خبرگزاری کار ایران

محمد برشان

  • در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛

    بحران‌‌ آب، گرمایش بی‌سابقه زمین، خشکسالی‌های متوالی و تغییر‌اقلیم لزوم توجه به میراث‌ کشاورزی را در ایران دوچندان کرده است. قنات‌ها به‌عنوان مهمترین میراث‌فرهنگی کشاورزی ایران و جهان تنها یک فناوری دستیابی به منابع آب نیستند، میراثی هستند که حیات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بخش عمده‌ای از کشور طی چندین هزاره به آن وابسته بوده است. متخصصان حوزه قنات معتقدند، این دارایی ارزشمند در شرایطی که ایران با بحران آب و خشکسالی دست‌به گریبان است کاملا به محاق رفته است درحالی‌که احیای گردشگری قنات می‌تواند نقش قابل توجهی در حفظ پایداری زیست بوم و فرهنگ منطقه داشته باشد.

  • منابع تأمین آب در کویر لوت چگونه بوده است؟

    زنگ خطر خشکسالی‌های مداوم و بحران آب سالهاست به صدا درآمده است و دسترسی به آب یکی از عوامل مهم در عرصه‌های مختلف زندگی در مقیاس‌های محلی، ملی و فراملی است. کارشناسان و پژوهشگران متخصص حوزه قنات اما می‌گویند، در بحران آب که هم‌اکنون گریبان دولت و مردم را گرفته است بررسی نظام مدیریت بومی منابع آب با رویکرد‌ محلی که حاصل تجربه چندین هزار ساله ایرانی‌ها از گذشته‌های دور است باید هر چه بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. آنها معتقدند، قنات‌ها و استفاده از دانش مهندسی آب این امکان را فراهم کرد که کویر تشنه دشت لوت در طول تاریخ سیراب باقی بماند و زندگی مردم در خشک‌ترین و گرم‌ترین نقطه زمین جریان داشته باشد.

  • گذشته آب در ایران؛

    یکی از متخصصان قنات که مطالعات گسترده‌ای روی قنات‌های باقیمانده و تاریخی ایران دارد معتقد است، امپراتوری بزرگ ایرانیان در دوره هخامنشی و ساسانی مدیون قنات‌ها و دانش آبشناسی ایرانیان بوده است. او می‌گوید: اگر کسی زمین بایری را در دوره هخامنشیان با احداث قنات آبیاری می‌کرد تا ۵ سال از پرداخت مالیات معاف بود.

  • در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:

    مقنی‌ها را معماران بی‌نام و نشان می‌دانند. افرادی که با تکیه بر دانش تجربی آب را در کویر و شوره‌زارهای ایران حفظ کردند. معمارانی که غالبا بی‌سواد بودند اما با تکیه بر دانش پیشینیان خود، زمین را آباد کردند. اما سهم مقنی‌ها از آبادانی شهرها و روستاها انواع بیماری‌های مفصلی و درد فقر و نداری است. «محمد‌برشان» متخصص قنات‌های ایران می‌گوید: از مقنی‌ها و حافظان قنات دیگر کسی باقی نمانده است. بسیاری از دنیا رفته‌اند و تعداد انگشت‌شمار باقی‌مانده با فقر و بیماری‌های بسیار دست و پنجه نرم می‌کنند. آنها درحالی بیمه ندارند که دارای مشکلات مفصلی و روماتیسم و انواع بیماری‌های ریوی هستند.

  • ایلنا گزارش می‌دهد؛

    ایران در ۵۰ سال اخیر، نزدیک به ۷۰ هزار رشته قنات داشت که در ۵ دهه اخیر، ۳۵ هزار رشته قنات را به‌دلیل تغییر اقلیم، حفر چاه‌های بی‌رویه و از دست رفتن حرایم قنات‌ها برای همیشه از دست‌داد. با این وجود، ۳۴ هزار رشته قنات دیگر همچنان باقی مانده است که همین تعداد باقی مانده نیز ایران را هنوز در صدر کشورهای جهان در برخورداری از تعداد قنات‌ها نشانده است. متخصصان قنات در ایران اما زنگ هشدار قنات‌ها را مدتهاست به‌صدا درآورده‌اند. «محمد برشان» مدیر مرکز قنات استان کرمان معتقد است، قنات‌های ایران بیش از آنکه در خطر فرونشست قرار بگیرند، دچار فروچاله شده‌اند.