در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
فرصتسوزی در بهرهگیری از ظرفیت تعاونیها در توزیع کالاهای اساسی

کالاهای اساسی یک به یک از سفره کارگران حذف میشوند. این در حالی است که کارگران پیش از این قادر بودند این کالاها را از تعاونیهای مصرف خود به صورت قسطی و با شرایط ویژه تهیه کنند؛ اما اکنون قفسههای کالاهای اساسی در تعاونیهای کارگری و کارمندی نیز خالی است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، یکی از دغدغههای مهم کشور، توزیع کالاهای اساسی و مواد اولیه در بین مردم و به ویژه کارگران و دهکهای پایین جامعه است. این در حالی است که بیش از یک سال است که کالاهای اساسی تنها از طریق فروشگاههای زنجیرهای عرضه میشود که در روستاها و مکانهای دورافتاده شعبهای ندارند.
از طرفی، تعاونگران در گروههای مختلف برای تأمین نیازهای خود پیش از این، تعاونی تأمین نیاز تأسیس کردند که هدف آن تأمین مواد اولیه و نیازهای تولید با کمترین قیمت بود. این یک ظرفیت تشکلیافته است که میتواند در گزارشگیریها به دولت کمک کند؛ اما در دولت چهاردهم از توزیع کالاهای اساسی کنار گذاشته شدهاند.
غفلت دولت از ظرفیت تعاونیها
دبیرکل خانه تعاونگران ایران با انتقاد از کنار گذاشتن تعاونیهای مصرف در توزیع کالاهای اساسی گفت: امروز بیش از ۳۷۰۰ تعاونی مصرف در کشور فعال هستند که میتوانند کالاهای موضوع کالابرگ مانند مرغ، برنج، روغن و شکر را عادلانهتر و با قیمت مناسبتر به دست کارگران و اقشار ضعیف برسانند، اما غفلت دولت از این ظرفیت بزرگ، یک فرصتسوزی آشکار است.
علی حسین شهریور، دبیرکل خانه تعاونگران ایران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا به ظرفیتهای بالای بخش تعاون در تأمین کالاهای اساسی اشاره کرد و گفت: امروز در کشور بیش از ۳۷۰۰ تعاونی مصرف کارگری و کارمندی فعال هستند که گسترهای وسیع از جامعه، بهویژه کارگران و کارمندان را پوشش میدهند.
وی افزود: این تعاونیها ظرفیت بسیار ارزشمندی در تأمین و توزیع کالاهای اساسی دارند؛ چرا که در دل واحدهای کارگری و اداری حضور دارند و دسترسی مستقیم به جامعه هدف دارند.
توزیع عادلانه کالاهای اساسی از مسیر تعاونیها
دبیرکل خانه تعاونگران ایران با مقایسه تعاونیهای مصرف و فروشگاههای زنجیرهای، گفت: مزیت تعاونیهای مصرف نسبت به فروشگاههای زنجیرهای در این است که بهجای تمرکز بر سودآوری، رفاه اعضا را در اولویت قرار میدهند، در نزدیکی محل زندگی و کار مردم حضور دارند، با حذف واسطهها هزینههای توزیع را کاهش میدهند و از اعتماد اجتماعی بالاتری در میان کارگران و کارمندان برخوردارند. در حالیکه فروشگاههای زنجیرهای عمدتاً در مراکز شهری مستقر بوده و با منطق سود فعالیت میکنند، تعاونیها قادرند کالاهای اساسی را عادلانهتر و با دسترسی آسانتر به دست اقشار ضعیف برسانند.
شهریور افزود: ازاینرو ضروری است دولت در کنار فروشگاههای زنجیرهای، ظرفیت تعاونیها را نیز فعال کند تا عدالت در دسترسی و رضایت عمومی بهطور واقعی تحقق یابد.
مزایای استفاده از ظرفیت تعاونیها؛ از دسترسی عادلانه به کالاها تا افزایش اعتماد عمومی
دبیرکل خانه تعاونگران ایران با انتقاد از کنار گذاشته شدن تعاونیها در سالهای اخیر افزود: در مقایسه با سنوات گذشته باید گفت که تعاونیهای مصرف قبلاً سهمیه مشخصی از کالاهای اساسی مانند برنج، روغن و قند و شکر دریافت میکردند؛ اما در سالهای اخیر این سهمیهها قطع شده و عملاً تعاونیها از چرخه اصلی توزیع کنار گذاشته شدهاند. این رویکرد باعث شده بخش بزرگی از شبکه مردمی و غیر انتفاعی کشور بلااستفاده بماند و فشار تأمین کالا مستقیماً بر دوش کارگران و اقشار کمدرآمد بیفتد.
شهریور در ادامه تأکید کرد: اگر کالاهای موضوع کالابرگ مانند مرغ، گوشت، برنج، روغن و شکر در اختیار تعاونیهای مصرف قرار گیرد، نتایج مهمی بهدست خواهد آمد؛ از جمله دسترسی عادلانهتر و گستردهتر کارگران و کارمندان به کالاهای اساسی، کاهش قیمت تمامشده به دلیل حذف واسطهها، افزایش اعتماد عمومی به سیاستهای حمایتی دولت و در نهایت توانمندسازی تعاونیها و تقویت سرمایه اجتماعی کشور.
سهم تعاونیها در ایجاد رفاه و عدالت اقتصادی
دبیرکل خانه تعاونگران با انتقاد از دولت به دلیل غفلت از ظرفیت تعاونیها، گفت: نقد جدی ما به دولت این است که غفلت از ظرفیت تعاونیها در توزیع کالابرگ و کالاهای اساسی، یک فرصتسوزی بزرگ است. انتظار میرود سیاستگذار بهجای رویکرد انحصاری بر فروشگاههای زنجیرهای، از ظرفیت تعاونیها نیز بهره بگیرد تا مردم، بهویژه اقشار کمدرآمد، احساس واقعیتری از حمایت و عدالت داشته باشند.
شهریور در پایان با اشاره به ضرورت اصلاح ساختار مدیریتی تعاونیها گفت: تعاونیهای مصرف در کنار مطالبه برای نقشآفرینی بیشتر در توزیع کالاهای اساسی، خود نیز نیازمند تحول در سبک مدیریت و شیوه اداره هستند. آنها باید از مدیریت سنتی فاصله گرفته و با بهرهگیری از روشهای نوین برنامهریزی، نظام شفاف گزارشدهی، استفاده از فناوریهای دیجیتال و رویکرد مشتریمحور، کارآمدتر عمل کنند. تنها در این صورت است که میتوانند اعتماد دولت و اعضا را حفظ کرده، جایگاه خود را در رقابت با فروشگاههای زنجیرهای ارتقا دهند و بهعنوان یک شبکه توزیعی پویا و پایدار، سهم جدیتری در رفاه مردم و عدالت اقتصادی ایفا کنند.