مدرسه تاریخی دارالفنون
هنگام عبور از خیابان ناصرخسرو، شاید برای دیدن مدرسه دارالفنون انتظار دیدن یک ورودی با شکوه را داشته باشید که حضور مدرسه تاریخی را در یکی از قدیمی‌ترین خیابان تهران جار بزند، اما ممکن است هر بار از کنار درب ورودی اصلی آن عبور کنید و اصلا متوجه نشوید که آنجا زمانی نقطه عطف آموزش در ایران بوده است. در سفرهایی که امیرکبیر قبل از صدارت به خارج از کشور داشت، با کشورهایی آشنا می‌شود و این سوال را از خود می‌پرسد، چرا ما با وجود سردارهایی رشیدی که داریم، شاهد اتفاقات ناگواری در کشور مانند قراردادهای ننگین بودیم و در جنگ‌ها شکست خوردیم؟ امیرکبیر در پاسخ به این نتیجه رسید که ما از علم مبارزه و علم نظامی فاصله داریم و الگوی احداث مدرسه دارالفنون را در نظر میگیرد تا از طریق آن به فرزندان ایران علم آموزی و فنون نظامی را آموزش دهد تا بتوانیم از کشور و میهن خود دفاع کنیم. در واقع امیر اساتیدی را انتخاب می‌کرد که در حوزه پیشرفت ایران و ارتقا توانمندی‌های علمی آموزشی ایران زبردست باشند و هم در تدوین برنامه آموزشی و انتخاب اساتید دقت لازم داشتند. شاید این ویژگی‌ها مد نظر امیرکبیر بوده است. مدرسه تاریخی دارالفنون روز ششم دی ماه ۱۲۳۰ افتتاح می‌شود و اتفاق ناگواری که در همین حین می‌افتد، این است که امیرکبیر از صدارت اعظمی عزل می‌شود و تقریبا ۱۳ روز بعد از افتتاح دارالفنون در حمام فین به شهادت می‌رسد. پس از مرگ وی، رد پای آن تفکر و ایده‌ای که مرحوم امیرکبیر برای مدرسه تاریخی دارالفنون داشته را نمی‌توان در دارالفنون جستجو کرد. آنچه که مدرسه تاریخی دارالفنون بعد از امیرکبیر اتفاق می‌افتد حاصل دست، طراحی و برنامه ریزی بزرگ مردی چون ایشان نیست و این باعث می‌شود از آنچه که امیر برنامه‌ریزی کرده بوده یک مقدار انحراف ایجاد شود و آن برنامه‌هایی که وجود داشت به سمت درباری شدن بروند. در نتیجه دانش آموزانی که به این مدرسه آمدند، از قشر خاص جامعه بودند. نوع آموزش‌ها، طبق آن آموزش‌هایی که شهید امیرکبیر در ذهنش بوده، اتفاقا نمی‌افتد و باعث می‌شود که دارالفنون از آن طرح اولیه خود فاصله بگیرد. دارالفنون تا سال ۶۳-۶۴ آخرین سال تحصیلی بوده که به عنوان دبیرستان، دانش آموز می‌گرفت و تا سال ۶۸ به عنوان مرکز تربیت معلم مورد استفاده قرار گرفت و بسیاری از افرادی که در حال حاضر در آموزش و پرورش و در سمت‌های ارشد زحمت می‌کشند، دانش‌آموخته دارالفنون هستند.
