دیدوان (چشم همیشه باز مدیران)؛
چشمانداز سنگآهن تا ۲۰۳۰
درحالیکه جهان به سمت آیندهای کمکربن حرکت میکند، سنگآهن، این ماده بنیادین تمدن صنعتی، خود را در میانه یک دگردیسی پیچیده مییابد. چشمانداز این بازار تا سال ۲۰۳۰، داستانی از تداوم تقاضا در بازارهای نوظهور، ظهور فناوریهای نوین فولادسازی، افزایش عرضه از منابع جدید و فشارهای فزاینده برای پایداری است؛ روایتی که آینده آن نهتنها توسط نبض اقتصاد جهانی، بلکه توسط سرعت گذار به سمت صنعت سبز رقم خواهد خورد. این چشمانداز نشاندهنده رشد پایداری است که عمدتاً توسط تقاضای مستمر جهانی برای فولاد، بهویژه از سوی اقتصادهای درحالتوسعه مانند چین و هند، هدایت میشود. انتظار میرود بازار استخراج سنگآهن با نرخ رشد مرکب سالانه حدود ۳.۳ تا ۴.۰ درصد رشد کند و حجم آن تا سال ۲۰۳۰ به ۳۱۳ تا ۴۳۶ میلیارد دلار برسد. این رشد با گسترش شهرنشینی، توسعه زیرساختها و صنعتی شدن پشتیبانی میشود.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط فولاد مبارکه، یک عامل کلیدی که چشمانداز سنگآهن را شکل میدهد، گذار جهانی به سمت کربنزدایی و تولید فولاد سبز است. فناوریهایی مانند آهن اسفنجی مبتنی بر هیدروژن (DRI)، سنگآهن و گندلههای با عیار بالا و ممتاز را ترجیح میدهند. این گذار، یک سناریوی تقاضای دوگانه ایجاد میکند که در آن، روشهای سنتی کوره بلند همچنان در کوتاهمدت غالب هستند، اما تقاضا برای سنگهای سازگار با DRI بهسرعت در حال رشد است و این امر الزامات کیفی سنگ معدن را تغییر میدهد.
عرضه همچنان بهشدت در میان چند بازیگر کلیدی، بهویژه معدنکاران استرالیایی و برزیلی مانند ریوتینتو، BHP و واله، متمرکز است که حدود ۷۰ درصد از تجارت دریایی سنگآهن را کنترل میکنند. این شرکتها به سرمایهگذاری سنگین در پروژههای جدید برای پاسخگویی به تقاضای آینده ادامه میدهند. بااینحال، این تمرکز، ریسکهای مرتبط با تنشهای ژئوپلیتیکی و اختلالات عملیاتی را نیز افزایش میدهد.
تحلیلگران بازار پیشبینی میکنند که قیمت سنگآهن بهتدریج کاهش خواهد یافت و تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۸۰ تا ۸۳ دلار در هر تن برسد. همانطور که در شکل شماره ۱ (نمودار سمت چپ) نشان داده شده است، این کاهش قیمت عمدتاً به دلیل افزایش مازاد عرضه در تجارت جهانی سنگآهن از طریق دریاست که انتظار میرود با راهاندازی پروژه سیماندو در اواخر سال ۲۰۲۵ تشدید شود. بااینحال، نمودار همچنین نشان میدهد که قیمتها پس از رسیدن به کف در حدود سال ۲۰۲۹، با انقباض مجدد توازن بازار، ممکن است تا سال ۲۰۳۵ بهبود یابند. عواملی مانند رسیدن تولید فولاد چین به نقطه اشباع و رشد بازیافت فولاد، نیاز به مواد خام را کاهش خواهند داد، اگرچه انتظار میرود تولید فولاد هند به رشد خود ادامه دهد.
ملاحظات زیستمحیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) بهطور فزایندهای بر تولید سنگآهن تأثیر میگذارند و معدنکاران را ملزم به اجرای شیوههای پایدارتر و سرمایهگذاری در کنترل انتشار گازهای گلخانهای میکنند. این عوامل هزینههای عملیاتی را افزایش میدهند، اما برای دوام بلندمدت پروژه ضروری هستند. اتوماسیون و دیجیتالیسازی نیز در حال بازشکلدهی به ساختارهای هزینه و کارایی عملیاتی هستند.
ظهور کارخانههای فولاد سبز متکی بر فناوریهای DRI به یک تغییر ساختاری در پروفایلهای تقاضای سنگآهن اشاره دارد. انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰، نزدیک به ۱۰۰ میلیون تن ظرفیت جدید DRI در سطح جهان ایجاد شود که تقاضا برای سنگ معدن گرید احیای مستقیم را افزایش میدهد. این بخش نوظهور، یک کمبود بالقوه عرضه را نشان میدهد و تولیدکنندگان بزرگ در حال هدفگذاری برای گسترش تولید گرید DR بهمنظور پر کردن این شکاف هستند.
دینامیک تقاضای منطقهای نیز بهطور قابلتوجهی متفاوت است. همانطور که در شکل شماره ۱ (نمودار سمت راست) به تصویر کشیده شده است، چین همچنان بر مصرف کلی تسلط خواهد داشت، اما واردات سنگآهن آن پس از رسیدن به اوج در حدود سال ۲۰۲۹، مسیری نزولی را طی خواهد کرد که منعکسکننده کندی رشد و نرخهای بالاتر بازیافت در میانمدت است. در مقابل، پیشبینی میشود بخش فولاد هند بهشدت رشد کند و تقاضا برای واردات سنگآهن را پایدار نگه دارد.
در نهایت، چشمانداز سنگآهن تا سال ۲۰۳۰ با رشد متوسط حجم در میان فشار قیمتی، که توسط روشهای تولید فولاد در حال تحول به نفع سنگهای با کیفیت بالا و الزامات کربنزدایی هدایت میشود، مشخص میگردد. تمرکز بازار، الزامات ESG و پذیرش فناوری، دینامیک عرضه و ساختارهای هزینه را شکل خواهند داد. سرمایهگذاران و فعالان صنعت باید این عوامل و محیط تقاضای دوگانه را برای پیمایش مؤثر فرصتها و ریسکها در بخش سنگآهن در نظر بگیرند.
منابع:
1.https://www.knowledge-sourcing.com/report/iron-ore-mining-market
2.https://minerals.org.au/wp-content/uploads/2022/12/Commodity-Outlook-2030.pdf
3.https://www.agora-industry.org/fileadmin/Abbildungen/2800/abb-26.pdf
4.https://ieefa.org/resources/its-time-australia-made-long-term-iron-ore-plan
5.https://www.breakwaveadvisors.com/insights/2025/3/19/global-iron-ore-boom-rising-supply-threatens-to-push-prices-lower
6.https://www.spglobal.com/market-intelligence/en/news-insights/research/iron-ore-to-play-key-role-in-a-decarbonized-future
7.https://www.linkedin.com/posts/discovery-alert-australia_ironore-markettrends-investmentstrategies-activity-7368939397959856130-Q7JB
8.https://discoveryalert.com.au/news/iron-ore-price-forecast-2025-analysis-projections/