پیچ خشکه چیست و چه کاربردهایی دارد؟

از کلیدیترین ابزارها در صنعت که هرجایی کاربرد دارند، پیچها را میتوان نام برد که همه قطعات را در کنار هم نگه میدارند. خشکه در زبان فارسی به معنای فولادی است. وقتی این اصطلاح در کنار پیچ میآید، به معنای پیچ فولادی خواهد بود. این پیچ در ساختمانسازی، مبلمانسازی، صنعت چوب، ماشینآلات و ابزار استفاده فراوانی دارد.
پیچها از نظر جنس به چند بخش تقسیم میشوند. برای مثال پیچهای آلومینیومی، برنجی، پلاستیکی، استیل، تیتانیوم و آهن ضدزنگ را میتوان نام برد. جنس پیچ خشکهها فولاد ضدزنگ بوده و عمده متریال به کاررفته در این پیچها کربن استیل است. این نوع از خانواده پیچها، مقاومترین و سرسختترین پیچها هستند که سختی آنها در صنعت درجهبندی میشود و هر درجه کاربرد مخصوص به خود را دارد.
پیچ خشکه از نظر گرید، رزوه، شکل ظاهری و جنس به کاررفته در آن به بخشهای مختلفی تقسیمبندی میشود. گریدها عددی هستند که ویژگی یک پیچ را نشان میدهند. این عدد نشان میدهد که یک پیچ تا چه اندازه تحمل فشار و حمل بار را دارد، مقاومت و سختی پیچ تا چه اندازه است و جنس بهکاررفته در این پیچ خشکه چیست؟
آشنایی با گریدهای مختلف پیچ خشکه
از طرفی پیچ خشکهها گریدهای متفاوتی دارند، مثلا پیچ خشکه گرید 10.9، 8.8 و 12 اکنون در بازار موجود هستند. پرکاربردترین گرید پیچ خشکه در صنعت، گرید 10.9 است که به دلیل سختی بالا و استاندارد کافی در ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگیرد. پیچ گرید 10.9 مقدار بیشتری نسبت به 8.8 کربن در ساختار خود دارد و در ساخت آن درصد معینی از فلزهای دیگر مانند بور، منگنز، فسفر، گوگرد و کروم استفاده میشود. این نوع گرید از پیچ خشکهها به دلیل استحکام و مقاومت بالا، جنس و ساختار آنها در شرایط آب و هوایی بد و نامناسب کاربرد دارند. این پیچها عمدتا وزن حدود 100 کیلوگرم را تحمل میکنند و قطر آنها از 5 تا 42 میلیمتر متغیر است.
پیچ خشکه گرید 8.8
پیچ خشکه گرید 8.8 قادر به تحمل وزنی حدودا 80 کیلوگرم است؛ درحالیکه این رقم طبیعتا در گریدهای 12 و 10.9 بیشتر خواهد بود. پیچ خشکه گرید 8.8 شش گوشه و دارای دنده است و کاربرد آن در اتصالات و صنعت ماشینسازی در نظر گرفتهشده. برندهای متفاوتی که ساخت کشور ایران، چین و تایوان هستند، در بازار قابل خریداریاند و شما میتوانید بر اساس ویژگیهایی که دارند، یکی را انتخاب کنید.
گرید 12 پیچ خشکه
گرید 12 پیچ خشکه، وزنی حدود 120 کیلوگرم، معادل 385 مگاپاسکال را تحمل میکند. این پیچ در ساختار خود بیشتر از دو گرید قبلی کربن و فولاد دارد. البته با اینکه این پیچ سختی بالایی دارد، اما شکننده هم هستند و به دلیل سختی، مقاومت و استحکام بالا، بیشتر در کارهای حرارتی از آنها استفاده میشود. پیچهای دیگری در بازار هستند که گریدهای آنها متفاوت است. برای مثال گرید 4 و 5 که در ساخت پیچها از آهن استفاده شده است و بدیهی خواهد بود که آهن از آلیاژ فولاد مقاومت کمتری دارد.
پیچ خشکه اچ وی
نوع دیگری از پیچ خشکه وجود دارد که به آن پیچ خشکه اچ وی میگویند. مهمترین تفاوت این پیچ خشکه با پیچهای معمولی، شکل ظاهری آن است که شش گوشه دارد و میتواند وزن بیشتری را تحمل کند. برای محکم کردن وسایل، ابزار و اتصالات از این نوع پیچ خشکه استفاده میشود. همچنین این پیچ کاربرد فراوانی در صنعت ماشینآلات دارد.
پیچها از نظر رزوه نیز مدلهای متفاوتی دارند. استانداردهای هر پیچ خشکه با دیگری متفاوت است. برای مثال پیچ خشکه شش گوشه تمام رزوه، پیچ خشکه شش گوشه نیم رزوه و پیچ خشکه نیم گوشه اچ وی. باید ابتدا مشخص کنید که در چه کاری به پیچ خشکه نیاز دارید تا بتوانید مناسبترین نوع آن را انتخاب و به کار گیرید.
پیچ خشکهها چگونه تولید میشوند؟
اولین مرحله تولید پیچ خشکه، آمادهسازی مفتولی است که با آن پیچ خشکه را میسازند. در ساخت این نوع پیچ از مفتول CK45 استفاده میشود. این مفتول قبل از پروسه ساخت به مدت نیم ساعت در محلول گرم قرار داده خواهد شد تا نرم شود. این مفتولها بعد از محلول آب گرم وارد اسیدسولفوریک گرم میشوند تا ناخالصیهای آن برداشته شوند. بعد از این مرحله آن را وارد محلول فسفات سرد میکنند تا سطح آن کمی فسفاته شود. این عمل باعث میشود که از زنگزدگی جلوگیری و شکلدهی این مفتول راحتتر باشد.
مرحله بعد، مرحله برش و شکلدهی است که با دستگاههای مخصوص ساخت پیچ خشکه انجام میشود. این دستگاهها ابتدا مفتول را صاف میکنند و بعد بهاندازه مورد نیاز و مشخص برش میزنند. نکتهای که وجود دارد، این است که طول برش خورده پیچها، طولی بیشتر از طول پیچ خشکه موردنظر است، چرا که گل پیچ نیز بر روی همین مفتول برش خورده توسط دستگاه، پرس و در سه ضرب ساخته میشود.
ضربه اول باعث ایجاد یک نیم مخروط شده و در ضربه دوم، آن را به شکل گرد در میآورند و گرید، ساخت و استاندارد تولید بر روی آن حک میشود. ضربه پرس سوم باعث خواهد شد تا این شکل گرد مانند ایجاد شده، شش گوشه شود. قطعات حالا نیاز به رزوه یا دنده دارند. این بار قطعه ساخته شده را وارد فکهایی میکنند که الگو دار هستند. قطعه بین فکها بهصورت دنده دنده قرار میگیرد و این عملیات در دمای بالا انجام میشود تا شکلگیری راحت صورت گیرد.
بعد از ساخت پیچ خشکه، باید استحکام، سختی و اندازه آن چک شود. از دستگاههای میکرومتر دیجیتال و کولیسهای صنعتی برای اندازهگیری قطر استفاده میکنند، سپس چک میشود که پیچ بهراحتی به مهره وصل خواهد شد یا خیر!
پیچ خشکه به دو صورت نیم دنده و تمام دنده در صنعت تولید شده که هردوی این پیچها کاربرد متنوعی دارند. لازم به ذکر است که در پیچهای آهنی، نوع نیم دنده کاربردی ندارد، اما در پیچ خشکه برخلاف پیچهای آهنی، از نوع نیم دنده در صنعت بسیار استفاده میشود. پیچ خشکه از نظر دنده در نوع دنده معمولی، دنده درشت و دنده اینچی بسته به نیاز تولید شده که نوع معمولی آن پرمصرفترین نوع است.
مشخصات فنی پیچ خشکه ها
هر میلیمتر مربع از سطح مقطع پیچ خشکه، میتواند وزنی حدود 80 کیلوگرم را تحمل کند که این رقم از پیچهای آهنی بیشتر است. در ساختار این نوع پیچها کربن بیشتری استفاده میشود. پیچ خشکه ها در بازار بهصورت پیچ خشکه های گالوانیزه سرد یا گرم وجود دارند و مهرههایی که برای اتصال پیچ خشکهها استفاده میشوند، حتما باید مهرههای خشکه باشند نه مهرههای آهنی. بنابراین شما در پروژه خود باید نوع مناسب این پیچها را استفاده کنید. البته میتوانید قبل از خرید با مشاورین مشورت کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.