در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
بهره‌برداری از سد هراز در انتظار تعطیل شدن سایت دپوی زباله عمارت/ مکان‌یابی احداث مراکز جدید پردازش پسماند در استان‌های شمالی بسیار دشوار است
مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان محیط‌زیست با تاکید بر این که مکان‌یابی احداث مراکز جدید پردازش زباله در استان‌های شمالی بسیار دشوار است، گفت: سد هراز در مراحل نزدیک به انتهایی احداث قرار دارد و بهره‌برداری از این سد منتظر تعطیل شدن سایت عمارت در شهرستان آمل است که سال‌هاست زباله در آن به صورت غیراصولی دپو می‌شود.
«مهدی خادم ثامنی»، مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره مهمترین اقدامات انجام‌شده در دولت سیزدهم برای بهبود وضعیت نامناسب مدیریت زباله‌ها و تصفیه شیرابه‌ها در سه استان شمالی کشور توضیح داد: متاسفانه با وجود افزایش جمعیت و رشد میزان حضور گردشگران و انجام بارگذاری‌های خارج از ظرفیت در استان‌های شمالی در دهه‌های اخیر، وضعیت مدیریت پسماند در این استان‌ها متناسب با این شرایط توسعه پیدا نکرده و همین مساله باعث شده است که اکنون در نقاط مختلف این استان‌ها شاهد دپوی غیراصولی زباله در دل طبیعت و ورود شیرابه به منابع آبی و خاکی باشیم.
وی افزود: در همین راستا سازمان محیط‌زیست در دولت سیزدهم یعنی در دو سال گذشته اولویت نخست خود در موضوع مدیریت پسماند را به استان‌های شمالی اختصاص داده است و بیشتر جلسات کارگروه ملی مدیریت پسماند در این دولت با موضوع بررسی پروژه‌های در دست اجرا یا برنامه‌ریزی برای انجام اقدامات لازم در آینده در زمینه احداث سایت‌های پردازش اصولی زباله یا بهره‌برداری از تصفیه‌خانه‌های جدید شیرابه در شمال کشور برگزار شده است.
مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان این که در قانون مدیریت پسماندها مصوب سال ۱۳۸۳ مجلس شورای اسلامی، وظایف تمام دستگاه‌های اجرایی و نظارتی ذی‌مدخل در این زمینه مشخص شده است، گفت: براساس این قانون، وظیفه مدیریت اجرایی تمام پسماندها غیر از پسماندهای صنعتی و ویژه برعهده شهرداری‌ها و دهیاری‌ها است که هماهنگی بین این دستگاه‌ها برای جمع‌آوری، دفع، امحا و پردازش زباله‌ها نیز برعهده استانداری‌ها و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: مشکل مهمی که بخصوص در چند سال گذشته در این استان‌ها شکل گرفته، این است که با توجه به میزان بالای حضور گردشگران در این استان‌ها، در طول سال حجم زباله تولیدی در شمال کشور نسبت به تاب‌آوری طبیعت و توان اجرایی دستگاه‌های محلی برای مدیریت این پسماندها بسیار بیشتر است. این در حالی است که از گذشته زیرساخت‌های لازم برای مدیریت زباله‌ها در استان‌های شمالی به اندازه کافی توسعه پیدا نکرده و با توجه به اکوسیستم ارزشمند شمال کشور، لازم است که اقدامات گسترده و فوری برای توسعه زیرساخت‌های مدیریت پسماند و شیرابه در هر سه استان انجام شود.
برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت سایت لاکان از ۲۵۰ به ۵۰۰ تن در روز
خادم ثامنی با بیان این که مهمترین اقدامات لازم برای بهبود وضعیت مدیریت پسماند در استان گیلان، توسعه سایت زباله لاکان، جلوگیری از ورود زباله بیشتر به سایت سراوان و تکمیل تصفیه‌خانه‌های شیرابه مربوط به این سایت‌ها است، عنوان کرد: در حال حاضر نیاز جدی به توسعه سایت پسماند لاکان وجود دارد که در دولت سیزدهم برای ارتقای ظرفیت این سایت از ۲۵۰ به ۵۰۰ تن در روز با افزایش خطوط پردازش زباله برنامه‌ریزی شده است. البته تامین ناکافی اعتبارات و جابه‌جایی شهردار رشت در سال گذشته باعث شد که توسعه این سایت بیش از حد زمان‌بر شود.
وی در ادامه تاکید کرد: در سایت لاکان نیاز داریم که هم سرعت توسعه خطوط پردازش زباله افزایش پیدا کند و هم باید ظرفیت تصفیه‌خانه شیرابه موجود در این سایت را افزایش دهیم و البته برای احداث یک تصفیه‌خانه جدید هم در این سایت برنامه‌ریزی شده است. البته این اقدامات زمانی به نتیجه خواهد رسید که استانداری گیلان و شهرداری رشت در انجام عملیات اجرایی و تامین اعتبارات سرعت بیشتری به خرج دهند.
عملیات خاکپوشانی در سایت سراوان به پایان رسیده است
خادم ثامنی درباره آخرین وضعیت سایت دپوی پسماند سراوان نیز گفت: در حال حاضر عملیات خاکپوشانی در این سایت به پایان رسیده است و در حال تعطیل کردن سایت دپوی غیراصولی زباله در سراوان و جلوگیری از ورود زباله‌های بیشتر به این سایت هستیم. همچنین تصفیه‌خانه شیرابه این سایت نیز افتتاح شده است، اما هنوز مشکلاتی برای بهره‌برداری از آن وجود دارد که شهرداری رشت باید هرچه زودتر این مشکلات را برطرف کند تا این تصفیه‌خانه وارد مدار بهره‌برداری شود.
مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: مکان‌یابی برای احداث مرکز جدید مدیریت پسماند در استان گیلان که عملا جایگزین سایت دپوی پسماند سراوان خواهد شد، در شهرستان رودبار انجام شده و استانداری در حال انجام پیگیری‌ها برای اخذ مجوزها و کسب توافق‌های لازم برای احداث این سایت است. البته در این زمینه به همراه اداره‌کل منابع طبیعی استان گیلان نیاز داریم.
وی با تاکید بر این که اصولا مکان‌یابی احداث مراکز جدید پردازش پسماند در استان‌های شمالی بسیار دشوار است، اظهار داشت: با توجه به تراکم بالای جمعیت، گسترش شهرها و روستاها، وجود اراضی وسیع جنگلی و مرتعی ارزشمند و توسعه اراضی زراعی و باغی شهروندان در استان‌های شمالی کشور، در هر سه استان برای ما بسیار سخت است که بتوانیم مکانی را به‌منظور احداث سایت جدید پردازش پسماند پیدا کنیم؛ چراکه بسیاری از مکان‌هایی که برای این منظور انتخاب می‌شوند، یا با آسیب‌های محیط‌زیستی گوناگون همراه هستند یا اعتراض جوامع محلی را به دنبال دارند.
پیشرفت فیزیکی ۹۵ درصدی سایت مدیریت پسماند ساری
خادم ثامنی درباره مهمترین اقدامات انجام‌شده برای بهبود وضعیت مدیریت پسماند در استان مازندران در دو سال گذشته توضیح داد: در دولت سیزدهم سایت پردازش پسماند نوشهر راه‌اندازی شده و سایت مدیریت پسماند ساری نیز در حال راه‌اندازی است که ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی آن انجام شده است و به‌زودی شاهد بهره‌برداری از این مرکز خواهیم بود. همچنین در حال انجام مطالعات لازم برای راه‌اندازی یک مرکز دیگر پردازش زباله در سطح استان هستیم تا بتوانیم ظرفیت مدیریت اصولی پسماند را در این استان برای سال‌های آینده بالا ببریم.
مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: متاسفانه وجود لندفیل عمارت در شهرستان آمل که سال‌هاست زباله‌ها در آن به صورت غیراصولی دپو می‌شوند، یکی از مهمترین مشکلات مدیریت پسماند در استان مازندران است؛ بخصوص که شیرابه‌های حاصل از این زباله‌ها وارد رودخانه هراز می‌شود. البته در دو سال گذشته، کارگروه‌های فنی متعددی برای رفع این معضل برگزار شده و در کارگروه ملی مدیریت پسماند نیز مصوب شده است که سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور باید برای انتقال حداقل میزان زباله جدید به لندفیل عمارت و تعطیل کردن این سایت در آینده نزدیک برنامه‌ریزی کند.
وی در ادامه تاکید کرد: سد هراز در مراحل نزدیک به انتهایی احداث قرار دارد و بهره‌برداری از این سد منتظر تعطیل شدن سایت دپوی غیراصولی عمارت است؛ به‌ویژه آن که قرار است از آب این سد برای مصارف شرب نیز استفاده شود. به همین دلیل، استانداری مازندران و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در حال مکان‌یابی برای احداث سایت جدیدی در شرق استان هستند که البته برای این منظور، باید شرکت آب منطقه‌ای استان و اداره‌کل منابع طبیعی مازندران - ساری، مجوزهای لازم را صادر کنند که این موضوعات، احداث مرکز جدید پردازش زباله در شرق استان را زمان‌بر می‌کند.
وضعیت بهتر مدیریت پسماند در گلستان نسبت به گیلان و مازندران
خادم ثامنی با تاکید بر این که وضعیت مدیریت اجرایی پسماند در استان گلستان نسبت به استان‌های گیلان و مازندران بهتر است، عنوان کرد: در استان گلستان دو سایت بزرگ پردازش پسماند آزادشهر و آق‌قلا وجود دارد که بخش اعظم پسماندهای شهری و روستایی این استان را پردازش می‌کنند، به نحوی که در حال حاضر ۸۹ درصد پسماندهای گلستان به شکل اصولی مدیریت می‌شود. البته در حال انجام مکان‌یابی برای احداث سایت جدیدی در سطح استان هستیم تا بتوانیم ظرفیت مدیریت پسماندهای عادی در این استان را به صد درصد برسانیم.
وی در پایان تصریح کرد: مهمترین موضوع در مدیریت پسماند، تفکیک زباله از مبدأ و انجام اقدامات لازم برای کاهش حجم تولید زباله است که با توجه به افزایش جمعیت استان‌های شمالی، مهاجر افراد از سایر استان‌ها به شمال کشور و رشد میزان حضور گردشگران در سه استان، این موضوعات در استان‌های شمالی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. همچنین باید به توسعه اقتصاد پسماند در سطح کشور توجه شود، از جمله این که می‌توان از زباله‌های RTF به عنوان سوخت استفاده کرد که این مساله می‌تواند در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در کشور نیز موثر باشد.
