مدیرعامل آب منطقه‌ای البرز مطرح کرد:
فرونشست، افت ذخایر سدها و فشار مضاعف بر سفره‌های زیرزمینی در البرز
دیگر نمی‌توان بحران آب را انکار کرد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز با هشدار نسبت به افت شدید منابع آبی استان در اثر خشکسالی و برداشت‌های بی‌رویه، فرونشست زمین را نتیجه مستقیم فشار مضاعف بر سفره‌های زیرزمینی دانست و تأکید کرد: البرز در تنگنای واقعی آب قرار گرفته و ادامه این روند، آینده تأمین آب را به‌شدت تهدید می‌کند.
به گزارش ایلنا، داود نجفیان، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان البرز، در جمع خبرنگاران با اشاره به شرایط بحرانی منابع آبی استان، اظهار کرد: استان البرز برای پنجمین سال پیاپی با خشکسالی مستمر مواجه است و بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت، حدود ۴۰ درصد کاهش داشته‌اند.
وی گفت: کاهش بارندگی به‌طور مستقیم باعث افت ذخایر سدهای استان شده است. حجم ذخیره آب سد کرج از ۱۵۵ میلیون مترمکعب در سال گذشته به ۵۴ میلیون مترمکعب در سال جاری رسیده که کاهشی ۶۴ درصدی را نشان می‌دهد. در سد طالقان نیز وضعیت مشابهی وجود دارد؛ از ۳۱۷ میلیون مترمکعب در سال گذشته، تنها ۱۱۱ میلیون مترمکعب باقی مانده است؛ یعنی کاهش ۶۵ درصدی.
نجفیان هشدار داد که ماجرا به آب‌های سطحی محدود نمی‌شود.
به گفته این مدیر، کاهش ذخایر سطحی در بلندمدت منجر به افت منابع زیرزمینی شده و «عامل اصلی فرونشست دشت‌ها، نه‌تنها خشکسالی، بلکه برداشت بیش‌ازحد از آبخوان‌هاست.
وی با بیان اینکه در حال حاضر سالانه ۶۲ میلیون مترمکعب بیش از ظرفیت استراتژیک، از منابع زیرزمینی استان برداشت می‌شود، ادامه داد: در طول ۲۵ سال گذشته، حدود ۱.۶ میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی از دست رفته که معادل ۹ برابر حجم سد کرج است.
نجفیان پدیده فرونشست زمین را یکی از پیامدهای جدی این بحران دانست و اظهار کرد: در حالی که استاندارد جهانی فرونشست حدود ۴ میلی‌متر در سال است، در برخی مناطق غربی استان، این عدد به ۲۸ سانتی‌متر در سال رسیده است؛ یعنی چندین برابر حد مجاز!
وی ضمن انتقاد از ادامه‌ی کشت محصولات پرآب‌بر نظیر کاهو و کلم تصریح کرد: در شرایط فعلی، این نوع کشت‌ها نه‌تنها توجیه زیست‌محیطی ندارند، بلکه حتی از نظر اقتصادی هم مقرون‌به‌صرفه نیستند. این‌گونه برداشت‌ها، به‌طور مستقیم سفره‌های آبخوان را خالی می‌کنند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای البرز همچنین اظهار داشت: در سال ۱۳۵۴، حجم کل پروانه‌های بهره‌برداری بخش کشاورزی در استان حدود ۲۷۰ میلیون مترمکعب بود، اما اکنون این عدد به ۵۱۲ میلیون مترمکعب رسیده است؛ ما عملاً در حال بدهکار کردن نسل آینده هستیم.
وی با مقایسه‌ای میان الگوی مصرف آب در البرز و کشورهای اروپایی گفت: در حالی که سرانه مصرف آب در برخی کشورهای اروپایی حدود ۱۳۰ لیتر در روز است، این عدد در استان البرز به ۲۶۰ لیتر می‌رسد. البته بخش عمده این مصرف به دلیل جمعیت بالا و سکونت‌گاه‌های بی‌برنامه است.
نجفیان تأکید کرد: اگرچه منابع آب سطحی بسیار مهم‌اند، اما بدون مدیریت دقیق منابع زیرزمینی، پایداری تأمین آب ممکن نخواهد بود.
وی در بخش دیگری از سخنانش از سندی با عنوان “برنامه سازگاری با کم‌آبی” خبر داد که با همکاری نهادهای مسئول از جمله جهاد کشاورزی تدوین شده و دو فاز دارد؛ فاز اول تا سال ۱۴۰۵ و فاز دوم تا سال ۱۴۱۰. به گفته او، حدود ۸۰ درصد اهداف فاز اول محقق شده اما هنوز راستی‌آزمایی رسمی آن انجام نشده است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای البرز در پایان خاطرنشان کرد: «دشت‌های البرز هنوز هم غنی و قابل احیا هستند؛ به‌شرط آن‌که بارگذاری‌های نادرست متوقف شود و تصمیمات، ضمانت اجرایی داشته باشند؛ به‌ویژه در زمینه الگوی کشت و مدیریت مصارف خانگی.
