پاسخ آموزش و پرورش به ابهامات و اشتباهات کتب درسی/ منتقدان، مردم عادی را تحریک نکنند

به گزارش خبرنگار ایلنا، محمود امانی‌طهرانی، مدیرکل تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش در نشستی که امروز در استودیوی الفبای وزارت آموزش و پرورش برگزار شد در پاسخ به سوالی مبنی بر انتقادات وارده به اشکالات کتاب‌های درسی از جمله کتب جغرافیا و فارسی اظهار داشت: تعداد گزارش‌های اشتباه در ارتباط با اشکالات کتاب‌های درسی کمتر از 10 مورد است و این آمار در میان چند صد هزار کتابی که تولید و منتشر می‌شود، آماری ناچیزی است. در برخی موارد شاهد هستیم که از روی تصور ذهنی برخی افراد، موردی در کتاب درسی اشکال تلقی می‌شود، در حالی که اصلا اشکال وارد نیست.

وی افزود: به طور مثال در صفحه 28 کتاب جغرافیای پایه دهم نقشه مرکزی کوه‌های ایران وجود دارد و در این نقشه برخی از نقاط شهری مشخص شده است. گروهی نسبت به این نقشه اعتراض کردند به عنوان مثال چرا بابل در این نقشه به عنوان مرکز استان مازندران نام برده شده است در حالی که در این نقشه اصلاً بحث مرکز استان مطرح نشده است وفقط بحث نقاط شهری مورد بحث است.  ذکر این نکته ضروری است که تمام نقشه‌های کتاب جغرافیا توسط سازمان جغرافیای نیروهای مسلح تهیه می‌شود و این سازمان دقیق‌ترین نقشه‌ها را بر حسب چیزی که ما از آنها می‌خواهیم ارائه می دهد.

مدیرکل تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: ما از سازمان جغرافیای نیروهای مسلح این پرسش را داشتیم که چرا به جای بابل، ساری در نقشه نیامده است. نکته مهم در آنجا آن است که این سازمان برای ترسیم یک نقشه سراغ جی آی‌اس می‌روند و آن شهری که توسعه شهری و جمعیتش بیشتر است در لایه بالاتری قرار می‌گیرد و مازندران از معدود استان‌هایی است که شهری غیر از مرکز استان، از توسعه جمعیتی بیشتری برخوردار است و در نتیجه در نقشه بابل در جی‌آی‌اس قرار گرفته است.

طهرانی‌امانی با تاکید بر اینکه قرار نیست ما یک نقشه شروع با ذکر تمامی نقاط شهری و یا مراکز استان‌ها را داشته باشیم گفت: ما معتقدیم که نقشه از نظر علمی بلااشکال است و روند علمی آن به خوبی و به درستی طی شده است. در این مورد افراد و منتقدان باید تحمل بیشتری داشته باشند و مردم عادی را تحریک نکنند. البته در جای دیگر در یک نقشه مشکلی وجود داشت که اصلاح شد.

وی با بیان اینکه در کتاب جغرافیا تعدادی از بنادر مهم کشور ذکر شده است گفت: ذکر بنادر در کتاب از طریق استعلام سازمان بنادر و دریانوردی انجام می‌شود به طور مثال در شمال کشور بندر امیرآباد و در جنوب بندر امام خمینی مهم ترین بنادر به شمار می‌رود و در کتاب هم همین‌ها ذکر شده است اما برخی افراد به دلیل دلبستگی‌های منطقه‌ای عنوان می‌کنند که چرا بندر شهر ما در کتاب نیامده و یا مردم منطقه ما درخواست دارند که فلان بندر در کتاب ذکر شود. در حالی که  امکانپذیر نیست چرا که حجم محفوظات افزایش می‌یابد و کتاب شلوغ می‌شود. دامن زدن به خواسته‌های شخصی، برخلاف تصمیمات اجتماعی ملی ما است.

طهرانی‌امانی با تاکید بر اینکه کتاب درسی متعلق به هیچ جناح سیاسی و اقلیت قومی نیست بلکه ملی است و باید از آن مراقبت کرد اظهار داشت: در یکی از کتاب‌ها اسم شاعر اشتباه ذکر شده این در حالی است که اصلا اشتباه عمومیت ندارد و در یکی از تمرین‌های یک سطری پایان یک درس، یک بیت آورده شده، نویسنده کار اسنادی خود را به دقت انجام نداده و به حافظه خود اتکا کرده است که این خطا است و به گروه تذکرات لازم را داده‌ایم اما تعمیم دادن این موارد را امری غیرمنصفانه می‌دانیم.

مدیرکل تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش درباره عدم علت ذکر رودخانه تجن در کتاب درسی پنجم دبستان توضیح داد و گفت: اگر بخواهیم هر رودخانه ای را در کتاب ذکر کنیم حجم اطلاعاتی نقشه زیاد می‌شود. ما در این کتاب به چند رودخانه اصلی اکتفا کرده‌ایم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه ما توضیحات لازم را در ارتباط با اشتباهات کتاب‌های درسی به مجلس ارائه داده‌ایم گفت: ما در کاری که مبنای علمی دارد دست نمی‌بریم و هر تصمیمی باید در شورای برنامه‌ریزی گرفته شود. ما مکاتبات خود را با مجلس انجام داده‌ایم اما اینکه آیا قانع شده‌اند یا نه امری شخصی و درونی است.

مدیرکل تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش به آخرین تغییرات کتب درسی پایه دوازدهم اشاره کرد و گفت: در این پایه تعدادی کتب درسی جدید تحت عنوان مدیریت خانواده و سبک زندگی و کتاب سلامت و بهداشت تدوین شده که برای تمامی دانش آموزان به مدت دو ساعت در هفته تدریس می‌شود. در کنار این کتاب‌ها کتاب‌های دیگری در حال تالیف هستند به طور مثال در رشته ادبیات علوم انسانی برای سال آینده کتاب تحلیل فرهنگی را خواهیم داشت که امسال برای رشته معارف این کتاب تدریس شد.

وی ضمن اشاره به اینکه ما نمی‌خواهیم محتوای دروس مقطع پیش دانشگاهی را به دوره دبیرستان وارد کنیم گفت: از مولفان خواهش کردیم که سطح کتب درسی را دشوار نگیرند چراکه کتب پایه دوازدهم با کتب پیش دانشگاهی کاملا متفاوت است.

امانی طهرانی ادامه داد: دو کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای و همچنین کتاب کارگاه کارآفرینی و تولید و کتاب هنر در پایه دهم و یازدهم تازه تالیف هستند که قرار شد دو مورد از این کتاب‌ها به صورت انتخابی در پایه‌های دهم و یازدهم تدریس شود که اقبال به کتاب سواد رسانه‌ای در پایه دوازدهم و اقبال به کتاب کارگاه کارآفرینی در پایه یازدهم بیشتر بود اما به کتاب هنر کمتر توجه شد. در صورتی که حتی یک جمله از کتاب هنر از هیچ متن قبلی گرفته نشده است و خلق اثر هنری، نقد هنری و ارزشگذاری میراث فرهنگی و هنری محورهای جذاب این کتاب به شمار می رود.

مدیرکل تالیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش با بیان این مطلب که کتب خوبی در پایه دوازدهم تالیف شده اما به دلیل اینکه اثری در بارم بندی ندارند و در کنکور تاثیری برای آنها لحاظ نشده این نگرانی وجود دارد که بحث کیفیت آموزش و این کتاب‌ها قربانی کنکور شود، گفت: متاسفانه برخی کتاب‌ها در کنکورزدگی مورد غفلت قرار گرفته می‌شود در حالی که آموزش و پرورش ما پیشرفت کرده اما کنکور یک جا ایستاده است و هیچ روند رو به رشدی را نداشته است.