نمایش ایرانی خانه و تماشاخانه ندارد/ تاکید بر ضرورت آموزش و پژوهش/ تقلیل بودجه از سی میلیاردتومان به سیزده میلیارد

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری بیست‌ و دومین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی و مراسم رونمایی از پوستر جشنواره، صبح امروز چهارشنبه دوم مهرماه در سالن مشاهیر مجموعه تئاترشهر برگزار شد. 

رضا مردانی (مدیر کل اداره هنرهای نمایشی)، سیاوش ستاری (دبیر جشنواره)، سعید اسدی (مدیرعامل انجمن نمایش ایران)،  ابراهیم گله‌دار زاده (عضو هیئت انتخاب جشنواره)، داود فتحعلی‌بیگی (نویسنده، کارگردان و مشاور دبیر جشنواره) و محمدحسین ناصربخت  (نویسنده، کارگردان و عضو هیئت انتخاب جشنواره) در این رویداد حضور داشتند.   

در ابتدای مراسم از پوستر جشنواره رونمایی شد. داود فتحعلی‌بیگی طی این اتفاق از علی نصیریان یاد کرد و گفت: او در اغلب مراسم‌های این چنینی حضور دارد. 

آیین‌های نمایشی میراث ما هستند

پس از رونمایی از پوستر جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی امسال رضا مردانی مدیر جدید اداره کل هنرهای نمایشی با حضار صحبت کرد. 

او در ابتدا گفت:   از تمام استادان و مسئولانی که برای دوره‌های قبل زحمت کشیده‌اند ممنونم  و قدردان آنها هستم و لازم می‌دانم همین جا،  یاد همه هزیزان را گرامی بدارم.

مردانی در ادامه درباره اهمیت جشنواره نمایش ‌هایی آیینی سنتی سخن گفت: در این رویداد به بخشی از آیین‌ها پرداخته می‌شود که میراث کشورمان هستند و آنچه به آن  زیبایی می‌بخشد همین رویداد فعلی است.

مردانی در ادامه بیان کرد: جشنواره به آشنایی نسل جوان با میراث‌مان کمک می‌کند و هویت فرهنگی ما با برگزاری جشنواره میسر می‌شود. علاوه بر اینها، به این واسطه می‌توانیم در حوزه دیپلماسی هم کارآمد باشیم و چه بهتر که همه چیز در قالب نمایش باشد. 

وی افزود: از سیاوش ستاری دبیر جشنواره امسال و همکارانشان ممنونم؛ چراکه آنها با وجود زمان کوتاه، کاری سنگین برداشتند. چنین کاری جرات می‌خواهد و قدردان همگی هستم.

او ادامه داد: ستاری با همت همکاران‌شان   آثاری را به جشنواره امسال آورده‌اند و اتفاقی رقم زده‌اند که منحصر بفرد است. آن اتفاق این است که نسل جدید در تمام شهرها با جشنواره همراه  می‌شوند و من انجام چنین کاری را بی‌نظیر و قابل تحسین می‌دانم. 

انجمن نمایش ایران در خدمت جشنواره است

در ادامه برنامه سعید اسدی مدیر انجمن نمایش ایران روی صحنه رفت و ابیاتی از فردوسی را خواند.

اسدی گفت:  در میان رویدادهای تئاتری ایران به طور خلاصه و محدود شاید تنها جشنواره‌ای که باید باقی بماند همین جشنواره آیینی سنتی است. در حوزه درام ایرانی آثاری داریم که منحصر بفرد هستند و می‌توانند مورد پژوهش و بازیابی قرار گیرند و امیدوارم  در جشنواره متجلی شوند.

وی درباره جزییات جشنواره امسال، گفت: در سراسر ایران به تمام آیین‌ها می‌پردازیم و با نسل جدید ارتباط می‌گیریم. در حوزه پژوهش نیز رویکردی جهانی داریم و اتفافات رخ داده، خجسته است. این موارد جشنواره را خاص می‌کنند.

سعید اسدی با اشاره به اینکه شرایط کشور امسال با همیشه تفاوت داشته و دچار چالش‌ها و مشکلاتی بوده‌ایم‌، بیان کرد:  با شرایط امسال آقای سیاوش ستاری و تیمش خیلی کوشیدند تا پیوند جشنواره را با سراسر ایران برقرار کنند.

وی گفت: ما در انجمن نمایش تهران و استانها بر اساس مقدورات، همکاری‌های لازم را با جشنواره داشته‌ایم و حال نیز خوشحالم که نام کشورمان را با نمایشهای ایرانی پاس می‌داریم. 

او در پایان گفت: امیدوارم جشنواره درخشانی که داریم اختتامیه‌اش باشکوه برگزارشود.

نسلمان در حال اتمام است

در ادامه مراسم سیاوش ستاری دبیر جشنواره ضمن خواندن ابیاتی از نظامی گنجه ای، گفت: ما نمایشگران سنتی قرن‌ها شادی آفریده‌ایم، مردم را خندانده‌ایم و اشک‌شان درآورده‌ایم و واسطه رابطه با کائنات شدیم و بهار را تبریک گفته‌ایم و برکت آورده‌ایم.

او ادامه داد: ما هر دو سال جمع می‌شویم و تکه‌هایی از این هنر با قدمت را با آثارمان به رخ می‌کشیم.   دردناک است که نسلمان در حال اتمام است. این جشنواره در واقع برای ما سوگواره است تا جشنواره چراکه هر بار که برگزار می‌شود،  چند نفر از ما نیستند. 

ستاری سپس به جشنواره امسال پرداخت. او گفت:  من چهار ماه پیش برای دبیری این جشنواره، دعوت شدم و حال سوال این است که چرا چهار ماه پیش؟ چون واقعا زمان کافی برای پرداختن به امور نداشتیم. 

سه ماه وقت داشتیم و میان مدیران دست به دست می‌شدیم

ستاری گفت: گذشته از مشکلات بیرونی و جنگ مشکلات داخلی داشته‌ایم. شش ماه مدیر اداره کل هنرهای نمایش نداشتیم. با زمان کم شروع کردیم و میان مدیران دست به دست می‌شدیم. فشار اقتصادی هم بوده. حتی تیم‌ها را بر اساس داشته‌هایمان چیدیم. ستاد خبری دیر راه افتاد و از رسانه‌ها کمک می‌طلبیم. 

ستاری در  ادامه بیان کرد: دوستان حاضر در نشست می‌گویند من در جشنواره امسال کار نویی کرده‌ام ، اما باید بگویم اینطور نیست و  من اصلا کار نویی انجام نداده‌ام بلکه تقاضای استادانم را به زبان دیگری طرح کردم.

چرا نمایش سنتی خانه ندارد!

او ادامه داد: ما سال‌هاست که می‌گوییم نمایش سنتی خانه و جایی ثابت می‌خواهد. توجه کنید که این همه مکان خالی در اختیار دستگاه‌ها و نهادها قرار می‌گیرد و ما در این میان سهمی نداریم. هیچکس تا به امروز  به ما ساختمانی نداده تا مدرسه‌ای تخصصی یا تماشاخانه‌ای  دائم برای اجرای نمایش‌های ایرانی داشته باشیم. موضوع این است که من فقط به زبان دیگر ضرورت آموزش را به یاد آوردهام و ضرورت پژوهش را یادآوری کنم. و البته  از اعتمادی که به من شده، ممنونم

ستاری گفت: مسئولان زمانی که مرا به دبیر جشنواره دعوت کردند، از من نگاه نو خواستند؛ اما زمان بسیار کم بود. ما  برای انجام امور و برگزاری جشنواره فقط سه ماه فرصت داشته‌ایم و چالش‌ها را همه می‌دانیم.

جشنواره‌ای به وسعت ایران

ستاری اذعان داشت: حال ما  مدرسه‌ای ساخته‌ایم به وسعت ایران.

او سپس به ارائه آمار پرداخت و گفت: ۱۲۰ کارگاه در ۶۵ شهر برگزار شد. ۱۸۰۰ هنرجو گواهی گرفتند. ۵۴۸۰ ساعت آموزش داشته‌ایم.

ستاری با تاکید بر لزوم توجه به مقوله آموزش در نمایش‌های آیینی و سنتی، گفت:  من پنج سال است  با هزینه شخصی به شهرها و روستاها می‌روم و خیمه شب بازی آموزش می‌دهم. البته ظاهرا اینگونه است که آموزش می‌دهم، اما در واقع خودم آموزش می‌بینم.   در همین راستا تا به امروز  تعداد زیادی معلم تربیت شده است.

تاکید بر ضرورت ِ آموزش

او ادامه داد: اتفاق بعدی اینکه ما فکر می‌کردیم در جشنواره امسال ضرورت آموزش را به مسئولان یادآوری کنیم. حال نیز چند گروه داریم که مشتکل از هنرجویان هستند. توجه داشته باشید که تمام این اتفاقات طی پانزده روز رخ داده است. 

ستاری با تاکید بر پیچیده بودن مقوله تدارکات و لجستیک بیان کرد:  ما به همه جا سفر کرده‌ایم، در حالی که وزارت ارشاد اصلا نام خاف را نشیده است. ارشاد به صورت انگشت‌شمار با ما همکاری کرد و این آموزشگاه‌های خصوصی بودند که از ما حمایت کردند. اینطور بگویم  که هشتاد درصد هزینه را دوستان آموزشگاه‌های خصوصی تامین کرده‌اند. ما به معلمان دستمزد کمی پرداخت کردیم و امیدوارم وزارت  ارشاد این موارد را ببیند و قدردان باشد. 

ستاری تاکید کرد: واقعا باید آموزش؛ حمایت شود.

نگاهی به آمار جشنواره تا امروز

او درباره جزییات بیشتر جشنواره امسال اینگونه توضیح داد:  ویژگی دیگر برگزاری دوماهه‌ی جشنواره است. بیش از یک ماه و نیم است مدام درگیر کار هستیم. اجراها نیز  دو بخش هستند؛ فضای بسته و فضای باز. بخش تازه‌ها و مرور هم هست که امسال بخش تازه‌ها خلوت است.

وی گفت: دو   اثر در بخش مرور داریم و اجراها در تهران است و هر نمایش دو اجرا خواهد داشت که عیر رقابتی است. در بخش باز ۱۱ اثر داریم و هر پاتوق هشتاد هنزمند را در بر می‌گیرد. در بخش صحنه نود و سه اثر.

ستاری ادامه داد: ۱۲۸ اثر برای  بخش باز ارسال شده بود  و مهمان هم خواهیم داشت.

برای دعوت در  بخش بین‌الملل پول نداشتیم!

او درباره بخش بین‌الملل گفت: در این بخش ظرفیت مالی کافی نداشتیم. اما تلاش کردیم در بخش پژوهش کشورهایی را داشته باشیم. امیدوارم ترکیه نیز بتواند بیاید تا نمایش سایه‌ی آنها را ببینیم.

ستاری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره بودجه جشنواره توضیحاتی داد. او گفت: هنوز اسپانسر نداریم و هشت میلیارد برای پژوهش به صورت امکان (و نه مالی) از استا‌ن‌ها داشته‌ایم. قبلا شهرداری کنارمان بود اما امسال آنها به بازسازی آسیب‌های جنگ می‌پردازند و درگیر هستند.

بودجه جشنواره فقط سیزده میلیارد!

او گفت: براورد من بر اساس طرحی که به ارشاد و معاونت تحویل دادم،  سی و اندی  میلیارد تومان برآورد داده بودم که نوزده میلیارد تومان آن محقق شد.  ما به احتساب همین مبلغ شروع کردیم، که دوباره مرا چند روز پیش  صدا کردند و   گفتند فقط پانزده میلیارد به شما تعلق می‌گیرد! حال  با احتساپ ده درصد مالیات، می‌شود ۱۳ و نیم میلیارد تومان.

او در پایان صحبت‌هایش بیان کرد:  او گفت: امیدوارم اختتامیه خوب باشد شاید در فضای باز و در دل مردم.

 نمایش سایه ایرانی صد سال است اجرا نشده!

در ادامه نشست ابراهیم گله‌دارزاده دبیر بخش پژوهش  نیز به ارائه توضیحاتی پرداخت. 

او گفت:  صد سال است نمایش سایه ایرانی اجرا نشده و عین خیال‌مان نیست. باید به این موارد فکر می‌کردیم. این همه خانه‌های تاریخی و این همه امکانات وجود دارد اما   هنوز خانه نداریم؛ چون به ضرورت‌ها فکر نشده. 

درس تعزیه از دانشگاه‌ها حذف شده!

گله دار زاده ادامه داد: دانشگاه‌ها هم کم توجهند. درس تعزیه حذف شده. در این صورت کجای دنیا باید تعزیه آموزش داده شود؟  سیاه بازی هم  در حال انقراض است. آیا در این میان دانشگاه‌ها نباید کاری کنند؟ به نظرم می‌شود کارهایی کرد، اما بی توجهی وجود دارد، چون ضرورت‌ها درک نشده‌اند. 

وی گفت: انتظارم این است دانشگاه‌ها هم به ما بپیوندند. میراث فرهنگی برای نمایش ایینی سنتی چه کرده است.  نمی‌گوییم کارهایی انجام نشده اما کافی و به اندازه ضرورت‌هایی که وجود دارد، نبوده است.

برگزاری پنج نشست تخصصی در جشنواره امسال

گله‌دار زاده درباره برگزاری نشست‌های تخصصی در جشنواره امسال گفت: از سوم مهر پنج نشست داریم که استاد داود فتحعلی بیگی مسئولیت پنل  آن را به عهده دارد. مورد دیگر اینکه، این نشست‌ها به شکل نظری آغاز می‌شوند و در ادامه ورکشاپ عملی خواهند بود. نشست دیگری داریم که رییس این پنل رحمت امینی است.

او ادامه داد:   از کشورهای متعدد برای سمینارها به صورت آنلاین استادانی داریم. زمان نشست‌ها نیز از فردا ساعت پانزده است. 

گله‌دارزاده در پایان گفت اجراهای جشنواره از  دوازدهم مهر برگزار می‌شود و تا پنجشنبه هفدهم ادامه دارد.