فرهاد نظری درگفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛
نماینده بحرین از پرونده ایران در یونسکو حمایت کرد/میراث‌فرهنگی رفتارش را با محور ساسانی، جهانی خواهد کرد
مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی گفت: پرونده منظر باستانشناسی ساسانیان فارس یکی از مهمترین پرونده‌هایی‌ست که تا به حال از طرف جمهوری اسلامی به ثبت رسیده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ۹ تیرماه منظر باستانی ساسانیان (محور ساسانی) در منطقه فیروزآباد استان فارس به عنوان بیست و سومین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو و چهارمین اثر جهانی شده استان فارس به ثبت رسید.
در همین رابطه، فرهاد نظری (مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی) با تأکید بر اینکه فرآیند ثبت آثار در فهرست جهانی نسبت به گذشته بسیار پیچیده‌‌تر شده، به ایلنا گفت: اگر به تعداد پیشنهاداتی که از طرف کشورها برای ثبت جهانی می‌شود و تعداد آثاری که در این اجلاس مطرح می‌شود؛ نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که از مجموعِ تقریبیِ ۱۸۰ کشوری که عضو این کنوانسیون هستند مجموعاً ۳۰ اثر معرفی می‌شود. این‌ها نشان می‌دهد فرآیندِ ثبت جهانی کار بسیار پیچیده و سختی شده است.
او ادامه داد: یک پرونده از زمانی که به دبیرخانه‌ی جهانی یونسکو ارسال می‌شود حدودِ یک سال و شش ماه (۱۸ ماه) زمان می‌برد تا ارزیابی و داوری شود. این اثر همچنین به بخش‌های مختلفی در یونسکو ارجاع می‌شود و اگر این سازمان همه‌ی مجموعه اثر را واجد ارزش بداند، تازه پرونده در اجلاس یونسکو مطرح می‌شود و اگر مخالفتی با آن صورت نگیرد، با رأی کشورها به ثبت می‌رسد.
او با اشاره به پراکندگیِ آثار در پرونده‌ی محور ساسانی فیروزآباد بیان داشت: توجیهِ اثری به نام «منظر باستانشناسی ساسانیان» در منطقه فارس که شامل ۸ اثر می‌شود، تفاوت معیارهای ثبت جهانی و روش‌ِ هریک از این آثار، با توجه به پراکندگی‌شان در عین وحدتی که با هم دارند، ازجمله سختی‌های پلان مدیریت آن بود. همچنین برخی از این آثار در مناطقِ شهری و برخی در مناطق دور از دسترس قرار گرفته‌اند و همین مسئله، نوع مدیریت آن‌ها را بسیار پیچیده می‌کند.
او اضافه کرد: ماهیتِ پرونده ایجاب می‌کرد که کار، کارِ سختی باشد. از «کاخ اردشیر» و «قلعه دختر» و «نقش برجسته‌های ساسانی فیروزآباد» تا شهر تاریخی «بیشاپور» و «تنگ چوگان» و «غار شاپور» و «سروستان»، همه شرایط متفاوت مدیریتی و حفاظتی دارند. همچنین بحث مالکیت، بحث حضور انسانی و تهدید و آسیب‌هایِ هرکدام از این مکان‌ها با هم متفاوت است. اینکه همه‌ی این آثار با اختلافاتی که باهم دارند در یک پرونده تنظیم و ثبت شده‌اند، کار بسیار دشواری بود که خوشبختانه به انجام رسید. پرونده منظر باستانشناسی ساسانیان فارس یکی از مهمترین پرونده‌هایی است که تا به حال از طرف جمهوری اسلامی به ثبت رسیده است.
نظری درخصوص دور بودنِ این اجلاس از هرگونه حواشی سیاسی افزود: در اجلاسِ یونسکو سیاست سایه‌ی پررنگی ندارد. همانگونه که در عمل نیز دیده شد، اختلافات سیاسی در داوری اثر دخالتی نداشت و حتی نماینده‌ی بحرین نیز از پرونده ایران حمایت کرد. اگر پرونده موفق شده به خاطر تلاش خود ماست، و اگر هم رد می‌شد باز به خاطر کم‌کاری خود ما بود نه اختلاف با بحرین.
او در واکنش به سخنان نماینده ایکوموس که گفته بود، «شرایط حفظ و نگهداری این محوطه در حال حاضر بحرانی است و نیازمند به رسیدگی فوری است»، بیان کرد: طبیعتاً اثری که به ثبت جهانی می‌رسد، پلان مدیریتی آن هم به گونه‌ای بوده که یونسکو پذیرفته آن را به ثبت برساند. پس چگونگیِ نحوه‌ی مدیریت آن، باید با معیارهای ثبت جهانی مطابقت داشته باشد. در این پرونده گفته شده که قرار است چگونه در برنامه‌ی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت، محور ساسانی فیروزآباد مدیریت شود.
مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی در پاسخ به این سؤال که وضعیتِ آثاری چون کاخ اردشیر بابکان و موزه‌ی روباز بیشاپور که ضعفِ مدیریتیِ مشهودی دارند چگونه خواهد شد، اظهار داشت: از لحظه‌ای که یک محوطه ثبت جهانی می‌شود، باید با معیارها و اِشِل‌های جهانی بررسی و مدیریت شود. بنابراین سازمان میراث فرهنگی از امروز به بعد رفتارش را با این آثار در حد یک اثر جهانی خواهد کرد.
