۱۴ ژوئیه روز جهانی شامپانزه است

هر سال در تاریخ ۱۴ ژوئیه، جهان "روز جهانی شامپانزه" را جشن میگیرد. این روز فرصتی است تا به یکی از نزدیکترین خویشاوندان ما در قلمرو حیوانات، یعنی شامپانزهها، ادای احترام کنیم و آگاهی عمومی را درباره اهمیت حفظ و حمایت از آنها افزایش دهیم. این تاریخ به افتخار روزی انتخاب شده است که در سال ۱۹۶۰، دکتر جین گودال، پژوهشگر برجسته، برای اولین بار قدم به پارک ملی گومبه در تانزانیا گذاشت تا مطالعه پیشگامانه خود را بر روی شامپانزههای وحشی آغاز کند. تحقیقات او درک ما را از این پستانداران هوشمند متحول کرد و الهامبخش یک جنبش جهانی برای حفاظت از آنها شد.
چرا روز جهانی شامپانزه اهمیت دارد؟
نزدیکترین خویشاوندان ما: شامپانزهها حدود ۹۸.۶ درصد از DNA خود را با انسانها به اشتراک میگذارند، که آنها را به نزدیکترین خویشاوندان زنده ما در قلمرو حیوانات تبدیل میکند. این شباهتها نه تنها در ظاهر فیزیکی، بلکه در رفتار، ساختارهای اجتماعی پیچیده، توانایی استفاده از ابزار، و حتی ابراز احساسات نیز دیده میشود.
افزایش آگاهی: این روز به ما یادآوری میکند که شامپانزهها با تهدیدات جدی در طبیعت مواجه هستند. این تهدیدات شامل از دست دادن زیستگاه به دلیل جنگلزدایی و گسترش فعالیتهای انسانی، شکار غیرقانونی و قاچاق حیات وحش، و انتقال بیماریها از انسانها میشود. تمامی این عوامل باعث کاهش چشمگیر جمعیت شامپانزهها در طول صد سال گذشته شده و آنها را در لیست گونههای در معرض خطر انقراض قرار داده است.
تشویق به حفاظت: روز جهانی شامپانزه فرصتی برای تشویق مشارکت جهانی در مراقبت، حفاظت، و نگهداری صحیح از شامپانزهها، هم در طبیعت و هم در اسارت، فراهم میآورد. سازمانهای مختلف و افراد در سراسر جهان در این روز فعالیتهایی را برای افزایش آگاهی و جمعآوری حمایت برای پروژههای حفاظتی انجام میدهند.
اهداف اصلی روز جهانی شامپانزه:
تجلیل از شامپانزهها: بزرگداشت این موجودات خارقالعاده و اذعان به هوش، پیچیدگیهای اجتماعی و اهمیت اکولوژیکی آنها.
افزایش آگاهی درباره تهدیدات: اطلاعرسانی در مورد چالشهایی که شامپانزهها در طبیعت با آن روبرو هستند، مانند تخریب زیستگاه، بیماریها و قاچاق حیات وحش.
ترویج مراقبت صحیح: حمایت از بهبود شرایط نگهداری و رفاه شامپانزههایی که در اسارت زندگی میکنند.
الهامبخشیدن به اقدامات حفاظتی: توانمندسازی جوامع در همه جا برای اقدام به نفع شامپانزهها و تضمین آیندهای امن و امیدوارکننده برای این گونه باشکوه.
نقش دکتر جین گودال:
مطالعات دکتر جین گودال در گومبه، نحوه درک ما از حیوانات و جایگاه انسان در طبیعت را دگرگون کرد. او اولین کسی بود که مشاهده و به طور گسترده منتشر کرد که شامپانزهها ابزار میسازند و از آن استفاده میکنند، دارای سیستم ارتباطی پیچیده و ساختارهای اجتماعی هستند، و میتوانند ایثارگر باشند. کار او نشان داد که ما چقدر به این موجودات پیچیده و باهوش متصل هستیم و مسئولیت حفاظت از آنها را بر عهده داریم.