رئیس سازمان انرژی اتمی ایران:
قرار بود بازرسان آژانس صبح روز حمله اسرائیل از تاسیسات ما بازدید کنند
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: حمله رژیم صهیونیستی به ایران در حالی رخ داد که بازرسان آژانس در ایران حضور داشتند و قرار بود صبح همان روز، ساعت ۸:۳۰، بازرسان از تاسیسات بازدید داشته باشند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمد اسلامی در بخش گفت‌وگوی کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» گفت: به شهادت آژانس، ایران به تمام تعهدات خود در برجام عمل کرد، ولی طرف‌های مقابل بودند که به تعهدات خود عمل نکردند.
وی ادامه داد: بر اساس برجام، آژانس هر سه ماه یکبار در ارتباط با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران به شورای حکام و هر شش ماه یکبار به شورای امنیت گزارش می‌داد، ولی با خروج آمریکا از برجام و تحولات پس از آن، این موضوع باعث آغاز مجدد تنش شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ضمن رد ادعاهای مطرح‌شده در مورد برنامه هسته‌ای ایران و با اشاره به حمله آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران و تاسیسات هسته‌ای کشور در جنگ ۱۲ روزه، گفت: متأسفانه شورای حکام آژانس و شورای امنیت حاضر نشدند این حملات را محکوم کنند. حمله رژیم صهیونیستی به ایران در حالی رخ داد که بازرسان آژانس در ایران حضور داشتند و قرار بود صبح همان روز، ساعت ۸:۳۰، بازرسان از تاسیسات بازدید داشته باشند.
وی یادآور شد: اسرائیل در حمله اخیر خود، کارخانه تولید سوخت صفحه‌ای رآکتور تحقیقاتی تهران و رآکتوری که نقش حیاتی در تولید رادیودارو دارد را هدف قرار داد. دقت حمله نشان می‌دهد اطلاعاتی که در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده، مورد سوءاستفاده قرار گرفته است؛ چرا که تنها اتاق آزمایشگاهی‌‌ای هدف قرار گرفته که با مشارکت آژانس تجهیز شده بود.
اسلامی درباره تلاش‌های چندی پیش ایران برای تصویب قطعنامه‌ای در شورای حکام مبنی بر اینکه حمله به تأسیسات هسته‌ای کشورهای تحت نظارت آژانس و پادمان محکوم است و مخالفت‌های آمریکا با این موضوع، گفت: سوءاستفاده‌هایی از اطلاعاتی که آژانس در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران داشته صورت گرفته است، در حالی که باید این اطلاعات به‌طور کلی محرمانه باشد. متأسفانه در این حملات، اعتبار آژانس از بین رفت.
وی ادامه داد: متأسفانه برخی کشورها از ظرفیت منسجم آژانس سوءاستفاده می‌کنند. ما در کنفرانس عمومی اخیر در وین پیشنهادی مطرح کردیم که حمله به تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس ممنوع شود، اما آمریکایی‌ها به شدت مخالفت کردند و اجازه طرح آن در نشست را ندادند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آنچه برای ایران رخ داد می‌تواند برای دیگر کشورها نیز اتفاق بیفتد. اطلاعات نزد آژانس محرمانه است و نباید به عنوان طعمه مورد استفاده قرار گیرد.
وی درباره تهدیدهای مستمر علیه ایران گفت: شاید بیش از ۱۶ مرکز مطالعاتی در اروپا و آمریکا با رصد مداوم، مرتب تولید مسئله می‌کنند و علیه برنامه هسته‌ای ایران تحریک می‌کنند. اگر همه چیز نابود شده، پس این همه تهدید برای چیست؟ روشن است که هدف، بمب اتم نیست، بلکه نابودی ظرفیت‌هایی است که برای پیشرفت کشور ما مؤثر است. اولین مراکزی که اسرائیل بمباران کرد، کارخانه تولید سوخت صفحه‌ای برای راکتور تهران بود؛ راکتوری تحقیقاتی که ویژه تولید رادیودارو است.
اسلامی در پاسخ به سؤالی درباره تمهیدات حفاظتی از سایت‌های هسته‌ای کشور گفت: ما چون با تهدید فعال مواجه بودیم، تمهیدات زیادی در پیش گرفتیم تا از متخصصان سایت‌ها و موادی که می‌توانستند موجب آلودگی محیط زیست و تأثیر بر مردم شوند، مراقبت کنیم. نکته مهم‌تر این است که این اطلاعات در اختیار آژانس بوده است. وقتی آزمایشگاهی را با مشارکت آژانس تجهیز کرده‌اید و همان اتاق مورد اصابت قرار می‌گیرد، چه کسی می‌تواند جز با سوءاستفاده از اطلاعات آژانس چنین حمله‌ای را انجام دهد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: این موارد اعتبار یک سازمان بین‌المللی را از بین برده است؛ سازمانی که وظیفه آن ترویج عادلانه فناوری هسته‌ای برای همه ملت‌هاست.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اینکه نظام پادمان پس از حملات به ایران قوی‌تر شده یا مورد تهاجم قرار گرفته، گفت: هیچ‌کس به اندازه ما چنین تجربه‌ای نداشته است. حجم نظارت‌هایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جهان انجام می‌دهد، به لحاظ تعداد و مصرف منابع، حدود ۸۰ درصد آن در ایران هزینه می‌شود. اگر نسبت به کل بازرسی‌ها نگاه کنیم، ظرفیت تأسیسات هسته‌ای ایران تنها سه درصد از کل دنیا را تشکیل می‌دهد، اما حجم بازرسی‌ها نسبت به کل بازرسی‌های آژانس حدود ۲۵ درصد است و در نظام پادمان، ۸۰ درصد هزینه و نظارت پادمانی مربوط به ایران است.
اسلامی گفت: آنچه ما تجربه کردیم برای دیگر کشورها هنوز رخ نداده است. اگر قانون جنگل و استانداردهای دوگانه بخواهد حاکم باشد، هر روز ممکن است برای کشور دیگری نیز چنین اتفاقی رخ دهد و از نفوذ در یک سازمان بین‌المللی سوءاستفاده شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در پاسخ به اینکه آیا برای تأسیساتی که هدف حمله قرار گرفته‌اند مدالیتی وجود دارد یا خیر، گفت: در بند ۶۸ اساسنامه آژانس تنها حوادث طبیعی ذکر شده است، اما در برابر حمله نظامی سکوت وجود دارد. این یکی از نقص‌هایی است که پیش‌روی همه کشورهاست.
وی ادامه داد: سؤال ما هم از آژانس این است که چه تدابیر و دستورالعملی برای سایت‌های هدف قرار گرفته‌شده دارید؟ چنین چیزی وجود ندارد و این نخستین بار در تاریخ است که چنین اتفاقی رخ می‌دهد. آژانس باید خود را برای این رویه آماده کند. اگر حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای پذیرفته شده است، بگویید مجاز است. اگر مجاز نیست، چرا محکوم نمی‌کنید؟ وقتی محکوم نمی‌کنید و هم‌صدا با آن‌ها اعمال فشار می‌کنید، ما چه چیزی باید ارائه کنیم؟ شما بمباران سنگین کردید؛ به قول رئیس‌جمهور آمریکا ۲۱ سال برای آن تمرین کرده‌اید و سنگین‌ترین بمب آمریکا را به تأسیسات هسته‌ای ایران زده‌اید. چه چیزی را می‌خواهید ارزیابی کنید جز اینکه این فشار برای تحلیل تأثیر عملیات است؟
اسلامی ادامه داد: اگر مواد هسته‌ای ما تحت نظارت شما بوده و در دوره‌های مشخص نظارت می‌کردید و آن فرآیند ضربه خورده، شما نخستین نهادی هستید که شریک این فرآیند بودید. شما باید مدعی‌العموم باشید و بگویید این نباید اتفاق می‌افتاده است، اما نه‌تنها محکوم نمی‌کنید بلکه برای فشار بیشتر همراهی می‌کنید.
وی با اشاره به ابعاد انسانی و زیست‌محیطی گفت: مسئله مهم برای ما مسائل انسانی، ایمنی زیست‌محیطی و از همه مهم‌تر امنیتی است. شرایط امنیتی ما هنوز تغییر نکرده و هر روز با تهدید حمله مجدد مواجه هستیم. آیا جریان حقوقی باقی می‌ماند که قابلیت اجرا داشته باشد؟ آژانس باید خود را برای این شرایط تعریف کند و پیش از آنکه مدالیتی مشخص کند، باید خود را بازتعریف کند و نسبت خود را با شرایطی که جنگ و آسیب ایجاد کرده، روشن سازد تا بتوان با آن گفت‌وگو کرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: رابطه ما با آژانس دو بخش داشته است؛ پادمان و ان‌پی‌تی و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق برجام.
وی ادامه داد: اکنون در سال دهم برجام هستیم و از نظر ما از بُعد حقوقی، سال دهم خاتمه یافته و مأموریت قطعنامه ۲۲۳۱ و مأموریت آژانس نیز به پایان رسیده است.
اسلامی افزود: تمام گزارش‌های آژانس درباره انطباق و عدم انطباق عملکرد مربوط به قطعنامه ۲۲۳۱ بوده است. مهم‌ترین نکته این است که عدم انطباق ریشه در طرف مقابل دارد که به تعهدات خود عمل نکرده است. در قطعنامه ۲۲۳۱ ایران پذیرفت اقداماتی را برای اعتمادسازی در ازای لغو تحریم‌ها انجام دهد. وقتی طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل نکردند، بازگشت از تعهدات انجام‌شده جزو حقوق مسلم ایران بوده است.
وی با بیان اینکه وقتی آژانس گزارش عدم انطباق می‌دهد، این به معنای نقض تعهدات از سوی ایران نیست، گفت: این موضوع دو پایه دارد؛ آژانس به‌عنوان ناظر هسته‌ای تعیین شده اما برای طرف‌های مقابل ناظری وجود ندارد که اگر تکالیف خود را انجام ندادند، گزارش دهد. همین امر باعث شده ایران مظلوم واقع شود و آن‌ها یک بلندگوی یک‌طرفه داشته باشند که هر سه ماه یکبار علیه ایران گزارش عدم انطباق منتشر کنند.
اسلامی تصریح کرد: تعهد ایران با آژانس در چارچوب پادمان اساسنامه‌ای همچنان برقرار است. آنچه وظیفه آژانس بوده و به ما کمک کرده، در حال انجام است و ما نیز تکلیف داریم که نظارت‌ها ادامه یابد.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت جنگی و تهدیدهای فعال، آژانس باید بپذیرد که مدالیته‌ای ویژه شرایط جنگی تدوین شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به قانون مجلس شورای اسلامی گفت: قانون مجلس نیز بر امنیت سایت‌ها، دانشمندان و کارکنان هسته‌ای تأکید دارد. مادامی که این مدالیته تدوین نشود و به‌عنوان یک رویه تبدیل نشود، فشارهای سیاسی و جنجال‌ها به نتیجه نخواهد رسید و تا زمانی که این مدالیته تدوین نشود، تعهدات ما در چارچوب پادمان اساسنامه‌ای است.
اسلامی درباره تأثیر برخوردهای سیاسی بر پیمان منع اشاعه گفت: امیدواریم کشورها به این موضوع توجه کنند، چراکه این اتفاق ممکن است برای دیگران نیز تکرار شود. نمی‌توان دنیا را با استانداردهای دوگانه اداره کرد.
وی ادامه داد: باید به این نکته برسیم و بپذیریم که آژانس یک نهاد بین‌المللی است. نباید با اعمال نفوذ سیاسی و استفاده ابزاری از ظرفیت آن، به اعتبار آژانس خدشه وارد شود، زیرا در این صورت نظام حقوق بین‌الملل آسیب خواهد دید. اگر این موانع برداشته نشود، همان قانون جنگل بر جهان حاکم خواهد شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره تولید رادیوداروها و رادیوایزوتوپ‌ها پس از جنگ ۱۲ روزه گفت: طبق آخرین آمار، در بخش‌های تشخیصی، تسکینی و درمانی که تولید می‌کنیم و در اختیار مراکز درمانی قرار می‌دهیم، حدود ۲ میلیون نفر در سال از آن بهره‌مند هستند. صادرات نیز به تعداد قابل توجهی از کشورها انجام شده و ادامه خواهد داشت. جریان خدمت‌رسانی به مردم شریف و عزیز ایران پایدار است و با شرایطی که پیش آمده، متوقف نخواهد شد.
