بحران شیرخشک در جنوب سیستان و بلوچستان به روایت مردم/یک مقام علوم پزشکی: کمبودی وجود ندارد
با کاهش سهمیه شیرخشک برای کودکان بالای یک‌سال، خانواده‌های سیستان و بلوچستان با بحرانی جدی در تأمین این کالای اساسی مواجه شده‌اند. روایت ساکنان از کمبود، تبعیض در توزیع و نایاب بودن برخی برندهای شیرخشک، در تضاد با آن چیزی است که مسئولان بر اساس دستورالعمل‌ها اعلام می‌کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کمبود شیرخشک در ایران اگرچه موضوعی ملی است، اما در برخی استان‌ها از جمله سیستان و بلوچستان، به بحرانی حاد و تهدیدکننده برای سلامت کودکان تبدیل شده است. ساختار توزیع ناکارآمد، سهمیه‌بندی سخت‌گیرانه، کاهش سهمیه اختصاص‌یافته به کودکان بالای یک‌سال و ضعف نظارت بر عملکرد داروخانه‌ها، همگی عواملی هستند که در ماه‌های اخیر شرایط را برای خانواده‌های مناطق محروم استان دشوارتر کرده‌اند. در جنوب سیستان و بلوچستان—از جمله شهرهای ایرانشهر، سراوان، سرباز، سیب‌وسوران و مهرستان—دسترسی به شیرخشک حتی برای خانواده‌هایی که نسخه رسمی پزشک دارند، با موانع جدی همراه است.
در این گزارش میدانی، خبرنگار ایلنا با خانواده‌ها، داروسازان و مقام مسئول در حوزه غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت‌وگو کرده و ابعاد مختلف این بحران را بررسی کرده است.
تهیه شیرخشک ضابطه ای است
یکی از شهروندان ساکن ایرانشهر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، از دشواری تأمین شیرخشک برای فرزند خود ابراز نگرانی کرد و گفت: «تهیه شیرخشک تنها از داروخانه‌هایی ممکن است که آشنایی قبلی با آن‌ها وجود داشته باشد. اخیراً نیز سهمیه کودکان بالای یک‌سال کاهش یافته و به چهار قوطی محدود شده است. این در حالی است که تأمین همین میزان نیز در بسیاری موارد با مشکل روبه‌روست. طی یک سال و چهار ماه گذشته، برای تهیه شیرخشک مناسب، به‌ویژه برند اپتامیل، فشار و استرس فراوانی را تجربه کرده‌ام.»
شهروندی دیگر از شهرستان سرباز نیز در این‌باره مدعی شد: «در سراوان، شیرخشک به سختی یافت می‌شود. شرایط در ایرانشهر هم بسیار نامطلوب است. در صورتی‌که مراجعه‌کننده ارتباطی با مسئولان داروخانه نداشته باشد، بیشتر از یک یا دو قوطی شیرخشک به وی تحویل داده نمی‌شود؛ اما افرادی که دارای روابط هستند، گاهی شیرخشک را به‌صورت کارتن دریافت می‌کنند.»
کاهش تامین شیرخشک توسط شرکت های توزیع
یکی از داروسازان منطقه نیز در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به مشکلات توزیع گفت: «تأمین شیرخشک توسط شرکت‌های پخش به شدت کاهش یافته است. این موضوع نه‌تنها دسترسی مردم بلکه عملکرد داروخانه‌ها را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در شهرستان‌هایی مانند سیب‌وسوران و مهرستان، تأمین شیرخشک با دشواری فراوان همراه است.»
یکی دیگر از شهروندان ساکن مهرستان نیز اعلام کرد: «پیش‌تر سهمیه هر کودک تا ۱۲ قوطی در ماه بود، اما این میزان اکنون به ۷ قوطی کاهش یافته و مابقی نیاز باید از طریق بازار آزاد و با قیمت‌های چندبرابری تأمین شود.»
کمبود شیرخشک وجود ندارد
در همین خصوص، یک مقام مسئول در معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: «شیرخشک از اقلامی است که تأمین و توزیع آن مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی وزارت بهداشت انجام می‌شود. بر اساس این دستورالعمل‌ها، اولویت با کودکان زیر یک‌سال و همچنین نوزادانی است که دارای شرایط خاص پزشکی هستند.»
وی افزود: «کاهش سهمیه کودکان بالای یک‌سال تصمیمی کشوری و بر اساس سیاست‌های جدید تغذیه‌ای اتخاذ شده است، چراکه پس از این سن، تغذیه کودک باید به‌تدریج متنوع شود. با این‌حال، ما کمبودهایی در سطح استان داریم و تلاش می‌کنیم با نظارت دقیق‌تر و بازرسی‌های دوره‌ای، مانع از بروز تخلفات احتمالی در داروخانه‌ها شویم.»
اگرچه مسئولان از اجرای دقیق دستورالعمل‌ها و نظارت بر توزیع سخن می‌گویند، اما واقعیت میدانی نشان می‌دهد که بخش زیادی از خانواده‌ها، به‌ویژه در مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان، برای تأمین نیاز اولیه نوزادان خود با چالش جدی مواجه‌اند. شکاف میان بخش‌نامه‌ها و آنچه در عمل رخ می‌دهد، موجب گلایه مردم شده است و این موضوع نیازمند بازنگری فوری در نظام تأمین، توزیع و نظارت بر عرضه شیرخشک در این مناطق است.
