۱ ژوئن روز آگاهی از آزار خودشیفتگی است
هر ساله در اولین روز از ماه ژوئن، جوامع آنلاین، فعالان سلامت روان و گروه‌های حمایتی، به منظور افزایش آگاهی درباره پدیده پنهان و آسیب‌زای آزار خودشیفتگی (Narcissistic Abuse Awareness Day)، گرد هم می‌آیند. روز آگاهی از آزار خودشیفتگی، هرچند هنوز به یک رویداد جهانی رسمی تبدیل نشده است، اما فرصتی حیاتی برای قربانیان است تا صدای خود را به گوش رسانده، تجربیاتشان را به اشتراک بگذارند و به دیگران کمک کنند تا الگوهای سوءاستفاده خودشیفتگی را شناسایی کنند.
خودشیفتگی و آزار خودشیفتگی: تعریفی دقیق
خودشیفتگی یک طیف از ویژگی‌های شخصیتی است که در انتهای شدید آن، به اختلال شخصیت خودشیفته (Narcissistic Personality Disorder - NPD) می‌رسد. افراد خودشیفته غالباً دارای ویژگی‌هایی مانند:
حس بزرگ‌بینی و خودبزرگ‌بینی
نیاز شدید به تحسین و ستایش
فقدان همدلی
باور به خاص بودن و برتری
استثمارگری در روابط
حسادت و تکبر
آزار خودشیفتگی زمانی رخ می‌دهد که یک فرد خودشیفته، با استفاده از تاکتیک‌های روانی و عاطفی، طرف مقابل را کنترل، دستکاری و تخریب می‌کند. این آزار معمولاً در روابط نزدیک و صمیمی مانند روابط زناشویی، خانوادگی، دوستانه و حتی کاری اتفاق می‌افتد و می‌تواند پیامدهای روانی و عاطفی بسیار مخربی برای قربانی داشته باشد.
تاکتیک‌های رایج در آزار خودشیفتگی:
گس‌لایتینگ (Gaslighting): دستکاری روانی که در آن فرد خودشیفته، واقعیت را تحریف می‌کند و باعث می‌شود قربانی به سلامت عقل و درک خود شک کند.
عشق‌بازی بمباران (Love Bombing): در ابتدای رابطه، فرد خودشیفته با ابراز علاقه و توجه افراطی، قربانی را جذب و شیفته خود می‌کند.
سلب اعتبار (Invalidation): بی‌اهمیت جلوه دادن احساسات، افکار و تجربیات قربانی.
انتقاد مداوم و تحقیر: فرد خودشیفته با انتقادهای پی‌درپی و کوچک شمردن قربانی، عزت نفس او را نابود می‌کند.
اسکپ گوتینگ (Scapegoating): سرزنش کردن قربانی برای تمام مشکلات و کاستی‌ها.
بازی‌های ذهنی و کنترل: ایجاد حس گناه، ترس و وابستگی در قربانی برای کنترل او.
سکوت درمانی (Silent Treatment): نادیده گرفتن و قطع ارتباط ناگهانی برای تنبیه قربانی.
چرخه آزار (Abuse Cycle): الگویی تکراری از تنش، سوءاستفاده، و سپس آشتی و "ماه عسل" که قربانی را در دام نگه می‌دارد.
پیامدهای مخرب آزار خودشیفتگی برای قربانیان:
افسردگی و اضطراب
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا PTSD پیچیده (C-PTSD)
عزت نفس پایین و از دست دادن هویت
احساس گناه و شرم
مشکلات در اعتماد به دیگران
عزلت‌گزینی و انزوا
مشکلات جسمی ناشی از استرس مزمن
چرا روز آگاهی از آزار خودشیفتگی مهم است؟
شناسایی الگوها: کمک به قربانیان برای تشخیص اینکه آنچه تجربه می‌کنند یک الگوی سوءاستفاده است، نه یک مشکل شخصی در خودشان.
اعتباربخشی به تجربیات: به قربانیان اطمینان می‌دهد که تنها نیستند و تجربیاتشان واقعی و معتبر است.
توانمندسازی برای خروج: آگاهی، اولین قدم برای رهایی از یک رابطه آسیب‌زا است.
کاهش شرم و انزوا: با صحبت کردن عمومی درباره این پدیده، شرم و انزوای قربانیان کاهش می‌یابد.
حمایت از بازماندگان: ایجاد فضایی برای حمایت و همبستگی بین بازماندگان.
