجاد جامعه‌ای است که قدرت تبادل نظر دارد و این روند با بیان تجارب فرد به فرد امکان‌پذیر است. طی این روند و با وجود رویدادهای هنر محور است که فرد و حتی جماعتی در این سوی دنیا از فرایند فکری و حتی مکانسیم و استراتژی افراد دیگر در نقاط دیگر جهان مطلع می‌شوند. این اتفاق تنها زمانی میسر است که به شبکه‌ای را در این راستا ایجاد کنیم. 

فلراث در ادامه صحبت‌های برادویل گفت: ما باید به مقوله حمل و نقل و پیامدهای آن برای محیط زیست در افکار و رفتارمان بازنگری کنیم. این موضوع بسیار اهمیت دارد و همین موضوع گواهی بر اهمیت برگزاری رویدادهایی چون دوسالانه‌هایی چون «لیون» است.

همانطور که در ابتدا گفته شد یکی از بخش‌های مهم بینال امسال پرداختن به دوران طلایی بیرون در دهه ۱۹۶۰ است. 

برادویل درباره جزییات و اهداف پرداختن به این مقطع تاریخی گفت: این بخش قسمتی از ساختاری است که در نظر داشته‌ایم. ما با کاوش در «Rigidity» و «Resistance» از طریق شخصیت تاریخی و تخیلی لوییز برونت (ابریشم‌باف محلی لیون متعلق به قرن نوزدهم) به دوران طلایی بیرون پرداخته‌ایم. 

او در ادامه درباره جزییات بیشتر زندگی برونت، گفت: لوییز برونت فردی بود که علیه بازرگانان ثروتمندنی که اقتصاد ابریشم در انحصار خود درآورده بودند مبارزه کرد. علاوه بر این ما جز لوییز برونت شخصیت‌های خیالی بسیار دیگری ساختیم که می‌توانستند در زمان‌های مختلف در مکان‌های مختلف وجود داشته باشند و به عنوان نمایندگان جنسیت‌ها، نژادها و موجودات مختلف (با تمام ضعف‌ها و توان‌های‌شان) روش‌های مختلف را تجربه کنند. 

فلراث نیز طی توضیحات بیشتر به روایت زندگی لوییز برونت واقعی پرداخته و اینگونه گفته است: لوئیز برونت واقعی به بیروت رسید و در آنجا برای کار در کارخانه‌های ابریشم که متعلق به تاجران ثروتمند ابریشم لیون بود فرستاده شد. او بود که ارتباط بین لیون و بیروت را به کانونی برای تجارت صنعت ابریشم تبدیل کرد. پس با این حساب برونت شخصیت مهم و موثری است که باید به آن پرداخته شود. در ادامه هم درهم تنیدگی بین دو شهر لیون و بیروت منجر به پایه‌گذاری «قیمومیت» فرانسه شد. این اتفاق تعیین کننده پس زمینه دوره طلایی بیروت در دهه شصت است. ما در رویداد امسال دوره پس از قیومیت فرانسه را از استقلال تا جنگ داخلی که در سال ۱۹۷۵ شروع شد بررسی می‌کنیم. 

سام برادویل و تیل فلرث به عنوان افرادی در راس موسسات و پلتفرم‌های بین‌المللی در اروپا، نسبت به تاثیر برگزاری رویدادهایی چون بینال لیون بر هنرمندان و مخاطبان اظهار امیداوری کردند.

برادویل هم در ادامه صحبتهای فلراث گفت: من فکر می‌کنم ارتباط جوامع مختلف با هم مسئله‌ای مهم و ضروری است و اگر به لحاظ زبانی و هنری ارتباطی نباشد نسبت به هم و هنر هم بی‌ربط و بی‌ربط‌تر خواهیم شد. تنها راه درست این است که دلیل وجودی خود را حفظ کنیم و افکار عمومی و جوامع مختلف را مورد توجه قرار دهیم و آن‌ها را به عنوان کانون اصلی هر کاری به شمار آوریم. 

سام برادویل در پایان صحبت‌هایش گفت: هنرمندان ما بخشی از جامعه هستند. کیوریتورها و سایر نهادها نیز بخشی از آن جامعه هستند، اما آن‌ها کل جامعه نیستند. جامعه بسیار متنوع‌تر از آن است که ما تصور می‌کنیم. ما می‌خواهیم با سرعت بخشیدن به برگزاری رویدادها و نمایشگاه‌ها در میان همه افراد جامعه مواجهه‌ای جذاب ایجاد کنیم؛ آنهم نه فقط با آن‌هایی که به زبان ما صحبت می‌کنند، بلکه همه جوامع.