خروج روسیه از شورای اروپا یک واکنش منفعلانه بود/ اجماع اروپا علیه روسیه تثبیت شد/ بروکسل به دنبال تأثیر بر فرهنگ و اقتصاد روسیه است

«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا در تشریح دلایل خروج روسیه از شورای اروپا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: خروج روسیه از شورای اروپا را باید در ادامه اعمال تحریم‌های حداکثری از سوی غرب علیه مسکو دانست. پس از حمله ارتش روسیه به اوکراین، اروپا اعلام کرد که قرار است مسکو را از شورای اروپا اخراج کند اما ما شاهد بودیم که روسیه چند ساعت قبل از این اقدام، خودش از این نهاد اروپایی خارج شد. درست است که شورای اروپا عموماً بحث حقوق بشر را پیگیری می‌کند اما باید دانست که این نهاد تاثیر زیادی در ترویج و گسترش لیبرال دموکراسی در سراسر اروپا داشته است. بسیاری معتقدند که این نهاد اساساً یک عملکرد نمادین دارد ولی بحث اینجاست که شاکله شورای اروپا بر اتخاذ تصمیم‌های سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا تاثیرگذار است.

وی ادامه داد: توجه داشته باشید که این نهاد بعد از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی در اوایل دهه ۹۰ توانست دولت‌های اروپایی و به خصوص کشورهای مستقر در شرق اروپا را وادار به پذیرش مولفه‌های حقوق بشری کند و از این جهت باید گفت که اتحادیه اروپا عملکرد این شورا را مقدم بر پذیرش کشورها به عنوان عضو اتحادیه می‌داند. به عبارت دیگر یکی از نهادهای تاثیرگذار برای پذیرش عضویت کشورهای اروپایی در اتحادیه اروپا را باید شورای اروپا دانست. در این میان خروج روسیه آن هم در دقیقه ۹۰ از شورای اروپا را نباید اتفاق خوبی دانست و صراحتاً تضعیف جایگاه سیاسی این کشور را به دنبال خواهد داشت. بدون تردید روسیه از سوی آمریکا و به خصوص اتحادیه اروپا تحت فشار است و خارج شدن مسکو از شورای اروپا یک واکنش منفعلانه به حساب می‌آید نه یک واکنش پیش‌دستانه.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل تصریح کرد: زمانی که تحریم‌های بزرگ‌تر علیه روسیه اعمال می‌شود شاید خروج از شورای اروپا برای آنها مهم و تاثیرگذار نباشد اما در این میان باید توجه کرد که روسیه بارها تلاش کرده بود تا اروپا را به استفاده از استانداردهای دوگانه حقوق بشری متهم کند. حالا روس‌ها با خارج شدنشان از شورای اروپا، نمی‌توانند چنین ادعایی را داشته باشند و شهروندان این کشور هم دیگر نمی‌توانند علیه مسکو در مورد مسائل ضد حقوق‌بشری شکایت کنند. مسأله مهمتر این است که در شورای اروپا تلاش‌های زیادی طی سه دهه گذشته برای تاثیر گذاشتن بر فرهنگ و اقتصاد روسیه انجام شده بود اما تهاجم روسیه به اوکراین دیگر هیچ راه گریزی را برای مسکو باقی نمی‌گذارد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به همین دلیل این اقدام دیگر به عنوان شکاف کشورهای اروپایی برای مواجهه با روسیه به حساب نمی‌آید. در گذشته به دلیل وابستگی برخی از کشورهای اروپایی به منابع انرژی روس‌ها، اتفاق نظر برای هدف قرار دادن مسکو در مسائل سیاسی و حقوق بشری متزلزل بود اما حالا که روسیه خودش از شورای اروپا خارج شد و تحریم‌های زیادی علیه آنها اعمال شده است، تمام کشورهای اروپایی از این پس به صورت یکدست علیه مسکو موضع خواهند گرفت. این اجتماع بدان جهت اهمیت دارد که تمام اعضای اتحادیه اروپا حالا به صورت یکصدا علیه مسکو موضع گرفتند و تمام این روند بخشی از مجازات نوشته شده اروپا علیه روسیه به حساب می‌آید.