دبیر اجرایی خانه کارگر طبس در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد؛
روزگار سخت کارگران معادن زغالسنگ/ تورم بیش از ۱۲۰ درصدی کالاهای خوراکی وقتی دستمزد کارگر ثابت مانده
دبیر اجرایی خانه کارگر طبس گفت: تورم افسارگسیخته، دستمزدهای عقبمانده، عدم پرداخت مزایای مزدی و فشارهای روحی و روانی ناشی از آن، کارگران را در شرایطی قرار داده است که هم معیشت و هم ایمنی آنها به شدت در معرض خطر قرار گرفته است.
ابراهیم رحیمیان، دبیر اجرایی خانه کارگر طبس، با اشاره به شرایط دشوار معیشتی و شغلی کارگران معادن زغالسنگ طبس به ایلنا گفت: مشکلات بسیاری وجود دارد که هرروز که میگذرد این مشکلات نه تنها کاهش نمییابد، بلکه با تورم افسارگسیخته و افزایش فشارهای روحی و روانی، هرروز عمیقتر میشود. در واقع، مشکلاتی که تا چند سال پیش وجود داشت، همچنان با شدت بیشتر ادامه دارد.
وی با بیان اینکه طبس یک شهر معدنی است و بخش عمده فعالیتهای اقتصادی آن به معادن زغالسنگ وابسته است، گفت: هرچه از سختی کار در معادن زغالسنگ گفته شود، باز هم کم است. این شغل بسیار سخت، مخاطرهآمیز و خطرناک است و در زمره مشاغل سخت و زیانآور قرار میگیرد. با این حال در مسیر دریافت تائیدیههای مربوط به مشاغل سخت و زیانآور، مشکلات فراوانی وجود دارد که خودش بحث مفصلی است.
تورم افسارگسیخته روزانه؛ سقوط قدرت خرید کارگران
دبیر اجرایی خانه کارگر طبس با تمرکز بر وضعیت معیشتی کارگران گفت: از ابتدای سال با تورمی مواجه شدهایم که به جرات میتوان گفت در کشور سابقه نداشته است. با وجود اینکه بیش از چهل سال سن دارم، چنین رشد قیمتی در کالاهای اساسی، طلا و ارز را به یاد ندارم. این افزایش قیمتها دیگر شیب ملایم ندارد و به صورت روزانه ادامه دارد و بیش از همه، اقلام و اجناس ضروری را نشانه رفته است.
وی افزود: برای نمونه، قالب پنیر معمولی که ابتدای سال حدود ۵۰ هزارتومان خریداری میشد، امروزه نزدیک به ۱۲۰ هزار تومان است؛ یعنی با تورمی بیش از ۱۲۰ درصد مواجه هستیم. این در حالی است که دستمزد کارگران هیچ تناسبی با این رشد قیمتها ندارد.
کارفرما نیز در تنگناست، اما کارگر بیپناهتر است
رحیمیان با تاکید بر اینکه قصد قضاوت یکطرفه را ندارد، تصریح کرد: واقعیت این است که این مشکلات در سطح کلان است و کارفرمایان را نیز با معضلات جدی مالی روبرو کرده است و در بسیاری از موارد آنها نیز توان تامین حقوق حداقلی و پرداخت به موقع آن را ندارند. با این وجود، این کارگران هستند که بیشتر متضرر میشوند. کارگر تنها نیروی یدی خود را در اختیار دارد و تمام زمان، انرژی و زندگیاش را در اختیار کار میگذارد و منبع درآمد دیگری ندارد.
وی در ادامه گفت: متاسفانه حتی در حوزه جبران خدمات، از جمله کارتهای هدیه و مزایاهای جانبی حقوق، بیش از ۷۰ درصد مطالبات کارگران پرداخت نمیشود؛ نه از سر بیتوجهی، بلکه به دلیل ناتوانی مالی کارفرما که نتیجه مشکلات اقتصادی سطح کلان کشور است. اما نتیجه این وضعیت، فشار مستقیم بر زندگی کارگران است.
زنجیره معیوب تولید زغالسنگ
دبیر اجرایی خانه کارگر طبس با اشاره به ساختار معیوب صنعت زغالسنگ کشور بیان کرد: شرکتهای زغالسنگ عملا تک مشتری هستند اما مشتری در پرداخت مطالبات تاخیرهای طولانی دارد؛ دوباره خرید میکند و باز هم پول آن را به موقع نمیپردازد.
وی افزود: شرکتهای زغالسنگ در حلقه ابتدایی زنجیره تولید قرار دارند؛ جایی که بیشترین خطرات جانی متوجه کارگران است، اما کمترین سود نصیب تولیدکننده میشود. هرچه در زنجیره تولید به مراحل پایانی و فرآوری نزدیکتر میشویم، سود شرکتهای مادر و تخصصی افزایش مییابد. این در حالی است که زغالسنگ ما در طبس عملا به صورت خام فروخته میشود و سود آن با ریسک و سختی کار هیچ تناسبی ندارد.
رحیمیان با اشاره به پیامدهای اجتماعی این وضعیت گفت: فشار معیشتی تنها به سفره کارگران محدود نمیشود؛ این فشار به روح و روان کارگر و خانودهاش منتقل میشود. در آستانه روز زن، بسیاری از کارگران حتی توان خرید یک هدیه کوچک برای همسران و مادران خود را نداشتند و این موضوع سبب شرمندگی آنها میشود.
فشار معیشتی: کاهش تمرکز کارگر روی ایمنی
دبیر اجرایی خانه کارگر طبس با هشدار نسبت به افزایش نرخ حوادث شغلی اظهار کرد: وقتی کارگر تمام فکر و ذهنش درگیر تامین معیشت باشد، نمیتواند تمرکز کافی بر ایمنی داشته باشد. در معادن زغالسنگ که یکی از پرمخاطرهآمیزترین محیطهای کاری هستند، یک لحظه غفلت میتواند به حوادث جبرانناپذیر منجر شود.
وی افزود: در ماههای اخیر شاهد وقوع حوادث و شبهحوادث متعددی بودیم. افزایش این شبهحوادث نشان میدهد که فشار روانی ناشی از وضعیت مالی و عدم امنیت شغلی، مستقیماً ایمنی و جان کارگران را تهدید میکند.
حق تونل؛ پرداخت ناچیز و ناهماهنگ
رحیمیان در ادامه در ارتباط با حق تونلِ کارگران معادن گفت: همه شرکتهای زغالسنگ حق تونل را پرداخت نمیکنند و متاسفانه در طبس تنها دو شرکت معتبر این کار را انجام میدهند. این مبلغ به منظور تشویق و جبران کار در محیطهای زیرزمینی و خطرناک در نظر گرفته شده است.
وی افزود: علیرغم اینکه این حق پرداخت نمیشود، مبلغ آن نیز بسیار ناچیز است؛ برای یک مهندس که ۳۰ ماه در روز را در زیرزمین کار میکند، این مبلغ در نهایت حدود ۱۲۰ الی ۱۵۰ هزارتومان میشود. در برخی موارد، حق تونل روزانه بین ۳ الی ۷ هزارتومان است که عملا ارزش و تاثیر معناداری در معیشت کارگران ندارد.
دبیر اجرایی خانه کارگر طبس در پایان گفت: امروزه کارگران هر روز با این سوال سرکار میآیند که آیا امروز پولی به ما پرداخت میشود یا خیر؟ این بلاتکلیفی دائمی، امنیت روانی کارگران را به مرز هشدار رسانده است. ادامه این روند، هم معیشت کارگران و هم ایمنی آنها را با تهدید جدی مواجه میکند.
