۷ ژوئن روز جهانی بادخورک است
هر ساله در تاریخ ۷ ژوئن (۱۷ خرداد)، "روز جهانی بادخورک" گرامی داشته می‌شود. این روز فرصتی است برای جلب توجه به پرنده‌ای بی‌نظیر و مرموز که بخش عمده زندگی خود را در اوج آسمان می‌گذراند و با سبک زندگی منحصر به فردش، ما را شگفت‌زده می‌کند.
بادخورک، استاد پرواز
بادخورک‌ها (Swifts) پرندگانی کوچک تا متوسط جثه با بال‌های بلند و داسی‌شکل هستند که اغلب با پرستوها یا چلچله‌ها اشتباه گرفته می‌شوند، اما تفاوت‌های عمده‌ای با آن‌ها دارند. ویژگی اصلی بادخورک‌ها، سازگاری فوق‌العاده آن‌ها با زندگی در هواست. آن‌ها می‌توانند تا ۱۰ ماه از سال را بدون فرود آمدن بر روی زمین پرواز کنند! بادخورک‌ها در هوا غذا می‌خورند (حشرات پرنده)، آب می‌نوشند (با سرعت از سطح آب عبور کرده و آب را با منقارشان برمی‌دارند)، استراحت می‌کنند و حتی جفت‌گیری می‌کنند. تنها برای لانه سازی و تخم‌گذاری است که برای مدت کوتاهی به زمین بازمی‌گردند. خوابیدن این پرندگان نیز شگفت‌انگیز است؛ آن‌ها می‌توانند در حین پرواز با به خواب رفتن یک نیمکره از مغزشان استراحت کنند، در حالی که نیمکره دیگر هوشیار باقی می‌ماند تا آن‌ها را در مسیر نگه دارد.
اهمیت زیست‌محیطی و چالش‌های پیش‌رو
بادخورک‌ها نقش مهمی در کنترل جمعیت حشرات ایفا می‌کنند، چرا که رژیم غذایی آن‌ها عمدتاً از حشرات پرنده تشکیل شده است. اما متاسفانه، جمعیت این پرندگان در بسیاری از نقاط جهان، از جمله اروپا، به طور چشمگیری کاهش یافته است. عواملی نظیر:
کاهش منابع غذایی: استفاده بی‌رویه از سموم دفع آفات و کاهش منابع آبی سطحی، منجر به کمبود حشرات، به خصوص حشرات آبزی که غذای اصلی جوجه بادخورک‌ها هستند، شده است.
تخریب زیستگاه‌های لانه سازی: بادخورک‌ها اغلب در شکاف‌ها و درزهای ساختمان‌ها، زیر شیروانی‌ها و در صخره‌ها لانه می‌سازند. تغییر و نوسازی ساختمان‌ها، تخریب لانه‌ها و از بین بردن درختان توخالی قدیمی، مکان‌های مناسب برای لانه سازی آن‌ها را کاهش داده است.
خرافات و قاچاق: در برخی مناطق، خرافات و قاچاق لانه‌های بادخورک‌ها به منظور مصارف غذایی یا درمانی، به کاهش زادآوری آن‌ها دامن زده است.
هدف از نامگذاری روز جهانی بادخورک
"سوئیفت‌های بدون مرز" (Swifts Without Frontiers) سازمانی است که از سال ۲۰۱۹، روز ۷ ژوئن را به عنوان روز جهانی بادخورک نامگذاری کرده است. هدف اصلی این نامگذاری، افزایش آگاهی عمومی درباره زندگی شگفت‌انگیز بادخورک‌ها و ضرورت حفاظت از آن‌هاست. در این روز، سازمان‌های غیردولتی، شهرداری‌ها، افراد، شرکت‌ها و مدارس در سراسر جهان با برگزاری رویدادها، سخنرانی‌ها، پیاده‌روی‌های پرنده‌نگری و فعالیت‌های آموزشی، سعی در جلب حمایت عمومی برای حفاظت از این پرندگان زیبا و در حال انقراض دارند.
با حفاظت از بادخورک‌ها، نه تنها به حفظ تنوع زیستی کمک می‌کنیم، بلکه نمادی از انعطاف‌پذیری و زیبایی طبیعت را در آسمان شهرهایمان حفظ خواهیم کرد. بیایید در این روز، بیشتر به این پرندگان چابک و سرسخت فکر کنیم و برای بقای آن‌ها تلاش کنیم.
