مطالبات فعالان حوزه فرهنگی از دولت جدید چیست؟/۹/
دوره مدیریت قرنطینه‌ای در فرهنگ پایان یافته است
دولت باید با وضع قوانین حمایت کننده تصدی‌گری را کم کند و امکان دهد جامعه هنری، تشکل‌های صنفی هنری و NGOها به فعالیت بپردازند و دولت از آن‌ها پشتیبانی کند.
ایلنا: سیدمحمد بهشتی معتقد است: دوره مدیریت قرنطینه‌ای در حوزه فرهنگ به پایان رسیده است.
سیدمحمد بهشتی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به اولویت‌های دولت جدید در حوزه فرهنگ گفت: دولت جدید باید در اولین گام‌های خود فضای امنیتی را از روی فرهنگ بردارد و بعد برای فرهنگ اصالتا ارزش قائل باشد و وزارت فرهنگ را واقعا وزارت فرهنگ بداند و نه تبلیغات.
وی ادامه داد: نقش دولت باید نقشی حمایتی و پشتیبانی باشد زیرا فرهنگ ورزیدن و آفرینش فرهنگی امری است که در حوزه فرهیختگان است و نقش حاکمیت در این حوزه به عنوان پشتیبانی کننده و حمایت کننده می‌تواند به خوبی موانع را از راه هنرمندان بردارد.
رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افزود: اگر ما برای بخش‌های مختلف فرهنگ مانند رسانه، سینما و کتاب شأن رسانه‌ای قائل باشیم در طی این سال‌ها نکاتی باید در رفتار با حوزه‌ها مدنظر قرار می‌گرفته که از نظر دور بوده است.
وی ادامه داد: نکته مهم این است که تا سال ۱۳۷۰ هر کشوی می‌توانست بخش فرهنگ و سایر بخش‌ها را به صورت قرنطینه‌ای مدیریت کند یعنی اینکه مدیران می‌توانستند با استفاده از سیستم قرنطینه تقسیم‌بندی کنند که چه محصولات و تصمیماتی به نفع آن‌ها است و چه کارهایی به نفع آن‌ها نیست و لذا جلوی محصولاتی که تشخیص می‌دادند برای آن‌ها مفید نیست را بگیرند.
بهشتی ادامه داد: اما از سال ۱۳۷۰ به بعد با رشد استفاده از تکنولوژی و گسترش آن شرایط قرنطینه‌ای دیگر امکان مدیریت پیش‌خوان فرهنگی برای مدیران وجود ندارد.
وی ادامه داد: مدیران از سال ۷۰ تا امروز یا خود می‌خواستند یا تحت فشار بودند که به سیستم قرنطینه‌ای رفتار بکنند اما امروز و در شرایطی که ما هستیم؛ ادامه دادن سیستم مدیریت قرنطینه‌ای یعنی آنکه ما بخواهیم جلوی سیل؛ سیم خاردار بکشیم.
بهشتی با توضیح بیشتر شرایط قرنطینه‌ای گفت: به دلیل اعمال مدیریت قرنطینه‌ای پیش‌خوان فرهنگی ما توسط بخش‌های دیگری فتح شده است به همین دلیل امروز شاهد هستیم که ما صدا و سیمای ملی نداریم و شبکه‌های ماهواره‌ای اوقات فراغت مردم را پر می‌کند.
وی ادامه داد: زمانی که شما جلوی انتشار کتاب یا فیلمی را می‌گیرید آن هم باوجود اینترنت؛ افراد اثر خود را در اینترنت ارائه می‌کنند و مخاطبان نیز به آن دست پیدا می‌کنند.
بهشتی ادامه داد: پافشاری بر الگو و شرایط قرنطینه‌ای یعنی اینکه بعضی از مدیران ما همچنان سرشان در زیر برف است و ما فرصت‌ها را از دست می‌دهیم. اما ما نمی‌توانیم بالفعل و بالقوه از فرصت‌ها استفاده نکنیم و پیش‌خوان فرهنگی خود را بیش از پیش از دست بدهیم.
بهشتی در پاسخ به این سوال که در بخش اقتصاد هنر آیا می‌توان وضعیت را بهبود داد، گف: خوشبختانه با وجود تحریم‌هایی که دچار آن شده‌ایم؛ اقتصاد هنر در کشور ما تحریم نیست و بعید است که در این حوزه تحریم شویم. به همین دلیل لازم نیست که مدیر جدید بیاید اقتصاد هنر را ایجاد کند و فقط کافی است عواملی را که مخل این اقتصاد هستند؛ بردارد و از این بخش حمایت کند.
وی ادامه داد: دولت باید با وضع قوانین حمایت کننده تصدی‌گری را کم کند و امکان دهد خود جامعه هنری تشکل‌های صنفی هنری و NGOها به فعالیت بپردازند و دولت از آن‌ها پشتیبانی کند.
وی ادامه داد: دولت باید به وظایف حاکمیتی خود ادامه دهد اما کارهایی مانند حل و فصل کردن مشکلات درونی صنوف و دفاع از افراد یک صنف باید به خود صنوف واگذار شود. و نقش حاکمیتی فقط باید در حوزه حمایتی باشد و نباید به شرایط قرنطینه بازگردد.
وی با ذکر مثالی پیرامون تفاوت نقش حاکمیتی بدون قرنطینه گفت: به طور مثال امروز یک کتاب برای انتشار باید به وزارت ارشاد برود و وزارت ارشاد کتاب را می‌خواند و بعد درصورت صلاحدید به آن مجوز می‌دهد. اینگونه رفتار براساس الگوی شرایط قرنطینه است و اگر کتابی مجوز نگیرد، اجازه چاپ ندارد. درحالی‌که می‌توانیم با استفاده از یک شیوه تخصصی مانند سایر حوزه‌ها رفتار کنیم. به طور مثال در حوزه پزشکی به دلیل وجود سازمان نظام پزشکی، اگر تخلفی ازسوی یک پزشکی صورت بگیرد، سازمان نظام پزشکی آن را بررسی می‌کند.
وی افزود: ما نیز باید یک نظام فرهنگی داشته باشیم و اجازه دهیم آثار تولید شود و بعد اگر مشکلی بود به آن رسیدگی کنیم. امروز دیگر الگوی مدیریت شرایط قرنطینه را نمی‌توانیم در کشور داشته باشیم.
بهشتی درباره وضعیت نیروی انسانی و همچنین مدیران فرهنگی آینده گفت: اولین ویژگی مدیر فرهنگی این است که باید فرهنگ را درک کند. تولید و به وجود آمدن مدیر فرهنگی در جهان و در ایران بسیار کم است. این قلت به حدی است که مدیران فرهنگی را هم ارزش الماس کرده است.
وی ادامه داد: متاسفانه در کشور ما کسانی که از بیرون به فرهنگ نگاه می‌کنند با آن آشنا نیستند و هر فردی را که روی دستشان مانده به عنوان مدیر فرهنگی معرفی می‌کنند درحالی‌که هرکسی نمی‌تواند مدیر فرهنگی شود. مدیر فرهنگی در طول زمان به وجود می‌آید.
بهشتی ادامه داد: امروز دیگر سال ۵۸ نیست که ما تجربه نداشته باشیم. امروز سال ۹۲ است. ما ۳۴ سال فرصت داشتیم که در حوزه فرهنگ کار کنیم و امروز می‌توانیم با نگاه کردن به کارنامه افراد متوجه شویم که در کدام دوره کار فرهنگی خوب بوده و مدیر فرهنگی خوب بوده است.
