هر نهاد و ارگانی ساز خودش را می‌زند/طرح توسعه حرم باید در معرض اظهارنظر شهروندان قرار گیرد

به گزارش ایلنا،دکتر پیروز حناچی؛ معاونت شهرسازی وزارت راه و شهرسازی، پژوهشگر، استاد دانشگاه در ابتدای این نشست اظهار کرد: در  لوح حمورابی قدیمی‌ترین قانون بشری که هم اکنون در موزه لوور پاریس نگهداری می شود، قوانینی در خصوص رعایت سبک معماری هویت دار آمده است.

وی با بیان اینکه عمده آثار باقی مانده و برجسته همچون تخت جمشید توسط حکومت شکل گرفته‌اند، خاطرنشان کرد: آثار شاخص مربوط به دوره معاصر هم توسط حکومت شکل پیدا کرده است، در دوران هشت سال دفاع مقدس هم به دلیل تمرکز منابع به سمت جنگ انتظار توجه به سبک معماری ایرانی و اسلامی وجود ندارد.

معاونت شهرسازی وزارت راه و شهرسازی اظهار کرد: تحولات سبک معماری ایرانی و اسلامی تحت تاثیر تحولات بسیاری بوده است، رعایت سبک معماری ایرانی و اسلامی بر اساس نظامات فنی واجرایی تا حد زیادی متاثر از سازمان برنامه و بودجه و اختصاص بودجه در این خصوص است.

هماهنگی ۳ عنصر کارفرما، مشاور و پیمانکار عامل اصلی در پیاده کردن سبک معماری هویت دار است.

وی هماهنگی ۳ عنصر کارفرما، مشاور و پیمانکار را از جمله دلایل موفقیت در پیاده کردن سبک معماری ایرانی و اسلامی دانست و افزود: اگر این ۳ عنصر هماهنگ عمل کنند، بنای ساختمان بنای هویت داری خواهد بود.

معاونت شهرسازی وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه اگر تجربیات مربوط به معماری بناهای دولتی را تدوین می کردیم هم اکنون شاهد نتایج بهتری بودیم، خاطرنشان کرد: معماری شهری متاثر از گردش سرمایه و بخش خصوصی است، اگر نهادهای مدنی، حرفه ای و تخصصی در این زمینه اظهار نظر می‌کردند امروز شاهد این وضعیت نبودیم.

سبک فعلی معماری شهری متناسب با بضاعت داخل کشور نیست

وی ادامه داد: اتفاقاتی که هم اکنون در عرصه معماری شاهد هستیم متناسب با بضاعت داخل کشور نیست. باید انتظار بیشتری به منظور رعایت سبک معماری هویت دار داشت.

معاونت شهرسازی وزارت راه و شهرسازی با تاکید بر لزوم وجود مدیریت پکپارچه مبنی بر رعایت سبک معماری هویت دار شهری تصریح کرد: تا زمانی که مدیریت متمرکز بر لزوم رعایت سبک معماری هویت دار نداشته باشیم اوضاع همین خواهد بود.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه اظهار کرد: براساس قوانین مسئولیت احداث ساختمان های دولتی تحت نظارت وزارت مسکن و شهرسازی است، بنده تا حد زیادی از سبک معماری شهری رضایت خاطر دارم اما معتقدم بضاعتی که در داخل کشور وجود دارد از کالبدهایی که می بینیم بسیار بالاتر است.

حناچی عقلانیت یکی از خصیصه های معماری قدیم عنوان کرد و افزود: اگر عقلانیت و منطق پشتوانه معماری باشد شاهد این وضعیت نبودیم، می‌توان این گونه عنوان کرد که زیبایی شناسی یکی از مریضی های جامعه ما است.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه تنها وظیفه حاکمیت نیست تا سطح سلیقه مردم  در خصوص توجه به سبک معماری را افزایش دهد، ادامه داد: هر چند که در دولت هایی همچون فرانسه بودجه های فراوانی برای مسائل زیباشناسی شهر و ارتقاء سلیقه مردم هزینه می شود اما متولی این امر صرفا حاکمیت نیست.

حناچی با تاکید بر لزوم نظرخواهی شهروندان و صاحب نظران در سبک معماری شهری عنوان کرد: متاسفانه از اصل حق تعیین سرنوشت تنها در مباحث و ظرفیت های سیاسی کشور استفاده می شود حال آن که باید بستر نظر خواهی مردم به عنوان ساکنین شهر در سازو کارهای معماری شهری فراهم شود، همچنین نهادهای مدنی، روزنامه ها و بدنه های تخصصی باید بتوانند در برابر این قضیه عکس العمل نشان دهند.

تغییر سبک معماری نیازمند یک آسیب شناسی دقیق است

در بخش دیگری از برنامه؛ دکتر عبدالهادی دانشپور؛ عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه علمم و صنعت عنوان کرد: سبک معماری در عصر جدید از دوره پهلوی اول به این طرف به صورت سونامی وارد کشور شد و منشا آن را هم نمی توان نیاز جامعه عنوان کرد بلکه این سونامی تحت تاثیر انقلاب صنعتی بود.

مشاور پروژه شرکت گاز با بیان اینکه تغییر سبک معماری نیازمند یک آسیب شناسی دقیق است، یادآور شد:  معماری لباس، تجلی و کالبد فرهنگ است.

معماری موفق ماحصل یک دیالوگ و تعامل است

دانشپور ادامه داد: اگر در واقع یک مدیر دولتی از موضع کارفرمایی این تکلیف را برای خود بپذیرد که اثر شامل شهر، معماری، کابرد و مخاطب است، تا حدودی موفق عمل کرده چرا که حال آن که معماری موفق ماحصل یک دیالوگ و تعامل است.

عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه یک معمار موفق معماری است که بتواند دیالوگ برقرار کند، افزود: باید به معماری به صورت یک کل یکپارچه نگریسته شود، از

این رو معماری به معنای جمع جبری مصالح ساختمانی نیست، بلکه معماری یک کلیت یکپارچه است.

مشاور پروژه شرکت گاز کارفرمای خوب را عامل اصلی در احداث یک بنای هویت دار دانست و افزود: حقیقتا یک کا فرمای خوب قسمتی از معادله است و به عبارت دیگر کارفرمای خوب بخش عمده ای از اصل ماجرا است.

هر نهاد و ارگانی ساز خودش را می زند

در بخش دیگری از برنامه، ایرج کلانتری؛ اظهار کرد: معماری شهر باید به گونه‌ای باشد که سبک زندگی و رویه های زندگی در آن جریان پیدا کند و به عبارتی برای ما معرف یک هویت باشد.

این معمار خاطرنشان کرد: اصولا سبک معماری هر کشوری تبلور قدرت اقتصادی، سیاسی و هنری آن کشور است، اما آشکار است که چیزی به عنوان الگو نداریم.

وی با بیان اینکه دولت را نباید مقصر اصلی در عدم رعایت سبک معماری هویت دار در ابنیه دولتی دانست، خاطرنشان کرد: متاسفانه نظام فنی و اجرایی منسجم و یکپارچه در کشور نداریم، به طور شفاف هر نهادی و ارگانی نظامات مخصوص به خود را دارند و ساز خودش را می زند.

کلانتری با اشاره به اینکه  ۹۸ درصد شاخص ها خارج از حیطه معماران هستند و به عبارتی کار از دست همه در رفته است، ادامه داد: تمامی آثار قوی به جا مانده از دوره های گذشته پشتوانه قدرت و زور داشته اند، اما در شرایط فعلی اولین گام در سبک معماری ایرانی و اسلامی باید از سوی معماران برداشته شود.

سبک معماری معلول ابعاد آموزشی، حقوقی، فرهنگی و .... است

در ادامه، دکتر هما زنجانی زاده؛ عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی با اشاره به اینکه معماری بعد مادی یک شهر است، افزود: از منظر جامعه شناسی هیچ پدیده اجتماعی تنها یک  علت ندارد، بنابراین سبک معماری معلول ابعاد آموزشی، حقوقی، فرهنگی و .... است.

این پژوهشگر اجتماعی و فرهنگی با اشاره به اینکه حوزه معماری پس از سقوط دولت قاجار و روی کار آمدن دولت پهلوی تحت تاثیر سبک معماری آلمان ها قرار گرفت، یادآور شد: سبک معماری ساختمان هایی همچون دارایی، راه آهن شمال و هلال احمر با توجه به سبک معماران آلمانی ساخته شده است، به عبارتی این معماری مظهر جامعه مدرن بود.

وی با اشاره به اینکه پس از انقلاب و با رشد جمعیت تغییرات اساسی در سبک معماری شاهد هستیم، اظهار کرد: معماری بعد مادی جامعه است اما دارای علل مختلف اقتصادی، حقوقی، آموزشی، فرهنگی است، از این رو می توان این گونه اذعان کرد که معمار یک انسان کامل است چرا که باید به سه بعد سازه، فونکسیون و زیبایی واقف باشد، هر چند اگر معمار بر این که ۳ بعد مسلط نبود می تواند از وجود مشاور مدد گیرد.

مسئولان در دوره تصدی خود سلیقه ای عمل می‌کنند

زنجانی زاده اظهار کرد: اگر اصل «شهر زیبا و شهر یکنواخت» در سیستم دولتی مورد توجه قرار گیرد شاهد چنین مناظری در شهر نبودیم، علی رغم تمامی موارد اگر مصالح به کار رفته در واحدهای ساختمانی یکسان باشد به زیبایی شهر کمک ویژه ای خواهد شد.

این پژوهشگر اجتماعی و فرهنگی با اشاره به اینکه مسئولان در دوره تصدی خود سلیقه ای عمل می‌کنند، خاطرنشان کرد: دوره تصدی مسئولان دولتی کم است و در این مدت از مسئولان به اعمال سلیقه و نظر خاص خود در خصوص معماری می پردازند این چنین است که شاهد این معضلات در سبک معماری هستیم.

دچار بحران هویت در حوزه معماری هستیم

در ادامه مهندس محمد مقدوری؛ معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری با اشاره به اینکه تاکنون تعریف دقیقی در خصوص معماری در کشور ما شکل نگرفته است، اظهار کرد: متاسفانه ما در حوزه معماری دچاربحران هویت در حوزه هستیم، از این رو چند اصل را باید مورد توجه قرار داد، نخست بحران هویت معمای در کشور، دوم فقدان انسجام در ساختار کشور، عدم انسجام و همکاری و سوم عوامل اقتصادی و اجتماعی است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری ادامه داد: حاکمیت در قبال این سبک از معماری بیشترین مسئولیت را دارد، تا زمانی که از بحران در هویت معماری سخن گفته می شود دولت بیش از همه در این امر مقصر است، اما آیا معماران در قبال این وضعیت مقصر نیستند؟ آیا معماران نمی بایست در برابر این وضعیت نباید اعتراض می کردند؟

وی با بیان اینکه عماران قوی داریم اما به دلیل عدم انسجام و یکپارچگی دچار تفرق هستیم، تصریح کرد: تا زمانی که معماران ما هویت خودشان را احراز نکنند شاهد چنین وضعیتی هستیم.

با فقدان استراتژی تدوین شده معماری مواجه هستیم

مقدوری با اشاره به اینکه با فقدان استراتژی تدوین شده معماری مواجه هستیم، عنوان کرد: چرا در مقابل برج های ساخته شده برخلاف طرح مصوب اعتراض نمی کنیم؟ بنده پیشنهاد می کنم سایتی به منظور ارائه و جمع‌آوری نظرات مهندسین معمار راه‌اندازی شود تا بتوانیم از نظرات معماران در خصوص پروژه های شهری کمال بهره را ببریم.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری با تاکید بر نقش نشریات تخصصی با محوریت معماری و شهرسازی در ترویج سبک معماری افزود: نشریات تخصصی با محوریت معماری و شهرسازی باید تلاش بیشتری در این زمینه به منظور ارتقاء فرهنگ عمومی انجام دهند.