مکی در گفت‌وگو با ایلنا:
اروپایی‌ها متوجه تخریب ناتو و اتحادیه توسط ترامپ شده‌اند/ تشکیل ارتش اروپایی ممکن نیست
کارشناس مسائل اروپا گفت: تصمیم‌سازی اجلاس ناتو در سایه اختلاف میان اعضاء و سناریوی تخریبی رئیس‌جمهوری آمریکا دور از ذهن است.
«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا با اشاره به برگزاری اجلاس ناتو در لندن در تشریح چالش‌های پیش‌روی این سازمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اجلاس این دوره ناتو که در لندن برگزار می‌شود تفاوت‌های بسیار زیادی با دوره‌های قبل دارد. نخستین تفاوت این است که این دوره در هفتادمین سالگرد تاسیس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی برگزار می‌شود که به نوعی حامل پیام وحدت میان اعضای ناتو خواهد بود و از جهتی نشان می‌دهد که پس از ۷۰ سال، همچنان تهدیدهایی که ناتو به دلیل وجود آن تشکیل شد به قوت خود باقی است یا شکل آن تغییر پیدا کرده است. دومین مبحثی که باید در مورد اجلاس این دوره مورد نظر قرار بگیرد این است که اجلاس مذکور در حالی برگزار می‌شود که اخیراً رئیس جمهور فرانسه، وضعیت آن را به مرگ مغزی تشبیه کرده که سرآغاز یک جدال چند ضلعی در سطح اتحادیه اروپا و خصوصاً کشورهای عضو ناتو شد. تا جایی که صدراعظم آلمان هم نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و از سوی دیگر رئیس جمهوری ترکیه هم با حمله به همتای فرانسوی خود بر آتش این اختلاف افزود.
وی ادامه داد: وضعیت کنونی به خوبی نشان می‌دهد که ناتو دچار یک اختلاف درونی شده و شکاف میان اعضای آن روز به روز در حال عمیق شدن است. در این میان باید متوجه بود که ترامپ به عنوان سکاندار ایالات متحده دقیقاً به دنبال ضربه زدن به ناتو و ایجاد هجمه در این سازمان است. بارها دیده‌ایم که رئیس جمهور ایالات متحده بحث افزایش سهم کشورهای عضو ناتو را مطرح می‌کند اما واقعیت این است که او به دنبال افزایش سطح و تعمیق اثرِ آسیب‌پذیری ناتو است. به همین جهت وضعیت فعلی نشان می‌دهد که ترامپ در نقطه‌گذاری‌های خود برای تضعیف اتحادیه اروپا که ناتو هم بخشی از آن به حساب می‌آید بسیار فعال شده است. آسیب‌پذیری ناتو از این جهت افزایش پیدا می‌کند که اروپایی‌ها با هم درگیر هستند و اختلاف‌های زیادی دارند.
این تحلیلگر مسائل اروپا با اشاره به پروژه ترامپ برای ایجاد شکاف در ناتو و اتحادیه اروپا، گفت: حمایت دونالد ترامپ از برگزیت و جریان راست افراطی در اروپا به خوبی نشان می‌دهد که واشنگتن در حال جلو بردن سناریوی خطرناکی است که می‌تواند اروپا را با چالش روبه‌رو کند. باید متوجه بود که پیمان ناتو یک پیمان دسته‌جمعی به حساب می‌آید و اگر آسیب‌پذیری آن بیش از حد ادامه داشته باشد بدون تردید نه تنها امنیت اروپا بلکه ساختارها و روندهای موجود در نظام بین‌الملل می‌تواند با مشکلات زیادی روبه‌رو شود. این در حالی است که آنگلا مرکل پس از شدید شدن واکنش‌ها به سخنان مکرون علناً اعلام کرد که ناتو به تنهایی نمی‌تواند تامین کننده امنیت باشد. در همین راستا اختلاف میان کشورهای اروپای غربی و مرکزی با دولت‌های مستقر در اروپای شرقی می‌تواند ناتو را بیش از حد با خطر روبه‌رو کند و به نظرم این وضعیت از یک جهت به نفع روسیه و از سوی دیگر به نفع ایالات متحده است. اجلاس این دوره ناتو به دلیل همین مولفه‌ها از پیچیدگی‌های زیادی برخوردار است که فرآیند تصمیم‌سازی را با مشکل مواجه می‌کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که باید در این راستا به آن اشاره شود بحث تشکیل ارتش اروپایی است. این طرح در زمان مارشال دوگل اعلام شد و روسای بعدی فرانسه هم آن را به نحوه‌های مختلف مطرح کردند اما تا به امروز عملاً هیچ اتفاقی در مورد تشکیل ارتش اروپایی رخ نداده است. واقعیتی که نمی‌توان آن را نادیده گرفت، بحث نیازمندی‌های اروپا به ایالات متحده است؛ چراکه آنها نه تنها در سیاست بلکه از حیث اقتصادی هم تا حدودی به آمریکا وابسته هستند بنابراین اروپا در این مورد نتوانسته کاری از پیش ببرد و بعید به نظر می‌رسد که با توجه به وضعیت فعلی قاره سبز آنها بتوانند ساختار ارتش اروپایی را طرح و اجرا کنند. به موازات این وضعیت توافقنامه‌هایی میان کشورهای اروپایی به امضا رسیده و قرار بر این بوده تا همکاری‌های امنیتی میان دُول حاکم بر قاره سبز اتفاق بیفتد اما کارنامه اروپایی‌ها در خاورمیانه به خوبی نشان می‌دهد که آنها به تنهایی نمی‌توانند معادلاتِ صحنه را مدیریت کنند و به همین جهت است که می‌گویم تشکیل ارتش اروپایی در صورت فروریزش ناتو ممکن نیست.
