ایلنا گزارش می دهد؛
دپوی غیراستاندارد کالاها در بندر شهیدرجایی غیرقابل دفاع است/ میزان خسارت به کالاهای فارس هنوز ارائه نشده است/ نبود اطلاعات دقیق از میزان خسارت ارزیابی را دشوار کرده است
بی‌توجهی به استانداردهای جهانی بنادر را به بحران کشاند
آتش‌سوزی و انفجار اخیر در بندر شهید رجایی بندرعباس، یکی از مهم‌ترین دروازه‌های تجاری ایران، نه‌تنها خسارت‌های مالی و انسانی به دنبال داشت، بلکه نگرانی‌هایی را درباره تأثیرات آن بر اقتصاد کشور و به‌ویژه استان فارس، به‌عنوان یکی از مراکز کلیدی تولید و تجارت، ایجاد کرده است.
به گزارش ایلنا، دپوی غیراستاندارد کالاها، ضعف سیستم‌های ایمنی و تأخیر در توسعه زیرساخت‌های لجستیکی مانند بنادر خشک، بار دیگر ناکارآمدی مدیریت بنادر را عیان ساخت.
اگرچه مسئولین استانی و فعالان اقتصادی تأثیر این حادثه بر اقتصاد را محدود می‌دانند، اما تداوم این کاستی‌ها می‌تواند زنجیره تأمین کشور و تجارت استان فارس را با مخاطرات جدی مواجه کند.
دپوی کالاها در بنادر غیرقابل دفاع است
نماینده شیراز و زرقان در مجلس در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید: انفجار و آتش‌سوزی بندر شهید رجایی، با وجود خسارت به کانتینرها، خودروها و کالاهای تجاری و تلفات انسانی تأثیر عمیقی بر اقتصاد کشور و استان فارس ندارد.
جعفر قادری با بیان اینکه اقتصاد کشور به دلیل گستردگی و ظرفیت‌های موجود دچار بحران عمیق نمی‌شود، هرچند جبران زیان‌های مالی و انسانی به‌سادگی ممکن نیست، ادامه می‌دهد: هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارت به کالاهای مرتبط با فارس ارائه نشده، اما بخشی از کالاهای وارداتی و صادراتی این استان از طریق بندرعباس جابه‌جا می‌شود.
نائب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از دپوی کالاها در بنادر و نگهداری گسترده کالاهای وارداتی و صادراتی در کنار اسکله‌ها، به‌ویژه در بندر شهید رجایی را غیرمنطقی و غیرقابل دفاع می‌داند و تأکید می‌کند: فشردگی و انباشت کالاها ریسک خسارات ناشی از آتش‌سوزی یا خرابکاری را افزایش می‌دهد و این شیوه مدیریت توجیه‌پذیر نیست.
نماینده شیراز و زرقان در مجلس با اشاره به اینکه ایجاد بنادر خشک در داخل کشور، برای انتقال سریع کالاها به فضاهای استاندارد با شرایط آب‌وهوایی مناسب، راه‌حلی منطقی است، می افزاید: معطلی کالاها در بنادر، به‌ویژه محصولات فسادپذیر، به کاهش کیفیت، افزایش هزینه‌ها و بی‌اعتمادی خریداران خارجی منجر می‌شود و صادرات را تضعیف می‌کند.
وی می‌گوید: پروژه دهکده لجستیک در فارس، که در حد کلنگ‌زنی باقی مانده، می‌تواند به‌عنوان بندر خشک نقش مهمی در تسهیل صادرات و واردات ایفا کند. بنادر خشک امکان تخلیه، گمرکی و توزیع کالاها را در داخل استان فراهم می‌کنند و از معطلی طولانی‌مدت کالاها در بنادر ساحلی جلوگیری می‌کنند.
قادری یادآور می شود: این امر هزینه‌های لجستیک را کاهش می‌دهد و به افزایش سرعت تجارت و اطمینان خریداران خارجی کمک می‌کند؛ دولت، به‌عنوان متولی توسعه اقتصاد دریا-محور، برنامه‌هایی برای ایجاد پشتیبان‌هایی مانند بنادر خشک برای بنادر کلیدی مانند بندر امام خمینی، بوشهر، شهید رجایی، باهنر و چابهار دارد.
وی خاطرنشان می‌کند که راه‌اندازی بنادر خشک در شرایط اقتصادی کنونی هزینه بالایی ندارد و توجیه اقتصادی دارد.
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان می‌کند: کمیسیون اقتصاد مجلس هنوز گزارش جامعی درباره خسارات اقتصادی این حادثه دریافت نکرده، اما کمیسیون امنیت ملی ابعاد امنیتی آن را پیگیری می‌کند. برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی، مدیریت بنادر باید اصلاح شود، استانداردهای ایمنی تقویت شود و زیرساخت‌های لجستیکی مانند بنادر خشک در استان‌هایی مانند فارس توسعه یابد.
ضعف ایمنی عامل تشدید خسارات است
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت فارس نیز می‌گوید خسارت‌های واردشده به کالاها و مواد اولیه در انبارهای بندرشهید رجایی عباس تأثیر عمیقی بر اقتصاد کشور و استان فارس ندارد.
سهراب شرفی در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به اینکه زیرساخت‌های بندری و سیستم‌های حمل‌ونقل این منطقه آسیب جدی ندیده‌اند و امکان جبران سریع این خسارات وجود دارد، می‌افزاید: بخش اعظم کالاهای آسیب‌دیده شامل مواد اولیه یا محصولاتی بوده که به زیرساخت‌های فیزیکی وابسته نیستند و به‌سرعت قابل جایگزینی هستند؛ اسکله‌ها، تجهیزات تخلیه و بارگیری و زیرساخت‌های بندری بندرعباس آسیب چندانی ندیده‌اند و سیستم بندری کشور همچنان فعال است.
شرفی می‌گوید: بسیاری از تولیدکنندگان از بندرعباس برای واردات مواد اولیه یا دپوی کالاها استفاده می‌کنند، اما وقوع چنین حوادثی در گمرکات سایر کشورها نیز سابقه دارد و غیرعادی نیست؛ اگرچه این خسارات زیان‌بار است، اما بزرگی اقتصاد کشور و توانایی دولت در مدیریت بحران، مانع از تأثیرات نامطلوب گسترده می‌شود.
وی با انتقاد از ضعف مدیریت ایمنی و عدم رعایت استانداردهای جهانی در حفظ و نگهداری کالاها، از جمله نبود سیستم‌های ایمنی استاندارد در انبارها، خسارات این حادثه را افزایش داده است، تصریح می کند: حتی در خانه‌ها نیز کپسول‌های آتش‌نشانی اغلب شارژ نمی‌شوند، که نشان‌دهنده بی‌توجهی به استانداردهای ایمنی است.
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت فارس تأکید می‌کند: زیرساخت‌های وارداتی کشور تخریب نشده‌اند و دولت و بخش خصوصی می‌توانند با مدیریت صحیح، این زیان‌ها را جبران کنند.
نبود اطلاعات دقیق، ارزیابی را دشوار کرده است
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی فارس نیز در این باره می گوید: آتش‌سوزی بندر شهید رجایی تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد کشور ندارد، زیرا خسارت‌ها احتمالاً به چند کانتینر محدود است.
جمال رازقی در گفت‌وگو با ایلنا می‌افزاید: جزئیات حادثه و میزان خسارت‌های مالی هنوز مشخص نیست و گزارشی از این آتش‌سوزی منتشر نشده است.
رازقی با اشاره به اینکه بر اساس تصاویر، به نظر می‌رسد یک کانتینر ماهی و یک کانتینر برنج آسیب دیده‌اند و اگر خسارت‌ها به این موارد محدود باشد، اثری بر اقتصاد کشور نخواهد داشت، اظهار می‌کند: احتمالاً مواد اولیه نیز در میان کالاهای سوخته بوده، اما اطلاعات دقیقی از نوع و میزان آن‌ها در دسترس نیست؛ با توجه به اطلاعات موجود، این حادثه نمی‌تواند تأثیر بزرگی بر اقتصاد داشته باشد.
