ابعاد شخصیت سیاسی «برهم صالح» و نگاه او به ایران و کردستان/ دلایل معرفی «فواد حسین» از سوی بارزانی

«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در تشریح پیادمدها و ابعاد انتخاب ریاست جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: جلسه رای‌گیری و انتخاب رئیس جمهوری عراق که شب گذشته در پارلمان این کشور برگزار شد دارای چندین پیام بود. نکته اول، ظهور یک پدیده جدید سیاسی در عراق است؛ به گونه‌ای که پس از انتخابات پارلمانی اخیر، هر سه طیف موجود در بدنه اجتماعی – سیاسی بغداد (کردها، شیعیان و اهل تسنن) اختلاف‌هایی با یکدیگر داشتند و این نشان از رشد نگاه سیاسی در میان طیف‌های گوناگون عراق است. به عنوان مثال شیعیان در مورد انتخاب نخست‌وزیر و سنی‌ها در انتخاب رئیس مجلس همانند کردها در انتخاب رئیس جمهور با یکدیگر به جدل سیاسی پرداختند که این نشان می‌دهد جامعه سیاسیون عراق از قالب قدیم خود بیرون آمده است.

وی ادامه داد: ممکن است برخی از صاحب‌نظران و چهره‌های سیاسی این اختلاف‌ها را سهم‌خواهی و یا قومیت‌گرایی بدانند و حتی آن را برای جامعه عراق منفی قلمداد کنند اما واقعیت این است که تا قبل از انتخابات اخیر، هر سه طیف از یکدیگر می‌ترسیدند و به جدال سیاسی نمی‌پرداختند؛ لذا این وضعیت دقیقاً نشان می‌دهد که عراق وارد دوران جدیدی از سیاست شده و که به نظرم باید آن را حرکت به سمت بلوغ سیاسی و توسل به خرد جمعی بدانیم. این روند تنها در رای‌گیری‌های اخیر نمایان نشده است بلکه ما شاهد هستیم که در ائتلاف سائرون (به رهبری مقتدی صدر) طیف کمونیست‌های عراق با صدر ائتلاف می‌کنند. همین موضوع در مورد حیدر العبادی و جریان او صادق است؛ به نحوی که العبادی شیعه به حساب می‌آید اما در ائتلاف او مهره‌هایی از اهل تسنن و کردها حضور دارند که مجموع آنها تغییر در سیاست بومی عراق را به تصویر می‌کشد.

صدقیان تصریح کرد: انتخاب رئیس جمهور عراق در این دوره را باید رقابت میان اتحادیه میهنی کردستان (منتسب به مرحوم جلال طالبانی) و حزب دموکرات (منتسب به مسعود بارزانی) بدانیم. دلیل اصلی این رقابت به همه‌‌پرسی اخیر در اقلیم کردستان عراق بر می‌گردد؛ چراکه بارزانی دو مرحله را برای احیاء وجاهت سیاسی خود طرح‌ریزی کرده بود که نخست، پیروزی حزبش در انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان بود و دوم، به دست گرفتن ریاست جمهوری در بغداد که به همین دلیل فواد حسین را از سوی جناح خود برای انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد.

این تحلیلگر مسائل عراق با اشاره به انتخاب نامزد اتحادیه میهنی کردستان به عنوان رئیس جمهوری عراق، گفت: بارزانی از همان ابتدا می‌دانست که فواد حسین در مقابل برهم صالح از شانس چندانی برخوردار نیست اما برای برجسته کردن کنشگری سیاسی خود و حزبش او را به عنوان نامزد حزب دموکرات معرفی کرد. ضمن اینکه نماینده وزارت خارجه آمریکا در عراق به دلیل نزدیک بودن برهم صالح به خط و ربط سیاسی ایران، حمایت همه‌جانبه خود از فواد حسین را در طول این مدت به بالاترین حد رساند اما در نهایت نامزد اتحادیه میهنی کردستان پیروز میدان شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: شخصیت برهم صالح از سوی هر سه طیف شیعیان، کردها و اهل سنت عراق مورد پذیرش است و همگان او را یک مهره متوازن سیاسی می‌دانند که این همگرایی می‌تواند برای آینده عراق بسیار مهم باشد. او در مساله همه‌پرسی موضع خردمندانه‌ای را اتخاذ کرد؛ به گونه‌ای که در اظهارات خود گفته بود که به عنوان یک کُرد خواهان استقلال کردستان عراق است اما زمان برگزاری همه‌پرسی را نامعقول و غیر منطقی دانست. از این منظر باید بگویم که رئیس جمهوری عراق شخصی است که نزدیکی زیادی به ایران دارد اما یک مهره تندرو یا انحصار طلب به حساب نمی‌آید و همین موضوع موجب می‌شود تا تمامی طیف‌های سیاسی عراق به او مراجعه کنند.