در اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی مطرح شد؛
در تاریخ ایران دو اتفاق سابقه ندارد؛ یک بت‌پرستی و دیگر نسل‌کشی
اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی با رویکرد «شبکه‌سازی و حل مساله در حوزه ایران‌شناسی» در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، صبح امروز، شنبه ۲۴ آبان ماه برگزار شد. در این نشست جمعی از ایرانشناسان از سراسر دنیا به همراه سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، علی اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی حضور داشتند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی با رویکرد «شبکه‌سازی و حل مساله در حوزه ایران‌شناسی» در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، صبح امروز، شنبه ۲۴ آبان ماه برگزار شد.
در این نشست جمعی از ایرانشناسان از سراسر دنیا به همراه سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، علی اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی حضور داشتند.
۵۰ ایران‌شناس از ۲۲ کشور همچون اسپانیا، ایتالیا، یونان، بلغارستان، صربستان، چین، مالزی، اندونزی، پاکستان، تاجیکستان، عمان، قطر، تونس، هند، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و سری‌لانکا در این اجلاس حضور داشتند که بیشتر آن‌ها از مسئولان دپارتمان‌ها یا کرسی‌های ایران‌شناسی و پژوهشگران برجسته این حوزه هستند. البته نشست‌های مشابهی در سال‌های گذشته برگزار شده اما نگاه به آن به عنوان یک ظرفیت دیپلماسی فرهنگی و بستری برای آینده مطالعات ایران‌شناسی، مسیری تازه و مؤثر در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی محسوب می‌شود.
در کنار این اجلاس، نشست‌هایی تخصصی در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی و علم و فرهنگ با موضوع‌هایی همچون گردشگری، زبان فارسی، فناوری، میراث معنوی و تمدن ایران برگزار می‌شود.
اختتامیه این اجلاس در شیراز به میزبانی دانشگاه شیراز برگزار می‌شود و هم‌زمان نشست‌هایی با حضور ایرانشناسان داخلی و خارجی در این شهر برگزار خواهد شد. یکی از اهداف مهم این رویداد، ایجاد ارتباط پایدار میان پژوهشگران و مقدمات راه اندازی دبیرخانه دائمی مجمع جهانی ایرانشناسان است.
بیش از ۳۰۰ چکیده و مقاله به دبیرخانه اجلاس ارسال شده که ۱۰۰ مقاله انتخاب و خلاصه آن‌ها در قالب یک کتاب منتشر خواهد شد. نسخه کامل مقالات نیز پس از برگزاری اجلاس به چاپ می‌رسد.
فرهنگ مقاومت در ایران نهادینه است
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست گفت: امروز در محفلی حضور داریم که مهمانان گرانقدری در محور ایران‌شناسی گرد هم آمده‌اند.
او افزود: این محفل را که پس از گذشت چند دهه مجدد شکل گرفته است را مغتنم می‌داریم. مقدم حاضرین در سالن را به سرزمین خودتان خوش‌آمد می‌گوییم.
صالحی با عنوان این پرسش که ایران چیست، بیان کرد: فهم از ایران کمک می‌کند که با یکدیگر ارتباط و همکاری بهتری داشته باشیم.
او اظهار کرد: در طول تاریخ ایران از لحاظ اقلیمی و منطقه‌ای ۵ هزار و ۸۰۰ رویداد مخرب طبیعی از سیل و زلزله تا دیگر حوادث رخ داده؛ این روند در کل قاره اروپا نبوده اما ایران بعد از ۵ هزار و ۸۰۰ حادثه مخرب هنوز مانده و در مقابل اینها سرزمین حفظ شده است.
او افزود: همچنین اقلیم ایران همان طور که می‌دانید و میدانیم اقلیم کم آبی و خشکسالی است، اما مردم ایران در حوزه قنات‌ها نوعی مقاومت را در برابر این فضای ناملایم طبیعی نشان دادند؛ رشته‌های وسیع قنات در ایران که با ثبت ملی یونسکو ماندگار شده‌اند. عمق قنات گناباد از زمان هخامنشیان ۳۰۰ متر بوده است. قنات زارچ یزد ۱۲۰ کیلومتر طول داشت. قنات اردکان ۸۰ کیلومتر بود و سه نسل روی آن کار می‌کردند. همه اینها تسلیم نشدن در برابر بخل و خشم طبیعت و مقاومت این سرزمین است.
وزیر فرهنگ ادامه داد: بخش دیگری از این سرزمین مقاومت، مقاومت در مقابل دشمنان ایران است، ایران در چهارراه تاریخی شرق، غرب، شمال جنوب طمع مهاجمان مختلف بوده، تمدن‌های مختلفی چون مصر بعد از حمله کمبوجیه، رم بعد از حمله آن‌ها، یونان بعد از حمله فیلیپ مقدونی و بعد از یک تهاجم دیگر از پا افتاده‌اند اما ایران به گونه دیگری سرزمین مقاومت در مقابل این تهاجمات بوده و آن‌ها را در درون خود حذف می‌کرده است.
صالحی تاکید کرد: مغول‌ها کاملاً نمونه روشنی از آن هستند وقتی به ایران آمدند، همه چیز را سوزاندند و غارت کردند اما در ادامه آن، گنبد سلطانیه را می‌بینیم که به تعبیر برخی از محققان با یک هکتار تزیینات که یک سانتی متر آن هنر مغولی در آن نیست، مواجهیم که همه چیز ایرانی شده، این همان نکته‌ای است که جامعه ایران را باید شناخت.
او گفت: در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی غاصب و آمریکا به ایران، مردم ایران این روحیه را نشان دادند که این سرزمین، سرزمین مقاومت است، سرزمین تسلیم، کرنش و اطاعت نیست.
انقطاع تاریخی در تمدن را در ایران نداشته‌ایم
وزیر فرهنگ گفت: ایران انقطاع تاریخی در حوزه تمدن ندارد، هر دوره‌اش پر از خلاقیت و شکوفایی است، دو قرن سکوت هم نداشته ایم، در سیر این دوره‌های تاریخی قبل و بعد از اسلام، ایران تداوم فرهنگی و تمدنی داشته است و الان هم همینطور است.
صالحی تاکید کرد: در کشوری که در دوران پس از جنگ به سر می‌برد، همچنان شاهد پویش و خلاقیت‌های علمی، فرهنگی و هنری هستیم.
او ادامه داد: امروز روز ۲۴ آبان شروع هفته کتاب در ایران است، سال گذشته نزدیک به ۱۲۰هزار عنوان کتاب در ایران چاپ اول و مجدد شده است که رقم کمی نیست و بخش اعظمی از این کتاب‌ها البته تالیفی و چاپ اول است، همین ۶ ماه اول سال نیز علیرغم شرایط و خاص در خرداد و تیر تعداد عناوین کتاب کاهش نداشته و حتی ۵ درصد در کتاب‌های تالیفی و ۸ درصد در چاپ اولی‌ها بیشتر شده است.
وزیر فرهنگ گفت: ایران در شرایط جنگ و آینده به ظاهر مبهم زنده است و حرکت‌هایش در حوزه علم، هنر، موسیقی، پویانمایی، بازی‌های ویدئویی، هنرهای تجسمی، سینما و غیره همچنان ادامه دارد، همین الان در دو هفته آینده جشنواره جهانی سینمای فجر را داریم.
صالحی افزود: ما با ملتی مواجهیم که برای خود انقطاع و گسست تاریخی نمی‌شناسد، این گوشه‌هایی از برداشت من از ایران است.
او خطاب به ایرانشناسان و مهمانان ایران گفت: شما صرفا با یک خاک ارتباط برقرار نمی‌کنید چون یک موجود بی‌جان است بلکه با یک هویت از هویت‌های انسانی مواجهید و این چیزی است که ما و شما می‌توانیم به کمک آن برای شناخت گذشته و ساخت آینده ایران پیش برویم.
هویت ایرانی بر پایه نوزایی نهادینه شده است
سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: مهاجمان بسیاری در طول تاریخ بر ایران تاختند اما همگی در برابر فرهنگ این سرزمین زانو زدند.
او افزود: ایران «سرزمین لایه‌های ژرف تاریخ، فرهنگ و تمدن» است. کشور ما بیش از یک جغرافیاست؛ ایران سرزمین رمزها و رازهاست. سه دهه پیش ۱۱ دلیل نوشتم برای اینکه چرا ایران سرزمین رمزها و رازهاست و امروز همچنان بر آن دلایل استوارم.
هویت ایرانی؛ تداوم خلاق در طول تاریخ
صالحی‌امیری با اشاره به چیستی هویت فرهنگی ایرانی افزود: هویت ایرانی مجموعه‌ای از لایه‌های پیوسته و زنده است؛ هویتی که نه از دل گسست‌ها، بلکه از فرایندی طولانی، پیوسته و خلاقانه شکل گرفته و همین تداوم تاریخی راز بقای ایران بوده است.
وی تاریخ ایران را نمونه‌ای ممتاز از مقاومت فرهنگی دانست و خاطرنشان کرد: مهاجمان بسیاری به این سرزمین تاختند، اما آنچه ماند فرهنگ و تمدن ایرانی بود. زبان فارسی رمز درونی هویت ایرانی و پیونددهنده روایت‌ها، اسطوره‌ها، حکمت، شعر و حافظه تاریخی این ملت است.
کثرت در عین وحدت؛ قاعده استراتژیک هویت ایرانی
وزیر میراث‌فرهنگی، ایران را «پدیده‌ای کم‌نظیر از تنوع در عین انسجام» توصیف کرد و گفت: ایران امروز در دل خود کثرتی بزرگ دارد؛ آذری‌ها، کردها، بلوچ‌ها، ترکمن‌ها، عرب‌ها و هزاران گویش زنده، اما همگی زیر چتر کلانِ فرهنگ ایرانی زیست می‌کنند. این تنوع نه تهدید، بلکه عامل قدرت و استحکام هویت ایرانی است.
ایران در نقش میانجی میان فرهنگ‌ها
صالحی‌امیری در تبیین نقش تمدنی ایران اظهار کرد: ایران در بستر تاریخی جاده ابریشم نقشی میانجی میان فرهنگ‌ها داشته؛ هم از سنت‌های گوناگون بهره گرفته و هم بر آن‌ها تاثیر گذاشته است. همین تبادلات مستمر، هویت ایرانی را پویا، سازنده و جهانی کرده است.
او همچنین با اشاره به ثبت جهانی منشور کوروش در یونسکو گفت: تصویب این اثر با اجماع جهانی نشان داد که میراث عدالت، مدارا، احترام به تنوع و پاسداری از کرامت انسانی، در ریشه‌های فرهنگ ایران استوار است و همچنان الهام‌بخش جهان امروز است.
نیروی بازآفرینی؛ راز ماندگاری ایران
وزیر میراث‌فرهنگی توانایی بازآفرینی را «روح حیاتی هویت ایرانی» توصیف کرد و افزود: ایران بارها خود را از نو ساخته است. نیروی زایش و نوشدن، ایرانی را در پیوند با آهنگ هستی قرار می‌دهد و یادآوری می‌کند که حقیقت در حرکت و دگرگونی است، نه در سکون. همین روح نوزایی، ایران را در سخت‌ترین بحران‌ها توانمندتر ساخته است.
ایران‌شناسی؛ پروژه‌ای انسان‌شناختی و میدانی
صالحی‌امیری با تاکید بر ضرورت نگاه میدانی در مطالعات ایران‌شناسی گفت: ایران‌شناسی، پروژه‌ای میدانی، انسان‌شناختی و روایت‌پژوهانه است. مشاهده میدانی، مردم‌نگاری، شناخت تاریخی و تحلیل روایت، شرط لازم برای فهم ایران است.
وی افزود: ایران یکی از معدود کشورهایی است که تقریباً تمامی گونه‌های گردشگری را در خود جای داده و صنایع‌دستی آن با بیش از ۲۹۹ رشته ثبت‌شده «متن زیبایی‌شناختی و حافظه تاریخی» این سرزمین را حفظ کرده است.
تاکید بر ایران‌شناسی
وزیر میراث فرهنگی، تعهدات این وزارتخانه را نسبت به جامعه ایران‌شناسی جهان تشریح کرد و گفت: دولت ایران خود را همراه و پشتیبان پژوهشگران این حوزه می‌داند. وزارتخانه ما، نخست بر گسترش همکاری‌های علمی با مراکز و بنیادهای ایران‌شناسی، دانشگاه‌ها و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تاکید دارد و فراهم کردن دسترسی پژوهشگران به منابع علمی، آرشیوی و موزه‌ای را از اولویت‌های قطعی خود می‌داند. بُعد فرهنگی این همکاری‌ها نیز جدی گرفته خواهد شد و میراث ایرانی از طریق دیپلماسی فرهنگی، نمایشگاه‌های بین‌المللی و پروژه‌های مشترک با کشورهای مختلف، حضوری پررنگ‌تر و تأثیرگذارتر در عرصه جهانی خواهد یافت. مسیرهای پژوهشی تازه، سفرهای تخصصی و زیرساخت‌های مطالعات میدانی در استان‌ها طراحی و فراهم خواهد شد تا ایرانشناسان بتوانند شناختی عمیق‌تر و مستقیم‌تر از واقعیت‌های فرهنگی ایران به دست آورند.
وزیر میراث فرهنگی در پایان از تمامی نهادهای مشارکت‌کننده در برگزاری اجلاس سپاسگزاری کرد و با خوشامدگویی به ایرانشناسان گفت: ایران نه فقط موضوع پژوهش، بلکه میدانی برای تامل، تجربه و معناست.
تلاش برای پیوند تمدن‌ها
علی اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی نیز گفت: باید صدای ایران را با تکیه بر تجربیان تاریخی و فرهنگی بازگو کنیم و تصویری درست از ایران به جهانیان ارائه کنیم.
او افزود: ایران‌شناسی به معنای درست کلمه بخشی از تلاش گسترده‌تر برای پیوند تمدن‌هاست؛ این پیوند نه از مسیر قدرت، بلکه از راه دانش، فرهنگ و تجربه انسانی محقق شده است.
او با اشاره به برگزاری اجلاس بین المللی ایران‌شناسی عنوان کرد: این اجلاس سلسله نشست‌های علمی است اما در عین حال فرصتی فراهم می‌کند که اندیشمندان ایران و جهان در کنار هم بنشینند، سخن بگویند و از این راه هنر خوب شنیدن دوباره کشف می‌شود.
صالحی تاکید کرد: باید سیمای حقیقی ایران را نه آنگونه که دیگران می‌پسنند یا تصور می‌کنند به تصویر بکشیم. این تصویر شامل ایرانی متکثر، پویا و نه کلیشه‌ها است. باید کشورمان را با تکیه بر حقیقت و عدالت به درستی به جهانیان معرفی کنیم.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی یادآور شد: این بنیاد پلی میان گذشته و آینده است اما مراقبت کنیم که این پل به خاطره محدود نشود بلکه روح جاری در هویت ایرانی در این راه دیده شود.
او بیان کرد: در جهانی که تصاویر گزینشی و روایت‌های جهت‌دار، گاه بر حقیقت سایه می‌افکنند، ما می‌خواهیم صدای ایران را با زبان خود ایران و با تکیه بر تجربه تاریخی و فرهنگی این ملت و با معیارهای صداقت علمی بازگو کنیم. در این هیاهوی رسانه‌ای، می‌خواهیم ایران، هم زبانِ روایت‌گر خود باشد و هم گوشِ شنونده جهانیان؛ سرزمینی که هم سخن می‌گوید و هم می‌آموزد، هم روایت می‌کند و هم بافروتنی نظر دیگران را می‌شنود، این رسالت، هم عظیم و هم لطیف است.
صالحی ادامه داد: عظیم، زیرا سخن از تمدنی چند هزارساله و ملتی با لایه‌های گوناگون هویتی در میان است و لطیف، زیرا باید این چهره رنگارنگ را با دقت، انصاف و ظرافت به جهانی معرفی کنیم که گاه تنها بخشی کوچک از تصویر ما را می‌بیند.
او تاکید کرد: حضور بیش از ۶۰ ایران‌شناس برجسته از ۲۴ کشور جهان نشانه عشق به فرهنگی است که ریشه دار است و بدون شک این میهمانان ایران را در چهره مردم، میهمان نوازی آنان و آگاهی جمعی می‌توانند ببینند.
ایرانشناسان سفیر فرهنگی جامعه خود هستند و با سخنان، مقالات و گفت وگوهای روزمره می‌توانند در شکل دهی افکار عمومی نسبت به پیشینه تاریخی و تمدنی کشور و ارائه تصویر حقیقی از کشورمان نقشی اساسی داشته باشند.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی با اشاره به تصویر ناصوابی که رسانه‌های دنیا از ایران ارائه می‌دهند، توضیح داد: حضور ایران شناسنان در این اجلاس فرصتی است که تصویری درست از ایران به جهانیان ارائه شود. شناخت دقیق از ایران و تمدن آن، خدمت به کشور است و شناخت درست ایران اقدامی علیه ایران هراسی است. گفت وگو دروازه صلح است و بدون شک شناخت متقابل بدون احترام و کرامت انسانی محقق نمی‌شود.
جلوه دلپذیر فرهنگ ایرانی و اسلامی
غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اینکه ایران در طول تاریخ همچنان پابرجا مانده است گفت: کشورمان سرزمین فلسفه، علم و خردوزی است.
او افزود: ایران در طول تاریخ حوادث بزرگی را شاهد بوده و همچنان پا برجا مانده است. درخت سرو نماد پایداری ایران است. سبز و سربلند و استوار و با انعطافی حکیمالنه که دوباره به استواری خود بازمی گردد.
حداد عادل گفت: ادبیات فارسی جلوه دلپذیر و مشهور فرهنگ ایرانی و اسلامی ماست. علاوه بر این فرهنگ را در هنر ایران می‌توانید به وضوح ببینید.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خطاب به میهمانان حاضر بیان کرد: در سفری که به اصفهان و شیراز خواهید داشت بخش‌هایی از هنر و تاریخ ایران را تماشا خواهید کرد. این فرهنگ در معماری، سنت‌ها و آداب ما جلوگر است علاوه بر این ایران کشور فلسفه، علم و خردوزی است.
نسل‌کشی و بت‌پرستی در ایران وجود نداشته است
حداد عادل گفت: فقط برای جلب توجه ایرانشناسان به اهمیت تفکر فلسفی در ایران عرض می‌کنم که فیلسوف بزرگ قرون وسطای اروپا یعنی سنتوماس آکویناس در مجموعه مفصل کلامی خود سوما تئولوژیکا فقط ۴۰۰ بار به نام ابن سینا و کتاب شفای او استناد کرده است و این نشانه عمق و گسترش تفکر فلسفی ایران در جهان است. تفکری که امروزه نیز همچنان در ادامه یک سنت ۱۴۰۰ساله ادامه دارد.
او افزود: ایران کشور علم است فقط برای آنکه یک نمونه به دست داده باشم عرض می‌کنم قیاس الدین جمشید کاشانی ریاضیدان ایرانی دو قرن پیشتر از ریاضیدانان اروپا توانسته است عدد پی را با ۱۶ رقم اعشاری معین کند تا دو قرن بعد هنوز ریاضیدانان اروپا با چنین دقتی نتوانسته بودند عدد پی را اندازه گیری کنند. اینها نمونه‌هایی است که حکایت از عمق و وسعت فلسفه و علم در ایران می‌کنند در تاریخ ایران چیزهایی که سابقه ندارد و دیده نشده یکی بت پرستی است در هیچ یک از کاوش‌های باستان شناسانه در ایران بت و بتخانه کشف نشده است.
حداد عادل ادامه داد: ایرانیان از آغاز خداپرست بوده‌اند و امروز نیز به خداپرستی و توحید افتخار می‌کنند؛ یکی دیگر از اموری که در تاریخ ایران دیده نشده نسل کشی است. هیچ وقت نسل کشی در ایران سابقه نداشته است. اقلیت‌های پیرو مذاهب گوناگون همواره در ایران محترم و آسوده بودند. ایران امروز با انقلاب اسلامی خود در برابر جهانی که در آن حاکمیت خرد و ارزش‌های اخلاقی رخت بربسته حرف تازه‌ای برای گفتن دارد و اگر شما با ایران هراسی روبرو هستید در خارج از ایران باید بدانید این واکنش مستکبران جهانی در برابر کشوری‌ست که اراده کرده است تا مستقل باشد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بیان کرد: شما را با سه موسسه ایران‌شناسی و پژوهشی در کشورمان آشنا می‌کنم. نخستین موسسه، بنیاد دایره المعارف اسلامی دارای۴۲ سال سابقه است که دانشنامه جهان اسلام را منتشر می‌کند. این دانشنامه همه چیز مربوط به جهان اسلام و خصوصاً ایران را در بر می‌گیرد و برای هر ایران‌شناس می‌تواند یک مرجع قابل اعتماد باشد.
او گفت: پیش بینی شده که این دانشنامه به ۵۵ جلد برسد. اکنون ۳۴ جلد آن منتشر شده است. در این دانشنامه شما می‌توانید ایران و اسلام را به روایت ایرانیان و مسلمانان بخوانید و این روایت را با روایت دیگران مقایسه کنید.
او افزود: دانشنامه جهان اسلام به زبان عربی هم ترجمه و منتشر می‌شود و تاکنون ۱۳ جلد آن به زبان عربی هم انتشار یافته، موسسه‌ای بزرگ است و من از همه ایرانشناسان دعوت می‌کنم بعد از بازگشت از شیراز در صورتی که فرصتی برای حضور در ایران و تهران داشتید از بنیاد دایره المعارف اسلامی بازدید کنید.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: موسسه دوم فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است که ایرانشناسان حاضر در جلسه با آن آشنا هستند و ما توفیق داریم که بسیاری از ایرانشناسان عضو افتخاری فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند. وظیفه فرهنگستان پاسداری از زبان و ادبیات فارسی است و برنامه‌ریزی برای ایجاد زبان فارسی به عنوان زبان علم در دنیای امروز، به حکم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در کشور ما درس‌های مدرسه‌ای و دانشگاهی تا بالاترین سطوح باید به فارسی تدریس شود.
او افزود: چنین اصلی ایجاب می‌کند که فارسی، زبان علم باشد. زبان فارسی به عنوان یکی از شاخه‌های زبان‌های هند و اروپایی امکان گسترش و توانایی به عنوان زبان علم را دارد. ۳۵ سال از عمر فرهنگستان فعلی گذشته است در این مدت یکی از کارهایی که کرده این است که بیش از ۷۰ هزار واژه فارسی در برابر اصطلاحات علمی بیگانه به تصویب رسانده و وارد زبان فارسی کرده است. در فرهنگستان یک دایره المعارف، یک دانشنامه در ۱۴ جلد به نام دانشنامه زبان و ادب فارسی تالیف کرده‌ایم که برای هر استاد زبان فارسی یک کتاب بسیار موثر و کمک کننده می‌تواند باشد.
حداد عادل گفت: یک دایره المعارف برای معرفی زبان و ادب فارسی در شبه قاره هند داریم و در نظر داریم برای معرفی زبان و ادب فارسی در آناتولی و آسیای صغیر هم دانشنامه دیگری تالیف کنیم تاکنون نزدیک به ۳۰۰ جلد کتاب منتشر کرده‌ایم و کتابخانه‌ای غنی برای پژوهشگران زبان و ادب فارسی داریم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: بنیاد سعدی یکی دیگر از موسساتی است که برای آموزش زبان فارسی و گسترش آن در جهان به تالیف کتاب‌هایی بر پایه اصول آموزش زبان فارسی به خارجیان به عنوان یک زبان دوم همت گماشته و تاکنون بیش از ۴۰ جلد کتاب برای تدریس زبان فارسی در موضوعات گوناگون برای مخاطب‌ها تالیف کرده است. هر معلم زبان فارسی و هر موسسه‌ای که بخواهد زبان فارسی را تدریس کند به این کتاب‌ها احتیاج دارد.
او افزود: چند صد دوره آموزشی نیز برای تربیت معلمان زبان فارسی و کلاس‌های بازآموزی برای فارسی آموزان در سراسر جهان به طور پیوسته برگزا رمی شود. از فضای مجازی هم برای آموزش زبان فارسی استفاده می‌کنیم. ۱۵ سال از تاسیس بنیاد سعدی می‌گذرد. خوشبخت خواهیم شد که با ایران شناسانی که با زبان فارسی و آموزش زبان فارسی سروکار دارند در ارتباط باشیم. در کنار جلسات این مجمع هم یک میزی هست که در آن تالیفات و جزوه‌های مربوط به بنیاد سعدی در اختیار شما قرار می‌گیرد. ایران خانه و وطن دوم ایرانشناسان است. امیدوارم ارتباطات جمهوری اسلامی و ایرانشناسان روزافزون باشد.
در خاتمه از کتاب مجموعه مقالات این اجلاس و تندیس این همایش رونمایی شده و تندیس به سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اهدا شد.
