کارگردان اسرافیل مطرح کرد؛
فیلمسازان را به سمت کمدی هدایت نکنیم/در برهوت تلویزیون مردم به سینما هجوم می‌آورند
در چهاردهمین برنامه «شب‌های شفاهی» با اجرای محمود گبرلو، آیدا پناهنده و مستانه مهاجر از فیلم اسرافیل گفتند.
به گزارش ایلنا، مستانه مهاجر درباره تهیه‌کنندگی فیلم آیدا پناهنده و همکاری با او گفت: پناهنده ایشان یکی از معتبرترین کارگردان‌های سینمای ایران است که موفقیت‌های زیادی داشته است. علاوه برآن فیلمنامه‌ای درخشان به دستم رسید، عاشقانه‌ای اجتماعی که دوست داشتم آن را تهیه کنم.
وی ادامه داد: علت انتخابم برای تهیه‌کنندگی فیلم جایزه‌ه‌ای فیلم ناهید نبود بلکه دلیل اصلی این بود که ایشان یکی از مفاخر کشور ما هستند.
مهاجر درباره نگاه ارزشمند فیلمساز نیز گفت: منظورنگاه مؤلف است. سینمای مستقل یعنی لوباجت، با یک دو بازیگر. در این فیلم همه عوامل حرفه‌ای بودند و همه با رضایت کامل کار را تمام کردند.
وی ادامه داد: من خاک سینما را خوردم در سینما بزرگ شدم و یاد گرفتم که چگونه نقش مؤلف را نگه دارم. در طول این سال‌ها با کارگردان‌هایی کار کردم که خودشان تهیه کننده بودند. در دهه 70 آدم‌هایی فیلم تهیه می‌کردند که موفق هم بودند اما نگاه من از سینما حمایت از کارگردان است.
وی ادامه داد: در این مدت کوتاه با همه ناملایمتی که در اکران داشتیم، موفق بودیم. من آگاهانه فیلمنامه و کارگردان را انتخاب می‌کنم. جایزه برای من جذاب هست اما تعیین کننده نیست. من معتقدم هر کارگردانی که فیلم اولش موفق باشد در فیلم دوم کارش سخت‌تر می‌شود. نگاه و انتخابم درباره این فیلم درست بوده و خوشحالم که با پناهنده کار کردم.
مهاجربا بیان اینکه 62 جلسه فیلمبرداری و 2 ماه پیش تولید داشته است، گفت: خیلی‌ها به من می‌گویند چرا اولین فیلمت را سنگین شروع کردی؟ من معتقدم که یک روز و یک شب تهیه‌کننده نشدم . من 11 سال کار کردم تا به تهیه‌کنندگی برسم و همیشه با آداب آن پیش رفتم. این تعاریف در کار برای من کمرنگ و بی‌معنی است و مهم این است که احساسات کارگردان را به درستی برای مردم بیان کنیم. اسرافیل از نظر تولید کار به شدت سختی بود و من معتقدم سینما هزینه دارد و هزینه آن از نظر روحی و اقتصادی بسیار سنگین است و تهیه‌کنندگی مساوی است با اقتصاد سینما.
تهیه‌کننده «اسرافیل» درباهر اکران فیلم گفت: از اوایل تولید پخش ما با هدایت فیلم بود و در پروسه ساخت هم همراه ما بودند اما این فصل اکران فیلم نبود و ما پاییز را برای اکران در نظر داشتیم. چرا فیلم باید زمانی اکران شود که همزمان با اکران‌های نوروز باشد.آقایان سعیدی پور و سرتیپی،تابش و فرجی به ما لطف بسیار لطف و کمک کردند . چرا الان خود سینمادارها باید متاسف باشند که فیلم با فروش خوب برداشته می‌شود.
مهاجر در پاسخ به سوال گبرلو مبنی بر اینکه مشکل این است که پیش‌داوری به فیلم‌های اصیل و حرفه‌ای آسیب می‌زند؟ پاسخ داد: پیش‌داوری درباره اسرافیل از جشنواره فیلم فجر شروع شد و ما همزمان در جشنواره برلین انتخاب شدیم اما اینکه در جشنواره‌های خارجی در چه بخشی فیلم حضور داشته باشد، مهم است. با پناهنده مشورت کردیم و می‌دانستم راضی نیست فیلم در آن بخش شرکت داشته باشد و تعامل بین ما از همینجا شروع شد.
وی ادامه داد: ماجرا را سیاسی کردند درحالیکه من با سیاست فاصله دارم. همه جا پر شد که فیلم را به جشنواره برلین ندادیم. هر جا می‌رفتم می گفتند فیلم شما کند است. من معنی کند بودن فیلم را نمی‌فهمم. منعقد شدن داستان نسبت به موضوع یک ریتمی دارد. میزانسن طوری است که روایت می‌کند. این پیش‌داوری‌ها صحیح نیست. در ابتدا افتاد گردن سینمادار که فیلم را نمی‌خواهد. درحالیکه فیلم یک درام عاشقانه است، استار هم داریم، فیلم جایزه زیادی برد و پول هم داشت. سوال این است که مشکل چیست؟ گفتند این فیلم 300 میلیون بیشتر نمی فروشد. این صحبت‌ها از کجاست؟ از خود جشنواره شروع شد. بنابراین جای این نوع فیلم‌های فاخر در جشنواره فیلم فجر نیست.
مهاجر با بیان اینکه 23 سال در سینما به همه خدمت کرده است، خاطرنشان کرد: درباره فیلم‌ها پیش داوری نکنیم. سینمای دهه 70 ما کجاست؟ روسری آبی، هامون، بانو کجاست؟ ما با آن سینما عاشق شدیم. سینما باید چرخه اقتصادی داشته باشد، باید زنده باشد. من صف طولانی برای کلاه قرمزی و شهر موش‌‌ها ایستادم. آن سینمای کودک امروز کجاست؟
وی ادامه داد: به من می‌گویند اکران اسرافیل در نوروز هم ادامه خواهد داشت اما با 7 فیلمی که نوروز می‌آید آیا مجالی برای ما می‌ماند؟ فیلم فروش خوبی دارد. اکران آن در شهرستان‌ها شروع شده است.
وی با بیان اینکه می‌خواهد اکران «اسرافیل» ادامه داشته باشد، گفت: یکی از دوستان گفت حیف است که این فیلم با فروش بالا از اکران برداشته می‌شود.
فیلمسازان را به سمت ساخت فیلم‌های کمدی هدایت نکنیم
در ادامه آیدا پناهنده کارگردان فیلم درباره همکاری‌اش با مستانه مهاجر گفت: بعد از نوشتن فیلمنامه به دنبال تهیه‌کننده بودیم و با دو، سه نفر هم صحبت کرده بودیم تا اینکه متوجه شدم مهاجر دوست دارد تهیه‌کنندگی را دنبال کند. می‌دانستم مهاجر نگاه من را دوست داشتند. آدمی مثل مهاجر تفاوتش با برخی از تهیه‌کننده‌های امروز این است که سال‌ها کارکردن با بزرگان سینمای ایران در کارنامه کاری‌اش او را در نگاهش متفاوت می‌کند. مهاجر تهیه‌کننده‌ای است که سینما برایش مقدس و قابل احترام است.
وی در پاسخ به این سوال که مستقل بودن را در سرمایه‌گذاری می‌داند؟ پاسخ داد: فیلم ما در اشل خود فیلم فاخری بود ضمن اینکه مهاجر بودجه کلانی بر ای ساخت فیلم جذب کرد منظور من از فیلمساز مستقل بحث نگاه فیلمساز مستقل است.
پناهنده درباره پرداختن دوباره به زنان در فیلم دومش توضیح داد: این فیلم فیلمی انسانی درباره 2 زن و یک مرد است. من فیلم نمی‌سازم که از زنان حمایت کنم زیرا زنان سرزمین ما نیاز ندارند که یک فیلمساز از آنها حمایت کند. اسرافیل یک فیلم عاشقانه است.
کارگردان «اسرافیل» افزود: من یکسری ایده‌ها و خاطراتی دارم که فکر می‌کنم در ذهنم انبار شده و باید انبار ذهنم باید خالی شود. من زن هستم و حس می‌کنم قصه هایی هست که هنوز گفته نشده و تصاویری از زنان سرزمینم در ذهنم هست که هنوز بر پرده سینما نیامده است اما به این معنا نیست که فیلم بعدی‌ام هم درباره زنان باشد.
وی درباره موفقیت دو فیلمش گفت: علت موفقیت ناهید و اسرافیل این بوده که آدم‌های داستان‌ها وجود داشتند و ما فقط آنها را به صورت قصه‌ای دراماتیک درآوردیم.
پناهنده درباره انتخاب بازیگران فیلم نیزگفت: پژمان بازغی اولین بازیگری بود که برای «اسرافیل» انتخاب شد حتی قبل از نوشتن فیلمنامه با او برای این نقش صحبت کرده بودم. هدیه تهرانی از لحظه شروع نوشتن فیلمنامه در ذهنم بود. کاریزمایی در جان اوست که فکر می‌کردم مناسب ترین بازیگر برای این نقش بود و مزیلا زارعی هم به دلیل پیچیده بودن نقش انتخاب شد. مریلا در جاهایی به اوج و قدرتی رسید که می‌توان گفت در بازیگری بی‌رقیب است.
پناهنده نیز گفت: اعلام شده گردش مالی سینمای ایران 170 میلیارد تومان بوده که 150 میلیارد آن از سینمای کمدی بوده است. این درحالیست که بخشی از این فیلم‌ها نه فیلم هستند و نه کمدی و جای آنها در سینمای ایران نیست، می‌تواند در قاب تلویزیون باشد. من مخالف شادی مردم نیستم اما باید بگویم تغییر ذائقه مردم خطرناک است. کسانیکه سیاستگذاری می‌کنند دارند دست به کار خطرناکی می‌زنند. تلویزیون ما دیگر تلویزیونی نیست که رضا عطاران در آن سریال بسازد در این برهوت تلویزیون مردم به سمت سینما هجوم می‌آورند.
وی ادامه داد: امروز بیشتر سینماگران به سمت ساخت فیلم‌های کمدی رفته‌اند. برای سینمای ایران متاسفم. سینمایی که از مهرجویی، بنی‌اعتماد به اینجا رسیده است. فیلم خوب دیدن، تاتر خوب دیدن و کتاب خوب خواندن یادمان رفته است. بر سر فرهنگ ملت چه می‌خواهد بیاید؟
سینمای اجتماعی اتفاق مهمی است
پژمان بازغی در تماس تلفنی درباره حضورش در این فیلم، گفت: پناهنده تنها کارگردانی است که 2 بار افتخار همکاری با او را داشتم. سینمای اجتماعی یکی از اتفاقات مهم سینمایی امروز ما است. اولین بار بود در مقابل هدیه تهرانی بازی می‌کردم او از بازیگران حرفه‌ای است. پناهنده کارگردان بسیار وسواسی است و این برای من به عنوان بازیگر خوب بود زیرا درباره نقش بسیار باهم صحبت کردیم. امیدوارم برای فیلم بعدی‌شان هم جایی داشته باشم.
وی درباره همکاری با همسرش مستانه مهاجر نیز گفت: اولین کار مهاجر به عنوان تهیه‌کننده بود، کار سنگینی برداشت به عنوان بازیگر از او تشکر می‌کنم که بسیار صبور بود و ناملایمات را با صعه صدر بخشید. من معتقدم تهیه‌کنندگی او را 20 سال جلو انداخت.
در ادامه امیری یکی از نویسندگان اسرافیل در تماس تلفنی درباره همکاری با همسرش آیدا پناهنده گفت: همکاری مشترک در طی سالیان موجب شده خاطرات زیادی باهم داشته باشیم و نمی‌دانم این خاطرات از خانم پناهنده است یا ذهن من. فیلمنامه اسرافیل یک سال طول کشید و 2 ماه بعد از اتمام فیلمنامه و انتخاب لوکیشن دوباره بازخوانی شد. همه بخش‌ها را باهم می نویسیم و در هیچ موردی تفکیک نداریم. من معتقدم فیلمنامه‌نویس ایده‌ها را پیاده می‌کند اما در نهایت کارگردان بیشترین تاثیر را دارد.
