قاچاق گازوئیل در پوشش روغن سوخته/ قرار نیست در کشور سوخت‌سوزی داشته باشیم

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، جلیل سالاری در حاشیه مراسم امضای تفاهمنامه تامین مالی طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی در جمع خبرنگاران با اشاره بر توقف ساخت مخازن ذخیره‌سازی در گذشته اظهار داشت: ما این موضوع را آسیب‌شناسی کردیم و تحقیق و تفحص هم در مجلس شروع شده است، یکی از محورهای این موضوع ارزان‌فروشی در حوزه صادرات بنزین بود که ناشی از این است که ما ظرفیت ذخیره‌سازی را بر اساس آنچه قبلا در قانون پیش‌بینی شده بود، انجام ندادیم و نهایتا منجر به این شد که در شرایط خاص محموله‌های بنزین را حتی زیر قیمت نفتا فروختیم. 

وی افزود: بنده صورت‌های مالی سال 99 خیلی از شرکت‌های پالایشی را مرور کردم به طوری که مشاهده شد قیمت نفتا بالاتر از بنزین بود و این انگیزه‌ای بود که به سمت خام‌فروشی و کاهش تولید بنزین سوق داده شوند. ممنوعیت ذخیره‌سازی فرآورده‌های رنگی بر اساس ابلاغیه دولت قبل منجر به این شد که هیچ مخزنی در کشور احداث نشود. اولین اقدام ما این بوده مصوبه را لغو کنیم، سپس بتوانیم سرمایه‌گذاری جدید را در حوزه مخزنگاه و انبار فراورده اجرا کنیم، البته ساخت مخازن دوم و سوم هم در دستور کار داریم.

مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی درباره کمبود گازوئیل در برخی مجاری عرضه گفت: نفتگاز بر اساس سهمیه‌بندی در کل کشور توزیع می‌شود، در دولت گذشته بر اساس پیمایش اقدام انجام می‌شد، باتوجه به اینکه قیمت نفت‌گاز در کشور ما نسبت به کشورهای همسایه حدود یک به 60 است این مسئله مسیری به سمت قاچاق است، ما باید این مسئله را مدیریت و هم شرایطی فراهم کنیم که هیچ ناوگانی دچار مشکل نشود، بر این مبنا سامانه «سدف» را ایجاد کردیم و اقدامات بر اساس آن انجام می‌شود، در برخی مجاری عرضه که در مسیر تردد کالاهای کشاورزی هستند و در شرایط خاص فصلی سهمیه را افزایش دادیم تا بتوانیم این چالش را حل و فصل کنیم. 

وی ادامه داد: همان زمان که این مباحث مطرح شد در مجاری عرضه همجوار عرضه نفت‌گاز داشتیم، یعنی عرضه نفت‌گاز در برخی روزها به 120 میلیون لیتر می‌رسید در حالی که مصرف نفت‌گاز در حوزه حمل و نقل حداکثر 54 تا 55 میلیون لیتر است، این نشان می‌دهد ما باید این موضوع را مدیریت کنیم، ما به برخی شهرک‌های صنعتی ورود کردیم و دریافتیم که نفت‌گاز تحت عناوین روغن سوخته با تغییر رنگ به نام مشتقات نفتی قاچاق می‌شود، بنابراین ضرورت بود که این مسائل مدیریت شود.

سالاری با تاکید بر لزوم ساخت مخزن گفت: با آمدن ستاره خلیج‌فارس ظرفیت ذخیره‌سازی باید افزایش پیدا می‌کرد، ضمن اینکه فراورده با استانداردهای یورو 4 و 5 هم باید تفکیک شود، در حوزه صادرت با توجه به نیاز مشتری باید فراورده ویژه و خاص را تولید و ذخیره‌سازی و امکان صادرات را فراهم کنیم، در شبکه خطوط نیز مشکل داشتیم، یک خط وله 26 اینچ داشتیم، بنابراین خط لوله دوم را ایجاد کردیم، در شرق کشور هم مشکل داشتیم که ظرفیت 20 میلیون لیتری را اجرا کردیم، ضرورت بود در منطقه هرمزگان مخزن ساخته شود تا هم صادرات دریایی داشته باشیم و هم عرضه زمینی افزایش یاید، روزانه حدود 14 تا 15 میلیون لیتر عرضه زمینی داریم که باید دسترسی را فراهم کنیم و ضمن اینکه در شرایط بازار قیمتی مناسبی وارد حوزه صادرات شویم.

معاون وزیر نفت در پاسخ به سوال ایلنا درباره احتمال واردات بنزین باتوجه به روند رو به رشد مصرف گفت: ما راهکارهای جایگزینی را انجام دادیم، یکی از طرح‌ها بهینه‌سازی مصرف انرژی است، طبیعتا بهینه‌سازی در همه بخش‌ها از جمله بنزین هم اجرا می‌شود، خودروساز هم وظایفی دارد که باید انجام شود قرار نیست که در داخل کشور سوخت‌سوزی داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: باید با ساخت پتروپالایشگاه‌ها به سمت زنجیره ارزش برویم، بنابراین وظیفه این است که همه دستگاه‌های متولی در حوزه خودشان به بهینه‌سازی مصرف انرژی توجه کنند در طرح تحول دولت هم بر این موضوع تاکید شده و در مبانی پیش‌بینی شده که باید پایش شود و هر دستگاهی در حوزه خودش گزارش‌ها را اعلام و اقداماتی که باید را انجام دهد.

سالاری درباره احداث پالایشگاه شهید سلمیانی نیز گفت: الگوی پتروپالایشی تهیه شده  و بر اساس آن الگو چند سناریو داریم، اکنون مصوبه شورای اقتصاد را نیاز داریم که فرایند آن انجام شود و اسناد مناقصه را آماده کنیم، طبیعتا نیاز است که طرح‌های بنیادی انجام شود و بعد از اخذ لایسنس به سمت اجرا می‌رویم، یکی از تکلیف‌ها برای کاهس نفت کوره است که مطالعاتی انجام می‌دهیم که در مناطق مرکزی کشور باتوجه به کمبود آب، ظرفیت نفت کوره را کاهش دهیم

وی درباره سواپ فراورده در شمال کشور نیز بیان داتشت: سواپ از گذشته در برنامه بوده، در شرایط ناترازی سواپ غیرهم‌نام وهم هم‌نام داشتیم، برای کشور ارزش افزوده دارد و هم اینکه هزینه ها را کاهش دهیم، می‌توانیم از ظرفیت‌های امیرآباد و نکا در شمال کشور استفاده کنیم، کشتی‌های با ظرفیت 5 هزار تن می‌توانند تخلیه و بارگیری داشته باشند. 

این مقام مسئول گفت: قطب مصرف ما از تهران به شمال کشور است،  اگر این ظرفیت ایجاد شود مابه‌ازا را در جنوب کشور صادر می‌کنیم و ارتباطی هم با کشورهای همجوار و آسیای میانه خواهیم داشت با بخش خصوصی وارد مذاکره می‌شویم  ه یک گام گسترده انجام داده و همه کشورهای آسیای میانه را تحت پوشش قرار دهیم هم اینکه  صادرات و سواپ اجرایی شود.

به گزارش ایلنا، سالاری در ابتدای مراسم گفت: ما در سال‌های گذشته در طرح‌های توسعه و تثبیت پالایشگاه‌ها و پروژه‌های غیر ماندگار و در حوزه‌های صندوق انرژی از ظرفیت‌های خوبی همراه با بانک ملی استفاده کردیم و پروژه‌هایی که در سطح مجموعه‌های پالایشگاه انجام شد حدود 8 تا 9 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و نتیجه تلاش‌ها در دهه 80 بود.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران تصریح کرد: در حوزه مجموعه پالایشگاهی آسیب‌شناسی انجام شد و یکی از چالش‌ها، بحث ذخیره‌سازی بود، ما در طرح‌هایی که در گذشته مطالعه کرده بودیم قرار بود ظرفیت مخازن از حدود 12 میلیارد لیتر به 16.5میلیارد لیتر برسد تا نیاز به لحاظ وضع مصرف و آن مقدار که در برنامه چهارم آمده بود رفع شود.

سالاری تأکید کرد: دولت پیش با مصوبه‌ای هرگونه ذخیره‌سازی و ساخت مخزن را در حوزه فرآورده‌های رنگی ممنوع کرد و از سال 92 تا امروز یک مخزن هم ساخته نشده بود، نتیجه هم این بود زمانی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرد، بنزین را 4دلار صادر می‌کردیم، یعنی لیتری 500 تومان که یک‌سوم قیمت عرضه داخلی می‌شد و قیمت‌های بازار با وجود آن حجم صادرات مزیت و منابعی که به کشور برگشت، بسیار ناچیز بود.

وی همچنین اظهار کرد: در زمینه ظرفیت‌سازی برای ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی در دوره پیشین کوتاهی شد، ضرورت داشت به این موضوع توجه کنیم و ذخیره‌سازی اتفاق بیفتد، مخازن 600 میلیون لیتری انبار نفت شهید مهدوی از مخازنی است که در سواحل جنوب در زمره بزرگ‌ترین مخازن حوزه فرآورده‌های رنگی کشور است.

معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش گفت: پیش‌بینی کرده بودیم با توجه به نحوه خط لوله تابش و خط لوله 26 که در حال اجرا هستیم هم حوزه صادرات و هم بخش‌های دیگر را انجام دهیم. با وجود اینکه این اتفاق‌ها افتاد، پیش‌بینی می‌کردیم مصرف در سال جدید افزایش می‌یابد و با توجه به اینکه ما دوران بیماری و مسائل کرونا را سپری کرده بودیم، 97 میلیون لیتر مصرف کشور بود، اما در فروردین‌ماه امسال پنج محموله نفت‌گاز و نفت سفید با بالاترین قیمت‌ها صادر کردیم.

سالاری افزود: به موازات این موضوع، صادرات را هم در برنامه‌ داریم که در ماه‌های آینده برای آن برنامه‌ریزی می‌کنیم و چنین اتفاقی در مجموعه رخ خواهد داد. به‌طور کلی ایجاد ظرفیت ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی به موازات طرح‌های توسعه پالایشی در کشور دنبال می‌شود که یک ضرورت بوده و نیاز است در این حوزه اقدام‌هایی انجام شود.

وی با اشاره به راه‌های تأمین منابع مالی این پروژه‌ها، یادآور شد: در بعضی طرح‌ها از ماده 12 استفاده می‌کنیم و بخشی را هم به روش ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (BOT) انجام می‌دهیم، برنامه‌هایی در طول امسال داریم که بتوانیم هرماه یک تفاهم‌نامه مبادله کنیم و منابع مالی آن هم هیچ ارتباطی به منابع دولتی نخواهد داشت.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران بیان کرد: اکنون چند طرح دانش‌بنیان هم در مرحله پایش است و اگر موفق شود در بخش‌های مختلف اعم از ساخت بار اول و حوزه نرم‌افزاری و در بخش عرضه و در حوزه هوشمندسازی پروژه‌هایی داریم که در ماه‌های آینده تفاهم‌نامه‌های آنها امضا می‌شود. امیدوارم مجوزهای لازم هم سریع‌تر گرفته و فرآیند مناقصه‌ها اجرایی شود و سرانجام بتوانیم پروژه‌ها را تک تکی دنبال کنیم.

این گزارش حاکی است؛ تفاهم‌نامه مالی طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی در استان هرمزگان امروز (سه‌شنبه، ششم اردیبهشت‌ماه) با حضور جواد اوجی، وزیر نفت بین جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآرده‌های نفتی ایران و محمدرضا فرزین، مدیرعامل بانک ملی امضا شد.

توسعه انبارهای ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی با توجه به برنامه احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی و پالایشگاه مهر خلیج فارس افزون بر پالایشگاه‌های موجود، افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی راهبردی کشور، ایجاد بزرگ‌ترین مرکز ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی در سواحل جنوب کشور و تکمیل زنجیره صادرات دریایی و زمینی فرآورده‌های نفتی از جمله اهداف طرح ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی شهید نادر مهدوی به شمار می‌آید.

با امضای این تفاهم‌نامه در آینده‌ای نزدیک شاهد افزایش 600میلیون لیتری ظرفیت ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی در جنوب کشور خواهیم بود.