کم‌خطرترین گزینه در میان کنسروهای ماهی
به گفته یک پاتولوژیست، نتایج یک آزمایش تخصصی بر روی چند نمونه مختلف کنسرو ماهی موجود در بازار نشان می‌دهد که برخی از انواع کنسرو ماهی در مقایسه با انواعی دیگر، میزان جیوه کمتری دارند. با این حال همه ماهی‌هایی که تست شدند میزان جیوه آن‌ها در رنج مجاز و استاندارد قرار دارند و جوشاندن کنسرو تاثیر بسزایی در کاهش میزان جیوه آن‌ها ندارد.
جیوه یک فلز سنگین و سمی است که بر اثر فعالیت صنایع مختلف وارد آب‌های آزاد شده و ماهی‌ها به آن آلوده می‌شوند. زمانی که جیوه جذب ماهی می‌شود، چه ماهی را تازه مصرف کنیم و چه به صورت کنسروی این فلز وارد بدن ما می‌شود و نمی‌توان گفت که فقط ماهی‌های کنسرو شده آلوده به جیوه هستند. مصرف ماهی‌های آلوده به جیوه می‌تواند برای خانم‌های باردار و کودکان خطرناک باشد و اگر فرد به صورت مستمر به مقدار زیاد از این ماهی‌ها استفاده کند، در دراز مدت این مواد در بدن تجمع پیدا کرده و به دوز مسمومیت زا می رسد.
میزان جیوه همه کنسروهای ماهی در حد مجاز است
دکتر فاطمه امینی نجفی، دامپزشک و متخصص پاتولوژیست و میکروبیولوژیست و مدرس دانشگاه می‌گوید: در طی آزمایشی، میزان جیوه چند نمونه کنسرو ماهی مختلف موجود در بازار را در آزمایشگاهی تخصصی اندازه گیری کردیم. این بررسی بر روی شش نمونه از انواع کنسرو ماهی جوشیده و نجوشیده از جمله کنسرو ماهی مارلین، ماهی تن، ماهی هوور، ماهی زرده، ماهی تن در روغن زیتون و ماهی قزل آلا انجام شد.
به گفته دکتر امینی نجفی، مصرف کنندگان باید دقت داشته باشند که همیشه نام و نوع ماهی استفاده شده در کنسرو ماهی روی بسته بندی محصول درج می‌شود و حتماً قبل از خرید، از نوع ماهی کنسرو شده اطمینان حاصل کنند.
نتایج آزمایشات نشان داده است میزان جیوه مورد بررسی در کنسرو ماهی مارلین با ۰/۰۲ درصد ppm در صدر جدول و میزان جیوه بالاتری نسبت به ماهی‌های تن، هوور و زرده دارد. بهترین نتایج مربوط می‌شود به ماهی قزل آلا که در حد صفر جیوه داشته، با این حال همه ماهی‌های کنسرو شده ای که تست شدند میزان جیوه آن‌ها در رنج مجاز و استاندارد قرار دارد و جوشاندن تاثیر بسزایی روی کاهش میزان جیوه ندارد.
انباشت زیستی چیست؟
شاید این سوال مطرح شود که چرا برخی از ماهی‌ها جیوه بیشتری دارند؟ دکتر امینی نجفی در پاسخ می‌گوید: علت برمی‌گردد به یک پدیده علمی به نام «انباشت زیستی» که ماهی‌های بزرگ تر مثل مارلین، تن و هوور چون عمر طولانی تری در دریا دارند، انباشت بیشتری از جیوه در بدن شان اتفاق می افتد. در عوض ماهی‌هایی مثل قزل آلا، ساردین و کیلکا که هم کوچک تر هستند و هم عمر کوتاه تری دارند، انباشت جیوه کمتری در بدن شان اتفاق می افتد.
بنابراین اگر دنبال ماهی سالم تر با میزان جیوه کمتر هستید به سراغ ماهی‌های جوان تر و کوچک تر بروید. نکته قابل توجه دیگر اینکه چربی ماهی به طور مستقیم جیوه را جذب نمی‌کند. جیوه بیشتر در بافت عضله و گوشت ماهی ذخیره می‌شود. بنابراین میزان چرب بودن ماهی یا نوع بافت استخوانی یا غضروفی آن به تنهایی عامل اصلی در جذب بیشتر جیوه نیست و در کل ماهی‌های کوچک‌تر و کم عمرتر چه روغنی و چه غیر روغنی ایمن‌تر هستند.
این متخصص با اشاره به اینکه مصرف کنسرو ماهی برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند، می افزاید: البته برای افرادی که بیماری‌های مزمن مثل فشار خون، دیابت و نارسایی‌های کلیوی دارند یا کودکان و زنان باردار بهتر است که مصرف آن محدود شود.
