در گفت‌وگو با تحلیلگر سوری بررسی شد؛
تغییرات در پرونده سوریه؛ آیا فصل پایانی بحران در حال سپری شدن است؟
تحلیلگر سیاسی سوریه و متخصص در حوره انرژی تاکید کرد که سوریه آخرین فصل از بحران طولانی را سپری می‌کند و چرخش در مواضع عربی در قبال سوریه گواه این ادعاست.
«سامر کامل فاضل»، نویسنده و تحلیلگر سیاسی سوریه و متخصص در حوزه انرژی در تشریح پرونده این کشور و آینده آن با توجه به مختصات گذشته و حال در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا گفت: با ورود بحران سوریه به سیزدهمین سال خود و به‌رغم بازپس گیری بیشتر اراضی کشور که تحت کنترل گروه‌های تروریستی مورد حمایت کشورهای غربی، ترکیه و برخی از کشورهای منطقه با هدف تسلیم دولت سوریه و تغییر رویکرد آن و همچنین دور کردن آن از منظومه ائتلاف مقاومت در منطقه بود، مشاهده می‌کنیم که شرایط سیاسی و اقتصادی کشور همچنان نابسامان است و پیامدهای اجتماعی دشوار آن مردم سوریه را در طول این بحران خسته کرده است، بیشتر توجه مردم معطوف شرایط اقتصادی است و وضعیت سیاسی برای آنها در سایه کاهش چشمگیر قدرت خرید در پی سقوط ارزش پول کشور، کمبود برق و مواد غذایی، کالاهای ضروری و داروها کمرنگ شده است.
این تحلیلگر سوریه افزود: می توان گفت که همه این مشکلات، یک امر طبیعی و ناشی از جنگ طولانی کشورهای جهان علیه سوریه است، به طوری که راه حل همه‌جانبه این وضعیت اقتصادی به طور ریشه‌ای با راهکار سیاسی مبتنی بر اصولی واضح که مهمترین آنها تمامیت ارضی و حاکمیتی و بازگشت امنیت و ثبات در کشور است، گره خورده است.
وی تاکید کرد: کشور سوریه امروز از نظر داخلی نیاز فوری به بازنگری اساسی در همه سیاست‌های اقتصادی دارد که در طول بحران اتخاذ شدند اما در بهبود وضعیت اقتصادی و واقعیت زندگی مردم موفقیت‌آمیز نبودند، چرا که باید در این مسیر از روند تولید، حمایت و همه سرمایه‌گذاری‌های مالی با هدف تامین مجدد تمام کالاهای مورد نیاز در بازارها و سیاست های پولی دنبال شده، مالیات‌های مصوب و بهبود درآمد شهروندان به عنوان اولین شرط برای بقای کشور به بخش تولید هدایت می‌شد.
فاضل گفت: قطعا همه راه‌حل‌های اقتصادی مرسوم و پیشنهادی تنها با توسل به همان راهکار سیاسی به نتیجه خواهند رسید که توسط غرب به سرکردگی ایالات متحده آمریکا و ترکیه برای دستیابی به منافع خود در منطقه خاور میانه محاصره شده است.
وی افزود: حضور غیر قانونی آمریکا و ترکیه در اراضی سوریه عامل اصلی وضعیت بد اقتصادی است، زیرا حضور نیروهای آمریکایی در شرق فرات و تسلط آنها بر مهمترین منابع انرژی سوریه و میادین اصلی نفت و گاز در این کشور و سرقت آن تاثیر فراوانی در اخلال در اقتصاد سوریه و اجبار دولت برای وارادات انرژی از خارج از کشور با استفاده از ارز داشته است که همین امر خزانه کشور را روز به روز خالی‌تر کرده است. آمریکایی‌ها به طور عمد محصولات گندم در منطقه «الجزیره» سوریه را که تولید آن در سطح بالایی قرار داشته و دولت به دنبال صادرات آن بوده است، سرقت کرده‌اند که و همه این وقایع با کمک گروه‌های کرد که تسلیم وعده های دروغین آمریکا برای رسیدن به اهدافی چون جدائی‌طلبی و تشکیل دولت مستقل شده‌اند، رخ داده است.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: ترکیه هم که نقش مهمی درشعله‌ور کردن آتش جنگ و طولانی‌شدن آن در سوریه با تسهیل ورود تروریست‌های جهان از مرزهایش به داخل اراضی سوریه و حمایت تسلیحاتی و آموزشی و اطلاعاتی از آنها داشته است، از این داستان دور نبوده است. آنها آب رودخانه‌های دجله و فرات را از سرزمین سوریه قطع کردند که همین امر تأثیر منفی قابل توجهی بر کاهش کشاورزی در مناطق شرقی سوریه و از دست رفتن مقادیر فراوانی انرژی برق داشت.
وی افزود: همه این سیاست‌های خصمانه در قبال سوریه، اقتصاد این کشور را به وضعیت امروز رساند تا اینکه فاجعه زلزله ششم فوریه بر چالش‌های فزاینده ناشی از جنگ افزون گشت و خانه‌های ویران و خانواده‌های بی‌خانمان از آن به جای ماند.
فاضل گفت: بر این اساس می توانیم بگوییم که پایان بحران سوریه و بازگشت سوری‌ها به زندگی عادی خود در وهله نخست مستلزم تحقق شرایط زیر است:
- لغو تحریم‌های غرب علیه اقتصاد سوریه که خسارت های فراوانی را در همه سطوح و در همه بخش‌های خدماتی و معیشتی به بار آورد. در رأس این تحریم‌ها، قانون ظالمانه سزار است که ایالات متحده آمریکا علیه سوریه تحمیل کرده است.
- لزوم سرمایه‌گذاری های عربی و خارجی به اقتصاد سوریه و سوق دادن آن در مسیر بهبود تدریجی.
- ضرورت تشدید تلاش‌های بین‌المللی برای بازسازی سوریه به‌ویژه پس از فاجعه زلزله که این امر با توافق همه طرف‌های دوستدار و وفادار به سوریه برای ورود شرکت‌ها و سرمایه‌ها به این کشور و در راس آنها ایران، متحد سوریه که در طول جنگ سوریه قدرت این ائتلاف را اثبات کرد، محقق می‌شود.
این تحلیلگر سوری در ادامه گفت: اما در بعد سیاسی روشن است که مواضع سیاسی کشورهای عربی و برخی کشورهای غربی در قبال سوریه شروع به تغییر کرده و آنها به شکست تمام سناریوهایی که در طول سال های جنگ برای سرنگونی دولت سوریه و یا حتی تغییر رویکرد آن ارائه کردند، اعتراف کرده‌اند. تماس‌ها با دمشق به تدریج آغاز شده و ما شاهد تحرکات دیپلماتیک مهمی در سوریه با سفر «ایمن الصفدی»، وزیر خارجه اردن و ابتکار او برای حل بحران سوریه و بازگشت دمشق به آغوش عربی بوده‌ایم. این ابتکار عمل همچنان در دست تحقیق و بررسی است تا بستر مناسب برای فعال کردن آن و دستیابی به اهداف مورد نیاز فراهم شود، همچنین سفر «بشار اسد»، رئیس جمهور سوریه به سلطان‌نشین عمان و سپس امارات متحده عربی زیر چتر گشایش عربی به روی سوریه صورت گرفته است. تغییر موضع عربستان در قبال سوریه به دلیل اهمیت جایگاه این کشور در منطقه عربی و و نقش منطقه‌ای آن بسیار مهم به شمار می‌رود. ریاض بیش از یک سال است که با بازنگری در سیاست‌های خود تماس با دمشق را به طور تدریجی آغاز کرده و این تماس‌ها پس از توافق تاریخی با ایران برای احیای روابط، شتاب بیشتری پیدا کرده است.
وی افزود: اظهارات «فیصل بن فرحان»، وزیر خارجه عربستان سعودی در کنفرانس امنیتی مونیخ مبنی بر اینکه اجماع در جهان عرب در حال شکل‌گیری است و ادامه انزوای سوریه بی‌فایده است و وضعیت کنونی نمی‌تواند ادامه پیدا کند و باید وارد گفت‌وگو با دمشق شد، گواه این امر است.
فاضل گفت: بنابراین می‌توانیم بگوییم که ما آخرین فصل از این بحران طولانی سوریه را سپری می‌کنیم و چرخش در مواضع عربی پس از بازبینی همه محاسبات اشتباه خود در قبال سوریه گواه این ادعاست. جهان عرب پس از سال‌ها جنگ علیه سوریه دریافته است که منظومه عربی در غیاب رکن اصلی خود پایدار نخواهد بود و ثبات در منطقه خاورمیانه ناگزیر از دروازه ثبات در سوریه می‌گذرد.
