سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری:
رفع تحریم، شرط ایران در هر مذاکره‌ای با غرب است
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: رفع تحریم‌ها مطالبه مشروع ایران است و لطفی نیست که آمریکا بخواهد اعمال کند. تضییع حقی در این چند دهه اتفاق افتاده و تحریم‌ها جنایت علیه بشریت است و امر واضحی است. ما همیشه گفته‌ایم در قبال اعتمادسازی درباره برنامه هسته‌ای باید تحریم‌های اعمال شده رفع شود و نیاز به بیان مستقیم یا از طریق کانال‌های دیگر نیست. رفع تحریم شرط ایران در هر مذاکره‌ای با غرب است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود روز دوشنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۱ درباره اظهارات اخیر ترامپ مبنی بر فرماندهی جنگ ۱۲ روزه علیه ایران و دریافت غرامت از آمریکا گفت: این یکی از جدیدترین دلایل و شواهد خیلی روشن مبنی بر مشارکت قطعی آمریکا علیه ایران است. برای ما تردیدی وجود نداشت که آمریکا هم دستی فعال در این جنگ داشته است و تحول جدیدی محسوب نمی‌شود. اما اینکه رییس جمهور آمریکا این موضوع را اعلام می‌کند و ادعای وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر عدم نقش داشتن در جنگ را نقض می‌کند، اعتراف صریح به یک جنایت بین‌المللی است.
وی افزود: ما در امتداد اقداماتی که برای مستند سازی این جنایت انجام دادیم این اعتراف رئیس‌جمهور آمریکا را ثبت کردیم و قطعا در هر محکمه‌ای مورد استفاده خواهد گرفت ما این مستندسازی‌ها را با جدیت دنبال می‌کنیم و از همه‌ی امکان‌های بین‌المللی برای تظلم‌خواهی در این پرونده اقدام خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره احتمال انتصاب خود به نمایندگی ایران در نیویورک و انتخاب همتی به عنوان سفیر ایران در روسیه گفت: انتخاب سفرا یک روند خیلی مشخص دارد. اولا سفیر نماینده وزیر نیست بلکه نماینده نظام سیاسی یک کشور است. انتخاب این مسئولیت با هماهنگی سایر دستگاه‌های ذی‌ربط انجام می‌شود. چند مورد از انتخاب سفرا که قطعی شده است را بگویم. آقای فتحعلی برای هند انتخاب شدند و اعزام شدند و آقای عباس طالبی فر برای کره شمالی منصوب شدند. در خصوص رم و روسیه روند ادامه دارد. در خصوص رم فرآیند جدی‌تر شده است و در صورت قطعی شدن مثل همیشه اطلاع‌رسانی خواهم کرد. من هم خدمت شما هستم و خواهم بود و مادامی که وزیر محترم صلاح بدانند به این مسئولیت ادامه خواهم داد مگر شما بخواهید برای من شغلی پیدا کنید.
وی با اشاره به اظهارات گروسی ادامه داد: شخص مدیرکل در مصاحبه‌هایی که انجام داد تصریح کرده که برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است و هیچ دلیلی برای انحراف ایران وجود ندارد ما همیشه از مدیرکل خواستیم که بر اساس مسئولیت‌های فنی خود در خصوص ایران اظهارنظر کند و در خصوص بیان گمانه‌زنی‌ها پرهیز کند.
بقایی در خصوص اجلاس حقوقی تهاجم علیه ایران که قرار است برگزار شود، گفت: روز یکشنبه این اجلاس برگزار خواهد شد و از کشورهای مختلف شرکت می‌کنند. تمرکز بر موضوع هجمه آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود، موضوعات دیگر هم بحث خواهد شد. ما یک کار بین‌المللی برای جلب توجه جامعه جهانی انجام می‌دهیم. اقدام آمریکا و رژیم صرفا علیه یک کشور مستقل نبود، بلکه مبنایی علیه زیست مشترک بوده است. نمونه‌ای از سیطره یکجانبه گرایی را شاهد بودیم. این موضوع دغدغه کل جامعه بین‌المللی و کشورهاست.
سخنگوی وزارت خارجه در اظهارات ترامپ مبنی بر درخواست ایران برای رفع تحریم‌ها گفت: رفع تحریم‌ها مطالبه مشروع ایران است و لطفی نیست که آمریکا بخواهد اعمال کند. تضییع حقی در این چند دهه اتفاق افتاده و تحریم‌ها جنایت علیه بشریت است و امر واضحی است. ما همیشه گفته‌ایم در قبال اعتمادسازی درباره برنامه هسته‌ای باید تحریم‌های اعمال شده رفع شود و نیاز به بیان مستقیم یا از طریق کانال‌های دیگر نیست. رفع تحریم شرط ایران در هر مذاکره‌ای با غرب است.
وی درباره مطالب مطرح شده از سوی ناتو علیه ایران، روسیه و چین گفت: در اینکه ایران به عنوان یک قدرت معتبر و قاطع در دفاع از امنیت خودش و صلح منطقه‌ای مورد اجماع است در این تردید نیست. هر آن چیزی که خودشان دارند انجام می‌دهند دیگران را متهم می‌کنند. ببینید چه کسی در راستای نقض حقوق بشر عمل کرده ایران یا ناتو. در یک سال اخیر این روند قانون شکنی و نقض منشور ملل متحد تبدیل به یک الگوی تکرار شونده شده است. حرف‌های دبیرکل ناتو فرافکنی سخیف است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص حاکمیت مستقل بغداد و انتخابات عراق تصریح کرد: این انتخابات مهم است و هرگونه مداخله خارجی از طرف مردم و دولت عراق مردود و محکوم خواهد بود. دخالت‌های آمریکا قطعا مضر است و سوابق نشان می‌دهد مداخله آمریکا در هر کشوری به ضرر آن کشور و امنیت کل منطقه بوده است.
بقایی همچنین درباره ادعای مطرح شده علیه ایران درباره حادثه برضد یهودیان در مکزیک گفت: ما اینقدر این ادعا را مضحک و سخیف دیدیم که به نظرمان رسید نیاز به اعلام نظر سخنگویی نیست همانطور که سفارتمان اعلام کرد این ادعا کاملا بی اساس و مضحک است و معتقدند که در سال۲۰۲۴ یک همچین برنامه ای وجود داشته است کافی است به موارد مشابه نگاهی بیاندازید، موردی که در استرالیا انجام شد و مقامات این کشور با ادعاهای ناصواب رژیم صهیونیستی روابط دیرینه با ایران را تخریب کنند. مقامات رسمی پلیس این کشور اعلام کردند اعلام کردند که هیچ یک از چندین مورد حادثه ای که علیه یهودیان اتفاق افتاده ارتباطی با ایران نداشته است اما علیرغم این اعتراف رسمی باز هم ادعای خود را مطرح می کنند. در خصوص مکزیک هم این الگو اتفاق افتاد و دلیل انتخاب این کشور هم انتقام گیری از افکار عمومی مکزیک بود که در این ماهها اعتراض خود را نسبت به نسل کشی در غزه ابراز کردند تلاش برای تخریب روابط دوستانه ایران با سایر کشورها یکی از برنامه های رژیم صهیونیستی است و لذا کل این موضوع ساختگی بود شما شاهد بودید که وزارت خارجه مکزیک و هم نهادهای اطلاعاتی بیانیه دادند و این موضوع را تکذیب کرد.
وی در پاسخ به سوال ایلنا مبنی بر اینکه اخیرا نمایندگان هم‌وطنان ارمنی در مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه سرگشاده‌ای به مقامات انگلیسی خواستار آزادی یکی از ایرانیان در بند در انگلیس شده‌اند، گفت: این شهروند ایرانی به چه اتهامی و از چه زمانی در انگلیس گرفتار است و وزارتخارجه چه اقداماتی برای آزادی وی انجام داده؟ نامه‌ای که نمایندگان محترم هم‌وطنان ارمنی به مقامات انگلیس ارسال کردند را مشاهده کردیم. تبعه ارمنی سال‌ها پیش در زندان‌های انگلیس زندانی شده است. قرار بود در سال ۲۰۱۱ آزاد شود، اما مقامات انگلیس به بهانه‌های مختلف از این کار خودداری کردند. ایشان در زندان انگلستان وضعیت خوبی ندارند و ما درخواست کرده‌ایم که هرچه سریع‌تر آزاد شوند. امیدواریم طرف‌های انگلیسی با توجه به شرایط ایشان، مقدمات آزادی را فراهم کنند. ما از هیچ اقدامی برای نجات جان این شهروند ایرانی دریغ نخواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره نشست استانداران کشورهای حاشیه دریای خزر گفت: این اجلاس برای نخستین بار در رشت برگزار خواهد شد. این نشست به ابتکار ایران مطرح شد و مورد تأیید پنج کشور ساحلی دریای خزر قرار گرفت. از کشورهای ساحلی خزر نمایندگانی شرکت خواهند داشت و از کشور خودمان نیز چند استان حضور دارند. این نشست در راستای تقویت همکاری کشورهای ساحلی دریای خزر است و هدف آن ایجاد اتصالات و ارتباطات میان کشورهاست. این اجلاس از سوی ایران با حضور وزیر امور خارجه و وزیر کشور افتتاح خواهد شد. از سایر کشورها نیز نمایندگانی از ۹ استان کشورهای ساحلی شرکت خواهند کرد.
بقایی درباره سفر کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه، به عربستان گفت: روند روابط با عربستان رو به رشد و مثبت است. هر دو طرف مصمم هستیم این روند مثبت ادامه یابد و سفر آقای غریب‌آبادی نیز در همین چارچوب باید ارزیابی شود.
وی درباره ارزیابی خود از پیوستن قزاقستان به پیمان ابراهیم عنوان کرد: به طور کلی معتقد هستیم رژیمی که مرتکب نسل‌کشی مداوم و اقدامات تجاوزکارانه علیه کشورها شده، شایسته هیچ‌گونه شناسایی و عادی‌سازی نیست. کلیت این موضوع از نظر ما مردود است. درعین‌حال، درباره قزاقستان می‌دانیم که بیش از سه دهه دارای روابط با رژیم صهیونیستی بوده است و اعلام این موضوع نوعی تلاش برای نشان دادن منزوی نبودن این رژیم است. همچنین آمریکا با این اقدامات نمایشی به دنبال تداوم نسل‌کشی در غزه است.
وی در خصوص گزارش‌ها درباره روابط ایران و آمریکا و بی‌توجهی به گذشته روابط این دو کشور گفت: این نگاه ناشی از تنش طولانی نیست، بلکه حاصل تجربه طولانی ایران در روابط با آمریکاست. این تجربه محدود به پنج دهه اخیر نیست. ما قطعاً با نگاهی به تجربیات گذشته رفتار می‌کنیم. دیدگاه‌هایی که به‌صورت یک‌سویه مطرح می‌شوند و عملکرد ایران را نادیده می‌گیرند، در واقع نادیده‌گرفتن واقعیت‌های موجود است. نمی‌توان چشم‌پوشی کرد از اینکه آمریکا جنایاتی علیه ایران مرتکب شده و هنوز هم به آن می‌بالد. ایران در فرآیند مذاکره مورد تجاوز قرار گرفت و با اعتراف خودِ آمریکا مشخص شد که نقش مستقیم در این اقدامات داشته‌اند. آنان گفته‌اند که ۲۲ سال تمرین کرده بودند و این نشان می‌دهد در همه این سال‌ها به دنبال آسیب‌زدن به ایران بوده‌اند.
بقایی در خصوص گزارش حمله به کشتی ماهی‌گیری ایران در سومالی گفت: چنین گزارشی دریافت کرده‌ایم و آن منطقه ناامن است.
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص اظهارات وزیر خارجه عراق درباره روابط با ایران گفت: همسایه بزرگ ما می‌داند که چگونه مشکلاتش را با دیگران حل کند. روابط ما با عراق دوستانه است و اطمینان داریم نتایج انتخابات هر چه باشد، روابط دوستانه ادامه خواهد یافت. اکنون فضای انتخاباتی در عراق حاکم است. موضع ما روشن است و معتقدیم انتخابات در عراق یک موضوع داخلی است.
بقایی درباره خلع سلاح حزب‌الله گفت: دفاع از یک کشور و مقابله با شرارت سایر طرف‌ها، حقی مسلم و مسئولیتی ملی است. این موضوعی است که هر کشور و جامعه‌ای باید درباره آن تصمیم بگیرد. کشورها باید خود را تقویت کنند و اجازه ندهند دیگران خواسته‌های خود را بر آنان تحمیل کنند.
وی درباره فعالیت سفارت ایران در استرالیا گفت: سطح روابط کاهش یافته است، اما بخش کنسولی ما فعال است. به ما اطلاع داده شده که فعالیت‌های سفارت از طریق دیگری ادامه خواهد یافت.
بقایی در خصوص تمدید فرمان وضعیت ضروری درباره ایران توسط ترامپ گفت: این اتفاق خارق‌العاده‌ای نیست و طبق روال در چند دهه گذشته تکرار شده است. تکرار این اقدام نشان می‌دهد که دولتمردان آمریکا، صرف‌نظر از وابستگی حزبی‌شان، با ایران و مردم آن دشمنی دارند.
بقایی درباره اظهارات ترامپ مبنی بر تمایل ایران به مذاکره گفت: آنان در گفتار چیز دیگری می‌گویند، اما در عمل خلاف آن را نشان می‌دهند و ثابت کرده‌اند که هیچ حسن نیتی ندارند.
وی درباره همکاری با آژانس گفت: مادامی که عضو ان‌پی‌تی هستیم، به تعهدات خود واقفیم. همین هفته گذشته بازرسان آژانس از چند مرکز هسته‌ای ایران، از جمله راکتور تحقیقاتی تهران، بازدید کردند. درباره سایر مراکز نیز روند مشخص است و هرگونه درخواست آژانس به شورای عالی امنیت ملی ارجاع می‌شود. ما پس از حمله در شرایط خاصی قرار گرفتیم و وضعیت عادی نیست. آژانس باید این موضوع را در نظر بگیرد. در قاهره برای همکاری توافق کردیم، اما طرفی که باید سرزنش شود، اروپایی‌ها هستند که اقدام به فعال‌سازی مکانیسم ماشه کردند.
بقایی درباره میانجی‌گری ایران بین افغانستان و پاکستان گفت: ما نسبت به هرگونه تشدید تنش میان این دو کشور نگرانیم، نه فقط به دلیل همسایگی، بلکه چون پاکستان و افغانستان دو کشور مسلمان با روابط دیرینه با ما هستند. از ابتدای بروز تنش، طرفین را به خویشتنداری دعوت کرده‌ایم. در آخرین مورد، وزیر امور خارجه کشورمان با همتایان افغانستانی و پاکستانی تماس داشت. اعلام کردیم ایران آماده حل مسئله و جلوگیری از تشدید تنش‌هاست. در صورتی که طرف‌های مقابل آمادگی داشته باشند، از هیچ تلاشی برای بهبود وضعیت دریغ نخواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ارزیابی خود از انتخاب ممدانی به‌عنوان شهردار نیویورک گفت: انتخابات آمریکا موضوعی داخلی است، اما پیام‌هایی که در این انتخابات منعکس شد بسیار قابل‌تأمل است. یکی از این پیام‌ها نشان‌دهنده اعتراض افکار عمومی آمریکا به سیاست‌های دولت‌شان در قبال منطقه و رژیم صهیونیستی است. مردم آمریکا حاضر نیستند برای حمایت از یک رژیم نسل‌کُش هزینه دهند و نوعی شکاف در جامعه آمریکا به‌وضوح دیده می‌شود.این دیپلمات ایرانی درباره فعالیت دیپلماسی استانی وزارت خارجه گفت: وظیفه وزارت خارجه تسهیل مراودات تجاری کشور با طرف‌های خارجی است. ما در حال کمک به شناسایی ظرفیت‌های استان‌ها هستیم تا بتوانند در دو سوی مرز ارتباط برقرار کنند. این وظیفه ماست. در دو اجلاس شیراز و مشهد تلاش کردیم تمام فعالان اقتصادی را گرد هم آوریم تا زمینه‌ساز روان‌سازی فعالیت‌های اقتصادی کشور شویم.
وی در خصوص تماس ماکرون و پزشکیان و روابط با کشورهای اروپایی گفت: تعاملات دیپلماتیک ما محدود به مسئله هسته‌ای نیست. ما در حوزه‌های مختلف روابط فعالی داریم. دو رئیس‌جمهور درباره چند موضوع گفت‌وگو کردند. طبیعی است که طرف‌های اروپایی بر مذاکره تأکید دارند، اما «به عمل کار برآید». ما باید در عمل شاهد حسن نیت طرف‌های اروپایی باشیم؛ صرف گفتار، راه به‌سوی مذاکره واقعی نخواهد گشود.
