کاهش چشمگیر عوامل غیرمجاز جمع آوری زباله در ۶ ماه اخیر/ اصلاح قیمت‌های غیرمتعارف مزایده های پسماند خشک

«مهدی بابایی» عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به سوالی درباره تعداد کودکان زباله گرد در تهران و برنامه شهرداری برای جلوگیری از فعالیت کودکان اظهار کرد: فعالیت کودکان کار در حوزه خدمات شهری بیشتر در همین زمینه جمع آوری پسماند خشک بوده است و صرفا با ابلاغ یک دستورالعمل نمی‌توانیم این مشکل بنیادین را حل کنیم. باید مقدمات لازم را جهت اصلاح فرایند جمع آوری زباله ببینیم و وقتی این فرایند اصلاح شود حذف عوامل غیرمجاز و در پی آن کودکان کار را نیز شاهد خواهیم بود. 

کاهش چشمگیر عوامل غیرمجاز جمع آوری زباله در ۶ ماه اخیر

بابایی با بیان اینکه در شش ماه اخیر به صورت چشم گیری شاهد کاهش عوامل غیرمجاز جمع آوری زباله بوده‌ایم اضافه کرد: این عدد به صفر نرسیده است اما پیگیر هستیم که فعالیت عوامل غیرمحازی که به صورت گونی به دوش در سطح شهر بودند و تعدادی از آن‌ها نیز کودکان کار بودند را اصلاح کنیم. 

او اضافه کرد: الان چند طرح پایلوت در مناطق مختلف در حال انجام است که خروجی این طرح‌ها بررسی و بهترین روش برای جمع آوری زباله خشک به دست آید. 

بابایی اصلی‌ترین ایده برای این طرح‌ها را mrf یا ایستگاه‌های میانی پسماند عنوان کرد که در چند پهنه مراحل انتهایی آن در حال انجام است و به زودی افتتاح خواهد شد. 

او با اشاره به اقدامی که برای قیمت‌گذاری پسماند در نظر گرفته شده است گفت: چند طرح نیز در مناطق مختلف در حال انجام است، از جمله اصلاح قیمت‌هایی که پیمانکاران پسماند خشک در مزایده باید به شهرداری پرداخت می‌کردند. 

بابایی افزود: زیرا یکی از عواملی که موجب شد پیمانکاران پسماند خشک اقدام به جذب عوامل غیرمجاز کنند عددهای غیرکارشناسی بود که در مزایده باید به شهرداری تهران پرداخت می‌کردند. 

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: پیمانکار باید خدماتی ارائه می‌کرد و آن را در قالب مزایده به شهرداری پرداخت می‌کرد. اما این عدد و رقم‌ها خیلی با واقعیت‌ها متفاوت بود و باعث می‌شد پیمانکاران نتوانند از روش‌های اصولی ارقام را به دست بیاورند و به روش‌های غیرمجاز رجوع می‌کردند. 

او با اشاره به اصلاح قیمت پسماند در دو منطقه و به صورت پایلوت گفت: در دو منطقه به صورت پایلوت قیمت‌ها را اصلاح کردیم و از پیمانکاران تعهد گرفتیم که به این سمت نروند. در یکی دو منطقه به صورت ویژه اپلیکیشن‌های جمع آوری پسماند فعال شدند و مدل جمع آوری زباله را به سمت اپلیکیشن‌ها بردیم و قرار شد این چند مدل با همدیگر کار کنند و بهترین خروجی را در مناطق جاری کنیم. 

ارائه قیمت های غیرواقعی نرخ پسماند از سوی شهرداری در دوره های قبل 

او درباره قیمت‌هایی که در مزایده به پیمانکارها ارائه می‌شود گفت: در قسمت مزایده قیمت کارشناسی که شهرداری به عنوان قیمت پایلوت برای شرکت در مناقصه اعلام می‌کند اصلاح شده است. در دوره‌های قبل صرفا رویکرد اقتصادی به موضوع پسماند صورت می‌گرفت و همین مساله باعث می‌شد قیمت پایلوت کارشناسی خارج از واقعیت باشد چرا که شهرداری صرفا دنبال درآمدزایی بود و پیمانکاران بازیافت نیز باید در مزایده‌ها شرکت می‌کردند و با قمیت‌های غیرواقعی و بالا برنده می‌شدند و برای اینکه عدد بالا را کسر کنند به روش‌های استفاده از عوامل غیر مجاز رجوع می کردند که به تبع آن قسمت کوچکی از آن نیز کودکان کار بودند. 

بابایی افزود: اما الان دنبال این هستیم که هر سه هدف بنیادی اصلاح فرایندها، جنبه‌های زیست محیطی و اقتصادی رعایت شود و هر سه ضلع را با هم پیش ببریم چرا که دیدگاه تک بعدی همین شرایط فعلی را رقم می‌زند. مدلی که موجب اذیت همه‌ی شهروندان شده بود و می‌دیدیم عوامل غیرمجاز جمع آوری زباله در سطح شهر هستند، عامل اصلی خود شهرداری تهران بود چرا که قیمت‌های کارشناسی که برای بازیافت می‌گذاشت بیش از حد متعارف بود و باعث می‌شدد پیمانکاران به این سمت سوق داده شوند. 

او با تاکید بر اینکه دنبال اصلاح زیرساختی برای ارائه قیمت عادلانه به عنوان قیمت پایلوت هستیم گفت: تا وقتی از پیمانکار تعهد می‌گیریم که عوامل غیرمجاز در این چرخه وارد نشوند پیمانکار نیز قادر باشد به این تعهد عمل کند. 

ارائه قیمت های غیرمتعارف به پیمانکاران در دوره های گذشته

بابایی ادامه داد: در دوره قبل قیمت کارشناسی را خیلی بالا و غیرمتعارف در نظر می‌گرفتند و به رقم تعهدی که از پیمانکار دریافت می‌کردند تا از عوامل غیرمجاز استفاده نکند، در واقعیت امکان‌پذیر نبود چرا که نمی‌توانستند عدد تعهد داده را پرداخت کنند و از عوامل غیرمجاز استفاده می‌کردند. الان همزمان که این تعهد را اخذ می‌کنیم قیمت را نیز عادلانه کردیم تا بتوانند از پس کار برآیند و به عوامل غیرمجاز روی نیاورند. لذا اعداد ثابت نیست و براساس هر منطقه، مقتضیات و میزان زباله خشک در مناطق قیمت‌های کارشناسی متفاوت است. 

او درباره ارقام غیرقانونی فروش پسماند گفت: قیمت‌ها متفاوت است و هر قسمتی از زباله خشک قیمت متفاوت دارد و قیمت در ایجاد عوامل غیرمجاز موثر نبود بلکه علت اصلی نگاه اقتصادی و درامدزایی صرف شهرداری به موضوع بود که در حال اصلاح هستیم تا عوامل غیرمجاز را به صفر برسانیم. 

او در پاسخ به سوال دیگری درباره اجرای طرح جامع مدیریت پسماند و کاپ در دوره جدید مدیریت شهری گفت: اولویت اول حوزه پسماند اجرای طرح جامع پسماند است که سال گذشته به تصویب شورای شهر رسید. 

دلایل عدم موفقیت طرح کاپ

او با اشاره به اینکه قسمتی از این طرح به عنوان طرح کاپ در سال ۱۴۰۰ اجرا شد افزود: به این دلیل که عملکرد طرح کاپ خارج از طرح جامع مدیریت پسماند بود، موفقیت‌آمیز نبود چرا که قرار بود طرح کاپ به صورت پایلوت در چند منطقه اجرا شود اما بدون اینکه کلیه عوامل اجرائی را در این زمینه توجیه کنند در کل تهران اجرا می‌شود. 

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران ادامه داد: به همه‌ی مدیران خدمات شهری توصیه کردم که اولویت اول ما اجرای طرح جامع مدیریت پسماند است و برنامه سازمان مدیریت پسماند نیز این است که طرح بلند مدت جامع مدیریت پسماند را به صورت جهادی و تحولی و با سرعت بیشتری اجرا کنند.