دلایل تلنبار شدن کالا در گمرک شهید رجایی/ وزارت صمت امضای طلایی را متوقف کند

علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا از کند شدن فرآیند ترخیص کالا در گمرک شهید رجایی گفت و توضیح داد: وزارت صمت در دولت چهاردهم فرآیندی را در گمرکات ایجاد کرده که برای بازرگانان دردسرساز شده است؛ پیش از وزارت آقای اتابک همه امور در گمرکات به صورت سیستمی انجام می‌شد و این امر هم باعث تسهیل فرآیندها بود و هم سبب می‌شد پیشبرد امور به امضای یک فرد خاص گره نخورد. در حالی که وقتی فرآیندها به واسطه یک فرد، نه یک سیستم پیش می‌رود امضاهای طلایی شکل می‌گیرد و سبب می‌شود سیستم به صورت منظم کار نکند. این اتفاقی است که اکنون در وزارت صمت در حوزه واردات رخ داه است.

وی افزود: ما متاسف هستیم که در پی حادثه اخیر در بندر شهید رجایی شماری از هموطنانمان جان خود را از دست داده‌اند و اموال شخصی و دولتی از بین رفت، اما این یک صورت ماجراست و روی دیگر سکه تلنبار شدن این حجم از کالا در گمرکات است تا جایی که حتی خود آقای رئیس جمهور نیز این پرسش را مطرح کردند که چرا این تعداد کانتینر در گمرک شهید رجایی متوقف بوده‌اند؟ رئیس جمهور محترم دست‌کم برای اینکه پاسخ پرسش خود را بیابند بررسی کنند چه فرآیندی در واردات کالا در این گمرک برقرار بوده است؟

شریعتی اظهار کرد: هرچند متاسفیم که رئیس جمهور با وقوع این فاجعه متوجه این جریان شدند اما پیشنهاد می‌شود که آقای پزشکیان یک کارگروه ویژه برای بررسی فرآیند واردات تشکیل دهند تا متوجه شوند چرا در چند ماه گذشته شماری از بازرگانان در واردات کالا با مشکلات جدی دست به گریبان شده‌اند.

عضو اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: تشخیص اینکه افرادی که در فرآیند واردات اخلال ایجاد کرده‌اند و عملکرد آنها جایگزین فرآیند سیستمی شده است تعمدی در این امر دارند یا نه در حیطه اختیارات ما نیست، بلکه بحث بر سر این است که وقتی شخص یا اشخاصی در فرآیند واردات تصمیم‌گیر هستند و جای سیستم را می‌گیرند اشتباهی رخ داده است.

وی تصریح کرد: متاسفانه وزیر صمت دولت چهاردهم تنها در حوزه تولید متخصص هستند و به فرآیند واردات اشراف زیادی ندارند.

حذف سازمان توسعه تجارت از فرآیند واردات

شریعتی به حذف سازمان توسعه تجارت از فرآیند واردات نیز ایراد وارد دانست و گفت: موضوع دیگر این است که سازمان توسعه تجارت باید فرآیند واردات کالا را در اختیار داشته باشد در حالی که اکنون کارهای مربوط به فیش واردات و تخصیص در سازمان یادشده صورت نمی‌گیرد و سازمان جایگاهی در این زمینه ندارد بلکه این امور به یک شخص با سمت مشاور وزیر ارجاع می‌شود و در این حوزه تصمیم‌گیری شخصی گرفته می‌شود.

وی افزود: این امر سبب می‌شود چرخه تجارت کشور به درستی انجام نشود و کارکرد سازمان توسعه تجارت به برگزاری نمایشگاه‌ها و ارتباط با هیات‌های تجاری محدود شده در حالی که امر واردات در حیطه وظایف این سازمان است و کار مشاور وزیر صمت اجرا نیست و اگر قرار است مشاور کار اجرایی انجام دهد سمت او باید از مشاور به معاونت اجرایی تغییر کند.

عضو اتاق بازرگانی یادآور شد: اکنون این پرسش مطرح است که چرا وزیر صمت امر واردات با این میزان از اهمیت را به مشاور خود واگذار کرده و امضای طلایی ایجاد کرده است؛ اگر وزیر صمت برای این ابهامات پاسخ شفاف و قانع‌کننده‌ای دارند، ارائه کنند.

شریعتی اذعان داشت: چرخه تجارت در دولت چهاردهم به این بدعت مبتلا شده و در دولت‌های پیشین فرآیند واردات تقریبا همواره روان بود و با مساعدت مقامات مسئول انجام می‌شد. توجیه وزیر صمت در دولت چهاردهم برای ایجاد این بدعت این است که شرایط ارزی مملکت خاص است.

وی ادامه داد: مستنداتی وجود دارد که نشان می‌دهد ایجاد این اختلال در فرآیند واردات کارخانه‌ها را در تامین مواد اولیه تولید دچار مشکل کرده و آنها در مکاتبه با وزارت صمت خواهان اصلاح این شرایط شدند، حتی اتاق بازرگانی نیز نامه‌ای در این باره به وزارت صمت ارسال کرده است؛ با این تفاسیر به یقین اگر وزیر صمت فرآیند واردات را به یک شخص گره نزده بود، حجم کالایی که در پی حادثه بندر شهید رجایی از بین رفته کمتر بود. ضمن اینکه توقف طولانی‌مدت بار در گمرکات سبب افزایش هزینه تولید و در ادامه تشدید تورم می‌شود.

این کارشناس در نهایت بیان کرد: حذف فرآیند سیستمی در ترخیص کالا تنها به گمرک شهید رجایی محدود نمی‌شود اما چون این گمرک نقش مهمی در واردات دریایی کشور دارد پیامدهای این اختلال در گمرک یادشده بیشتر نمایان است. این بندر در واردات کالایی که از چین یا دبی به ایران می‌آید شریانی مهم است و حکم شاهرگ حیاتی را دارد بنابراین برای پیشگیری از تکرار چنین حوادثی پیشنهاد می‌شود وزارت صمت موضوع امضای طلایی در گمرکات را متوقف کند تا جریان ترخیص کالاهای وارداتی سرعت بگیرد.