هرکسی اگر به قدرت برسد تلاش می‌کند تا سلیقه‌ی خود را در میان مردم اِعمال کند

به گزارش ایلنا، محسن امیریوسفی بعد از نمایش فیلم آشغال‌های دوست‌ داشتنی گفت: در مورد این فیلم می‌توان «یکی داستان پر آب چشم» تعریف کرد که شامل مشکلات و موانع موجود بر سر راه نمایش آن و در طول سال‌های گذشته باشد اما به نظرم به‌‌جای پرداختن به حاشیه‌ها شاید بهتر باشد به این فکر کنیم که «آشغال‌های دوست‌داشتنی» مثلاً همین چند روز پیش ساخته شده و حالا به نمایش درآمده است.

امیریوسفی افزود: از روز نخست تولید «آشغال‌های دوست‌داشتنی» من هم مثل بسیاری از همکارانم همیشه آرزو و البته تاکید داشتم که نخستین نمایش این فیلم باید حتماً در داخل ایران انجام شود و امروز که این ایده سرانجام به تحقق رسیده، خوشحالم و توقع ندارم کسی به‌خاطر این عقیده از من قدردانی کند.

وی سپس درباره‌ی شائبه‌ی ایجاد تغییر در فیلم‌نامه‌‌ی ارائه شده و محصول نهایی گفت: برخلاف چنین تصوری اتفاقاً من به شکلی کاملاً قانونی فیلم می‌سازم و نه تنها یک کلمه جابه‌جا نمی‌کنم بلکه گاهی به دلیل محافظه‌کاری، حتی برخی از آن‌ها را تعدیل می‌کنم.

امیریوسفی با اشاره به پای‌بندی خود به پروانه ساخت فیلم‌های خود افزود: نکته این‌جاست که وقتی برای من که این‌قدر قانونمند هستم چنین حواشی و مشکلاتی ایجاد می‌شود باید گفت وای به حال کسانی که به دلیل مصلحت‌های موجود در زمینه‌ی کارگردانی تغییراتی در فیلم‌نامه به وجود آورده و می‌آورند!

وی گفت: خوشبختانه گزارش مکتوبی وجود دارد که در آن قید شده بر اساس تطابق فیلم با فیلم‌نامه‌ی ارائه شده، در نسخه‌ی اولیه‌ی فیلم‌نامه دیالوگ‌هایی وجود دارد که به نظر می‌رسد کارگردان فیلم بر اساس مصلحت‌ِ موجود، از استفاده از آن‌ دیالوگ‌ها صرف‌نظر کرده است. نکته‌ای که نشان می‌دهد شائبه‌ی ایجاد تغییر در فیلم‌نامه‌ی اولیه و تفاوت آن با نسخه‌ی نهایی صحت ندارد.

‌امیریوسفی افزود: الآن که با فاصله فیلم را می‌بینم متوجه می‌شوم بحث‌های درون آن منطقی بوده و فیلم در ستایش گفت‌وگو است اما زمانی که فیلم را می‌ساختم بیش‌تر به دنبال نمایش ویژگی‌های فنی و تکنیکی آن بودم. نکته‌هایی که ظاهراً در کشور ما کم‌تر کسی علاقه دارد به آن‌ها توجه کند.

محسن امیریوسفی افزود: شاید بتوان گفت قاب‌هایی که به عنوان شخصیت‌های محوری حضور دارند دربر گیرنده‌ی گوشه‌ها و بخش‌هایی از شخصیت اصلی فیلم یعنی منیر (با بازی شیرین یزدان‌بخش) محسوب می‌شوند. بخش‌هایی شامل خشم، آرامش، عشق و حسرت‌های او که در نهایت، گویی همدیگر را تکمیل می‌کنند و منیر و دغدغه‌های او برای حفظ خانه‌اش را به وجود می‌آورند.

وی گفت: این تیپ شخصیت‌ها که در فیلم و از طریق قاب‌ها با هم گفت‌وگو می‌کنند، آگاهانه در عالی‌ترین لحظه‌ و موقعیت زندگی خودشان هستند. به عنوان مثال امیر (صابر اَبَر) رزمنده‌ای است که با اسلحه‌‌ و یک علامت پیروزی در اوج قرار دارد. منصور (شهاب حسینی) با عکس سیاه و سفیدی که خودش با لباس چریکی در آن حضور دارد، رامین (حبیب رضایی) با لباس فارغ‌التحصیلی و محمدعلی (اکبر عبدی) در کنار ماشین قدیمی و باغ دوست‌داشتنی‌اش نیز چنین وضعیتی دارند و تصویر آن‌ها در اوج به ثبت رسیده است.

امیریوسفی گفت: این شخصیت‌ها که به نوعی شخصیت منیر (شیرین یزدان‌بخش) را تشکیل می‌دهند در نهایت باعث می‌شوند او به این نتیجه برسد که ظاهراً همه چنین شرایطی دارند و برای رسیدن به مفاهمه و آرامش، همه‌ی آن‌ها چنین مسیری را پشت سر گذاشته‌اند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: می‌توان گفت شخصیت‌های فرعی فیلم در قاب‌های تعصب‌آمیز و ایدئولوژیک خود باقی مانده‌اند و به همین دلیل در میان تماشاگران فیلم، تنها، کسانی از تماشای «آشغال‌های دوست‌داشتنی» لذت می‌برند که از زاویه دید مادر (منیر) با فیلم همراه شده‌اند.

امیریوسفی گفت: حرف‌هایی که در فیلم زده می‌شود فقط متعلق به سال‌های اخیر یا مثلاً چهار دهه قبل نیست. حرف‌هایی است که صدها سال پیش هم زده می‌شده است. حرف‌هایی که گروه‌های مختلف به زبان می‌رانند و با وجود عمیق بودن و حق داشتن همه در این بحث‌ها، مضحک و حتی می‌توان گفت کمدی است. به اعتقاد من گفت‌وگو، کرسی آزاد‌اندیشی، صحبت‌ کردن و مفاهمه برای این است که حقیقت‌های نهفته در گفته‌های افراد (در این فیلم: شخصیت‌های داستان) را کنار هم بگذاریم و در نهایت به تفاهم برسیم.

وی افزود: باید پذیرفت که همه‌ی ما همیشه در زمینه‌ی ارائه‌ی آزادی اغراق کرده‌ایم و این در حالی است که بسیاری از ما اگر به قدرت برسیم تلاش می‌کنیم تا سلیقه‌ی خود را در میان مردم اِعمال کنیم. به همین دلیل شاید بهتر باشد کمی هم از دید صد سال آینده به روزگار امروز نگاه کنیم و دشواری‌های احتمالی آینده را با امروز مقایسه کنیم.

امیریوسفی در پاسخ به پرسش یکی از تماشاگران حاضر در سالن درباره‌ی نمادهای نهفته در فیلم گفت: اگر قرار باشد از این زاویه به فیلم بپردازیم شاید بهتر باشد بگوییم همه‌ی ما نماد هستیم. نماد خودمان و تیپ خاصی که به جامعه ارائه می‌دهیم.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به دشواری‌های بازیگران این فیلم که به گفته‌ی او به ضرورت داستان، در مکان‌هایی دور از هم حضور داشته‌اند گفت: اساس فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» بر «عکس» استوار شده و شاید از این لحاظ به عنوان ساده‌ترین داستان در سینمای ایران قابل بررسی باشد. داستان مادربزرگی که در تنهایی با عکس‌های لب طاقچه‌ی اتاق‌اش حرف می‌زند.

امیریوسفی هم‌چنین در پاسخ به پرسش یکی دیگر از تماشاگران درباره‌ی اِعمال تغییرات در فیلم، متناسب با سلیقه‌ی مدیران گفت: اگر قرار بود تغییرات مورد نظر برخی مدیران قبلی اِعمال شود شاید همان سال 92 که فیلم آماده‌ی نمایش بود، در جشنواره‌ی آن ‌سال به نمایش درمی‌آمد و شاید من هم تا الآن چند فیلم دیگر ساخته بودم.

وی افزود: البته نسخه‌ی نهایی فیلم، تغییرات محدودی داشته اما خوشحالم که داستان فیلم هم‌چنان سر جای خود مانده و ظاهراً جذابیت خود را حفظ کرده است.

امیریوسفی سپس درباره‌ی انتشار خبری مبنی بر دریافت خسارت در ازای ایجاد تاخیر در نمایش فیلم گفت: چنین چیزی صحت ندارد.

وی گفت: زمان تولید «آشغال‌های دوست‌داشتنی» بنیاد سینمایی فارابی در ساخت این فیلم مشارکت و نظارت داشت. اما بعد از تغییر مدیریت وقت این بنیاد، پیشنهاد شد بنیاد فارابی، سهم من از مشارکت در تهیه‌کنندگی فیلم را خریداری کند که البته به شکل طبیعی با مخالفت من همراه بود.

وی با تاکید بر لزوم شفاف‌سازی در ارائه‌ی حمایت مالی از فیلم‌ها افزود: در حال حاضر مشارکت بنیاد سینمایی فارابی به وام تبدیل شده و من عملاً به مدیران این بنیاد بدهکار هستم که البته پس از پایان نمایش فیلم باید بدهی خود را به آن‌ها بپردازم.

امیریوسفی هم‌چنین گفت: من از شبه‌خبرنگاران برخی رسانه‌ها که به این بحث‌ها دامن می‌زنند دلخوری ندارم. واقعیت این است که باید پذیرفت اگر حمایت مطبوعات و رسانه‌ها نبود شاید این فیلم هرگز به اکران نمی‌رسید.

وی سپس حمایت حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی از فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» را «دروغ سیزده» دانست و افزود: از زمانی که این خبر منتشر شد سیل تبریک دوستان و همکاران نیز راه افتاد و من با گذشت حدود یک هفته از انتشار چنین خبری هم‌چنان دلم می‌خواهد در این دنیای خیالی باقی بمانم و تصور کنم این اتفاق در واقعیت رخ داده است!

بخش پایانی این جلسه‌ی نقد و بررسی به صحبت‌های محسن امیریوسفی، کارگردان فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» اختصاص داشت. وی گفت: امیدوارم شرایطی فراهم شود که در کشور ما هیچ فیلمی در توقیف نباشد.

امیریوسفی «توقیف آثار هنری» را «غیرمنصفانه» توصیف کرد و افزود: امیدوارم در آینده هیچ‌کدام از مدیران به چنین عملی دست نزند و آرزویم این است که روزی فیلم‌هایی از کیانوش عیاری، عبدالرضا کاهانی و سامان مقدم که این روزها به عنوان فیلم توقیفی شناخته می‌شوند به نمایش عمومی درآیند.