دورۀ چهارجلدی مثنوی معنوی رونمایی شد

به مناسبت «روز اسناد ملی و میراثمکتوب»، در نشستی، دورۀ چهارجلدی مثنوی معنوی آخرین تصحیح نیکلسون به کوشش زنده یاد حسن لاهوتی روز جمعه ۱۹ اردیبهشت در بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران(سرای اهل قلم) رونمایی شد.

به گزارش ایلنا؛ در ابتدای این نشست محمد حسین ساکت که دبیری این نشست را برعهده داشت، به اثر گرانقدر زنده یاد حسن لاهوتی اشاره کرد و گفت: روز اسناد ملی و میراثمکتوب بهترین بهانه برای آشنایی با کارهای اساتیدی چون استاد حسن لاهوتی است. البته این چاپ که به همت مرکز پژوهشی میراثمکتوب انجام شده است، می‌بایست زودتر از اینها منتشر می‌شد اما به علت مشکلات مالی چاپ این اثر به درازا کشید.

وی سپس به قدرت شاعری مولوی اشاره کرد و گفت: ممکن است شاعران قوی‌‌تری هم در سرودن قالب شعری مثنوی غیر از مولانا جلال الدین بلخی وجود داشته باشد، اما هیچکدام به زبانزدی مولوی نیستند.

وی همچنین نقش رینولد نیکلسون را در آشنایی انگلیسی زبان ‌ها با اثر مهم مولانا(مثنوی معنوی) مهم ارزیابی کرد و گفت: هنر بزرگ نیکلسون این بود که مثنوی را به صورت شعر انگلیسی درآورد. تاکنون بهترین تصویر از مثنوی را در میان غربی‌ها نیکلسون داشته و رنج و شوقی که او در این کار داشته واقعاً ستودنی است.

وی در پایان پیشنهاد کرد: سازمان‌هایی که در حوزۀ وقف فعالیت می‌کنند برای چاپ و نشر کتاب‌های ارزشمندی مانند مثنوی معنوی، وارد عمل شوند.

سپس اکبر ایرانی، مدیرعامل مرکز پژوهشی میراثمکتوب ضمن گرامیداشت «روز اسناد ملی و میراثمکتوب» بیان کرد: روز ۱۹ اردیبهشت در تقویم کشور به نام اسناد ملی و میراثمکتوب نامگذاری شده است و متأسفانه یا خوشبختانه این روز در اواسط نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است و ما تاکنون موفق نشده‌ایم به تفصیل دربارۀ این روز صحبت کنیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه کتاب ارزشمند مثنوی معنوی چاپ‌های متعدد دارد و این اثر ارزشمند به تصحیح مرحوم لاهوتی پیش از این توسط ناشر دیگری به چاپ رسیده بود، اما ناشر توقعات ایشان را برآورده نکرده بود؛ به همین دلیل مرحوم لاهوتی از ما تقاضا کردند تا این کتاب را مجدداً چاپ کنیم و ما نیز به دلیل اینکه همیشه آرزو داشتیم کتب درجۀ یک زبان فارسی را منتشر کنیم، انتشار این کتاب را پذیرفتیم. استاد لاهوتی اصرار داشتند که این کتاب در زمان حیاتش چاپ شود اما متاسفانه مسائل مالی و برخی مشکلات دیگر این امکان را به ما نداد.

مدیرعامل مرکز پژوهشی میراثمکتوب ادامه داد: استاد حسن لاهوتی به عنوان یک پژوهشگر عزیز، مهربان، دلسوز، ایران ‌دوست و خوش‌ اخلاق بود و آثار ارزشمندی در حوزۀ مولوی شناسی تألیف و ترجمه کرده و این در شرایطی است که برخی مانند کلمن بارکس در غرب به نوعی از قبل مثنوی بازاری راه انداخته‌ اند و آن را تفسیر به رأی می‌کنند و متأسفانه استقبال زیادی هم از این تفسیرهای انحرافی می‌شود.

ایرانی با ابراز امیدواری از اینکه در روز اسناد ملی و میراثمکتوب توجه همگانی به نسخ خطی افزایش یابد، بیان کرد: امیدواریم روز میراثمکتوب، روزی باشد که توجه همگان به متون خطی بیشتر شود و مسئولان محترم با حمایت صحیح تر از انتشار این آثار، زمینه های انتشار این متون را فراهم کنند. در مظلومیت میراثمکتوب به این موضوع می توان اشاره کرد که بودجۀ سال گذشته مرکز پژوهشی میراثمکتوب با بودجۀ سال ۸۵ این مژسسه برابری می‌کند.

وی همچنین با ارائۀ گزارشی از فعالیت‌های انتشارات مرکز پژوهشی میراثمکتوب گفت: میراثمکتوب از سال ۱۳۷۳ تاکنون ۲۶۶ عنوان کتاب در سیصد و یازده جلد منتشر کرده است. انتشار ۵۲ شماره مجلۀ علمی و پژوهشی آینۀ میراثبا سی و دو شماره ضمیمۀ آن و همچنین انتشار ۵۷ شماره گزارش میراث، برگزاری ۹۹ نشست پژوهشی در حوزۀ نقد و بررسی کتاب و برپایی بیش از بیست همایش بین المللی و ملی تخصصی در این حوزه از دیگر فعالیت‌ های میراثمکتوب بوده است. میراثمکتوب تلاش کرده است با همکاری موسسات علمی داخل و خارج از کشور، کتاب ‌هایی را منتشر کند. از جمله این مؤسسات، مؤسسۀ مطالعات جهان در دانشگاه برلین و مؤسسۀ مطالعات اسماعیلیه، انجمن ایرانشناسی فرانسه در تهران و بعضی مؤسسات دیگر در کشورهایی مانند پاکستان است.

ایرانی از چاپ حدود شش عنوان کتاب با هزینۀ علاقه‌ مندان این حوزه از جمله دکتر مهدی صداقتی در انتشار مثنوی معنوی خبر داد و ابراز امیدواری کرد فضا برای فعالیت‌های فرهنگی در حوزۀ میراثمکتوب در دولت تدبیر و امید بهتر شود.

در پایان این نشست کریم زمانی، مثنوی پژوه با نقل قولی از شیخ احمد جام صاحب کتابروضة المذنبین و جنة المشتاقین گفت: شیخ احمد جام می‌گوید: برخی آثار از کاغذ بر کاغذ جاری می‌شوند و در واقع اینها آثاری هستند که کسانی از محفوظات پیشین بر روی کاغذ می‌آورند و چاپ می‌کنند، اما سنخ دیگری از کتب هستند که به جای اینکه از کاغذ بر کاغذ جاری شوند، از دل بر کاغذ جاری می‌شوند. مثنوی و دیگر آثار مولانا کتاب ‌هایی نیست که از شدت سواد و دانش و بحرالعلوم بودن گفته شده باشند، بلکه اثری است که از دل و تجربه‌ های مستقیم مولانا برآمده است و بر لوح کاغذ نقش بسته است. قونیه سرزمینی بود که فرهنگ‌ های مختلفی بر آنجا حاکم بود از جمله رومی، عربی و فارسی. مولانا هم به وحدت ادیان نظر داشت و از این جهت در سلوک خودش هم همین اصل را رعایت می‌کرد.

این مولوی پژوه با بیان اینکه تئوری با این مساله که انسان وجودش با تئوری محقق شود، متفاوت است تاکید کرد: مولانا ظاهر و باطنش یکی بود و شما در سراسر آثار او حتی یک بیت نمی‌توانید پیدا کنید که مدح امیر یا سالاری باشد.

وی از تلاش زنده‌یاد حسن لاهوتی در تصحیح برخی اشتباهات مختصری که پروفسور آنه ماری شیمل در تفسیر نیکلسون در مثنوی مرتکب شده است، تمجید کرد و گفت: پاورقی ‌هایی که جناب حسن لاهوتی بر این کتاب نوشته است، این اشتباهات را به ما نمایانده است و نشان می ‌دهد که او چه محقق و پژوهشگر ارزنده ‌ای بود.

در پایان این برنامه و با حضور اکبر ایرانی، مدیرعامل مرکز پژوهشی میراثمکتوب، کریم زمانی، مهدی صداقتی حامی مالی دورۀ چهار جلدی مثنوی معنوی و نجفعلی میرزائی مدیرعامل مؤسسۀ خانۀ کتاب از مثنوی معنوی به تصحیح حسن لاهوتی، رونمایی شد.