فعالیت‌های صنعتی گسترده در لبه غربی فلات ایران/ مطالعه و پژوهش پیرامون تکنولوژی فلزکاری کهن در کوهدشت
در فصل سوم بررسی مکان‌های دارای شواهد فلزکاری کهن در دهستان گل گل کوهدشت استان لرستان، مکان‌های متعدد دارای شواهد فلزکاری کهن شناسایی شد و پراکنش محوطه‌ها در این دهستان حاکی از تمرکز گسترده فعالیت‌های صنعتی در این بخش از لبه غربی فلات ایران است.
به گزارش ایلنا، ثریا الیکایی دهنو (سرپرست فصل سوم بررسی و شناسایی محوطه‌های دارای شواهد فلزکاری کهن در دهستان گل گل کوهدشت لرستان) با اشاره به فعالیت‌های صنعتی گسترده در لبه غربی فلات ایران، گفت: براساس داده‌های باستان شناختی و متون تاریخی می‌توان به طور نسبی به اهمیت صنعت فلرکاری در ایران پی برد.
او وجود سرباره‌های ذوب فلز قدیمی و کانسنگ‌ها و معادن حاوی ترکیبات فلزات مختلف را نشان دهنده گسترش صنعت فلزکاری در فلات ایران دانست و افزود: به دلیل اهمیت کاربرد فلزات در تمامی سطوح زندگی بشر تلاش برای شناخت معادن و بهره وری فلزات در دوره پیش از تاریخ تا دوران اسلامی مورد توجه بوده است.
الیکایی دهنو با اشاره به اینکه لرستان یکی از مناطق دارای اهمیت بسزایی در زمینه صنعت فلزکاری است تصریح کرد: منطقه لرستان با توجه به شرایط زیست محیطی و موقعیت استراتژیکی آن، همواره از سوی گروه‌های انسانی مورد استفاده بوده است.
او با ابراز تأسف از اینکه به علت عدم توجه به صنعت فلزکاری در ایران به طور عام و در حوزه فرهنگی لرستان به طور خاص تا کنون نتوانسته‌ایم شناخت کافی از این صنعت و چگونگی سیر تحولات آن را به دست آورده و مورد ارزیابی قرار دهیم اظهار داشت: بنابراین یکی از ابهامات در ارتباط با اشیاء مفرغی و آهنی در لرستان، بحث چگونگی استحصال و تولید آنها است.
سرپرست فصل سوم بررسی و شناسایی محوطه‌های دارای شواهد فلزکاری کهن در دهستان گل گل کوهدشت لرستان افزود: در همین راستا فصل سوم بررسی مکان‌های دارای شواهد فلزکاری کهن در دهستان گل گل کوهدشت، انجام گرفته که شواهدی گویا و تاکیدی بر تولید و فعالیت صنعتی در این بخش از فلات ایران دارد.
او با بیان اینکه طی این بررسی مکان‌های متعدد دارای شواهد فلزکاری کهن شناسایی شد گفت: پراکنش محوطه‌ها در این دهستان حاکی از تمرکز گسترده فعالیت‌های صنعتی در این بخش از لبه غربی فلات ایران است.
به گفته الیکایی دهنو، مکان‌های شناسایی شده تقریبا به طور یکسان در دامنه ارتفاعات و بر روی تپه ماهورهایی که دارای شیب نسبی هستند، شکل گرفته‌اند و به نظر می‌رسد؛ سرباره‌های جمع آوری شده از نوع سرباره‌های آهنی هستند و نشان می‌دهد که در برهه‌ای از زمان در این منطقه فعالیت صنعتی گسترده‌ای وجود داشته است.
وی در ادامه اهداف مقدماتی و پژوهشی طرح بررسی و شناسایی محوطه‌های دارای شواهد فلزکاری کهن را شامل؛ شناسایی محوطه‌های سرباره‌ای به منظور دستیابی به شواهد فلزکاری در حوزه فرهنگی لرستان( سرباره، بوته ، قالب و...)، مطالعه و طبقه بندی سرباره‌های جمع آوری شده از سطح محوطه‌ها و مطالعه سرباره‌ها جهت تشکیل بانک اطلاعاتی به منظور شناسایی معادن احتمالی دانست.
او، درک سیستم تأمین موادخام اولیه از منابع تولید مرکزی، نمایی از وضعیت و پراکندگی سرباره‌ها در سطح محوطه و نمایی از وضعیت و پراکندگی سرباره‌ها در سطح محوطه را از دیگر اهداف این طرح خواند.
