در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛
لزوم تهیه فهرستی از کتابهای مناسب برای کودکان و نوجوانان
در دنیا حتی فهرستی از کتابهای برتر به صورت ماهانه منتشر میشود و مثلا کتابدارهای مدارس یعنی افرادی که در مدارس مسئول بخش کتابها هستند، براساس آن کتابهای مناسب را انتخاب کرده و در دسترس کودکان قرار میدهند. کتابفروشیها نیز از روی همین فهرستها به والدین کتابهای مناسب را پیشنهاد میدهند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جایزه لاکپشت پرنده هر سال با اهدای نشانهای طلایی و نقرهای به کتابهای برگزیده کودک و نوجوان برگزار میشود و نشان ویژه نیز به پاس فعالیتهای تاثیرگذار یک فرد اهدا میشود.
فهرست لاکپشت پرنده، فهرستی فصلی از کتابهای برتر کودک و نوجوان ایران است که با نظر گروهی از منتقدان و کارشناسان و بر اساس شیوهنامهای مکتوب و معیارهای مشخص تهیه میشود. این معیارها هر سال بازبینی و به صورت رسمی اعلام میشوند. کتابها پس از بررسی در گروههای موضوعی و داوری جمعی وارد فهرست میشوند. رعایت اصول حرفهای داوری، پرهیز از تعارض منافع و استفاده از نظر کارشناسان بیرونی از ویژگیهای این فهرست است.
معیارهای انتخاب شامل نوآوری در محتوا و زبان، کیفیت ادبی و اطلاعاتی، احترام به ارزشهای فرهنگی و انسانی، تقویت تفکر انتقادی و توجه به دنیای واقعی کودکان است. ناشران میتوانند نشانهای طلایی و نقرهای را روی جلد آثار برگزیده درج کنند.
امیلی امرایی، مترجم و دبیر بخش ترجمه در انتشارات ققنوس به خبرنگار ایلنا گفت: من در جریان لیستی که امسال انتخاب کردهاند نیستم اما به طور کلی فهرستی که جایزه لاکپشت پرنده منتشر میکند، بسیار مهم است.
او گفت: به مدد گروهی از نویسندگان ادبیات کودک این جایزه راهاندازی شده است و جای خالی فهرستهایی که در سراسر دنیا به خانوادهها و والدین برای خرید کتاب کودک کمک میکند را در ایران پر میکند. در کشور ما خلا جدی فهرستی از کتابهای باکیفیت و مناسب برای کودکان و نوجوانان وجود داشته و این جایزه ادبی به همین منظور ایجاد شده است.
او افزود: متاسفانه کتابفروشیها و مسئولان بخش ادبیات کودک در فروشگاههای کتاب و مدارس هیچ توجهی به لیست منتشر شده توسط جایزه ادبی لاکپشت نمیکنند. در صورتی که در دنیا حتی فهرستی از کتابهای برتر به صورت ماهانه منتشر میشود و مثلا کتابدارهای مدارس یعنی افرادی که در مدارس مسئول بخش کتابها هستند، براساس آن کتابهای مناسب را انتخاب کرده و در دسترس کودکان قرار میدهند. کتابفروشیها نیز از روی همین فهرستها به والدین کتابهای مناسب را پیشنهاد میدهند.
امرایی تاکید کرد: بازار اشباع شده و از هرکتاب ترجمههای مختلفی موجود است، در این شرایط لیستی که جایزه ادبی لاکپشت منتشر میکند میتواند چراغ راه و راهنمایی برای خوانندگان باشد. به ویژه برای والدین که همواره در جستجوی کتاب خوب و باکیفیت برای فرزندانشان هستند.
او درباره اطلاعرسانی و تبلیغات در زمینه این جایزه ادبی بیان کرد: این یک فعالیت عامالمنفعه است و حامی مالی نیاز دارد. اگر حامی مالی نباشد قطعا بودجه کافی برای تبلیغات و اطلاعرسانی نیز وجود ندارد. زمانی که والدین به کتابفروشیها میآیند سردرگم هستند. نمیدانند کودکشان چه نوع کتابی دوست دارد، نمیدانند چه کتابی برای فرزندشان مناسبتر است و چه کتابی را باید خریداری کنند.
این مترجم گفت: اگر کتابفروشیها به این لیست توجه کنند، ناشران نیز به آن اهمیت خواهند داد. بسیاری از ناشران کتابشان 5 لاکپشت که مهمترین و بالاترین جایزه کتاب لاکپشت است را دریافت کردهاند اما رغبت نمیکنند که نشان این جایزه را پشت جلد کتابشان درج کنند.
او افزود: دولت و نهادهای آموزشی مانند آموزش و پرورش موظفند این جوایز ادبی را برگزار کنند اما این کار را انجام نمیدهند. به هرروی این جایزه ادبی نمیتواند مانند جشنواره فیلم فجر درآمد میلیاردی داشته و تبلیغات کند.
امرایی گفت: جایزه لاکپشت یک فعالیت بسیار شریف بوده و هر ناشر و کتابفروشی باید به سهم خود از آن حمایت کند.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر، غفلت از حقوق مولفان و توجه نکردن به استانداردهای ترجمه باعث ظهور ترجمههای بازاری شده است. بسیاری از آثار پرفروش در صفحه اول فروشگاههایی مانند آمازون، به سرعت چندین ترجمه با کیفیت متفاوت دریافت میکنند. در این روند، کتابهای مهمی که میتوانند به شکلدهی اخلاقی، تربیتی و فکری کودکان کمک کنند، اغلب مغفول میمانند و این زنجیره آموزشی ناقص ادامه پیدا میکند.
