اتحادیه اروپا و آینده برجام
ایران از همان آغاز راه برنامه جامع اقدام مشترک اعلام کرد که برجام یک پکیج است و همه طرف‌هایی که توافق را به عنوان یک سند بین‌المللی امضا کردند، باید به شرایط برجام پایبند باشد.
علی اکبر فرازی-سفیر سابق ایران در رومانی ومجارستان- در جهان اقتصاد نوشت: اگر یکی از اعضا بخواهد شروط دیگری را به برجام اضافه کند قطعا از سوی ایران و سایر اعضای توافق قابل پذیرش نیست.
شرط ترامپ در هنگام تعلیق تحریم‌ها برای بازکردن میدان مانور برای آمریکایی‌هاست تا ضمن حفظ برجام توافق را از محتوا تهی کند. با این اقدام منافع ایران حاصل از برجام است، محدود خواهد شد.
تلاش ترامپ برای تهی کردن برجام و تغییر آن، نقض توافق هسته‌ای از سوی آمریکا محسوب است. زیرا آمریکا با این شرط برجام را مستقیما نقض می‌کند بدون آنکه صراحتا از نقض برنامه جامع اقدام مشترک سخن گفته شده باشد.
در بند ۲۶ معاهده هسته‌ای، آمریکا به حسن نیت در قبال حمایت از برجام دعوت می‌شود. در حالی که ترامپ با گذاشتن شرط پیش روی اعضای توافق عملا در تلاش است تا جمهوری اسلامی را از دستیابی به منافع حاصل از برجام محروم بماند.
در بند ۲۹ نیز تاکید شده که همه طرفین باید از هر نوع سیاستی که به طور مستقیم و غیرمستقیم در عادی‌سازی روابط تجاری واقتصادی ایران تاثیر منفی می‌گذارد، پرهیز کنند. درحالی که آمریکایی‌ها با سیاست‌های اعلام شده ترامپ بند ۲۲ را هم نقض می‌کنند.
آمریکا امیدش براین است که روابط تجاری و اقتصادی ایران را با اتحادیه اروپا و سایر کشورها متاثر کنند تا جمهوری اسلامی نتواند از منافع حاصل از برجام بهره ببرد. غافل از اینکه از آنجا که توافق یک قرارداد چند جانبه و یک پکیج جامع است یا همه از آن بهره‌مند می‌شوند و یا هیچ یک از اعضای توافق از آن بهره‌مند نخواهند شد.
بنابراین بیش از ایران، اتحادیه اروپا باید مواضع محکمی درقبال برجام اتخاذ کند. اگر اتحادیه اروپا بخواهد در برابر شروط آمریکا تسلیم شود و زیر بار اصلاح برجام برود این خود اتحادیه اروپاست که زیان می‌بیند.
نخست؛ آمریکا به جای نقض صریح برجام سعی می‌کند کماکمان برجام را به همین صورت حفظ نگاه دارد اما پیرایه‌های دیگری نیز در آن بیاندازد تا ایران از منافع برجام بهره‌مند نشود.
دوم؛ آمریکا درصدد است تا با طرح مساله موشکی و حقوق بشر کانالهای جدیدی باز کند که از یک سو بدون آنکه نامی از برجام ببرد اروپایی‌ها را با خود هماهنگ کند.
سوم؛ با تحریم‌های پی‌درپی فشارهای مضاعفی را بر ایران وارد کند. ایران بارها اعلام کرده که نباید هیچ بند و جمله دیگری به کلیت موافقتنامه برجام اضافه یا کم شود و چنانچه که اتحادیه اروپا بخواهد منافع حاصل از برجام را خود به دلیل منافع مشترکش با آمریکا از دست دهد قطعا زیان اصلی را اتحادیه اروپا خواهد کرد.
از این رو به نظر می‌رسد که اتحادیه اروپا در مساله برجام همانطورکه قبلا اعلام کرده است ثابت قدم بوده و همچنان به پای برجام خواهد ایستاد.
اتحادیه اروپا باید آگاه باشد که تنها اعلام مواضع کافی نیست بلکه باید راهکارهایی را پیدا کند تا فارغ از فشارهای آمریکا، سایر اعضا به منافع مشترک حاصل از موافقت نامه برجام دست یابند.
